اگر سؤال شود در آیه 31 سوره «لقمان» چه ارتباطى ميان «صبر» و «شكر» با «حركت كشتى در دريا» وجود دارد؟ مي گوييم: خداوند در اين آيه، خصوص معناى صبر و شكر را اراده نكرده و مرادش اين نيست كه در حركت كشتى بر روى آبِ دريا، نشانه‌هايى براى خصوص انسان‌هاى صبور و شكور است و براى ديگران نيست؛ بلكه مراد آيه اين است كه در اين امر، نشانه‌هايى براى مؤمنان وجود دارد، ولى از آنجا كه صبر و شكر از بهترين صفات شايسته اهل ايمان است، خداوند آنان را با اين دو صفت ياد مى كند...

امام علی(ع) در نهج البلاغه در تعريف حقيقت «زُهد» مى فرمايد: «اى مردم! زهد همان كوتاهى آرزو، شكر و سپاس در برابر نعمت و پارسايى در مقابل گناه است». در كلمات قصار مولا(ع) نيز تفسير ديگرى از زهد شده مى فرمايد: «تمام زهد در ميان دو جمله از قرآن است؛ خداوند متعال مى فرمايد: تا بر گذشته تأسّف نخوريد و نسبت به آينده شاد و دلبسته نباشيد بنابراين آن كس كه غم گذشته [و آنچه را از دست داده] نمى خورد و نسبت به آينده [و آنچه در دست دارد] شاد و دلبسته نيست، هر دو جانب زهد را در اختيار گرفته است».

بى شک شورا یکى از تعلیمات اساسى اسلام است. قرآن علاوه بر این که انجام کارها با مشورت را یکى از نشانه هاى اصلى اهل ایمان مى شمرد و آن را در ردیف نماز و زکات ـ که از ارکان اسلام است ـ قرار مى دهد. به پیامبر(ص) نیز با صراحت دستور مى دهد که با مؤمنان در امور مهم مشورت کند؛ با این که مى دانیم آن حضرت علاوه بر ارتباط مستقیم با عالم وحى از نظر عقلانى مافوق افراد بشر بود.

خداوند در ارتباط با همنشینی مومنان در بهشت می فرماید: «سى که مطیع خدا و رسول او باشد (در رستاخیز) همنشین کسانى خواهد بود که خدا نعمت خود را بر آنان تمام کرده است». سپس در توضیح این جمله به چهار طایفه اشاره می کند: «پیامبران، راستگویان، شهیدان و صالحان و اینان رفیق هاى خوبى هستند». بر اساس این آیه، هم نشینان خوب به قدری با اهمیت است که این نعمت بزرگ، برای تکمیل نعمت های بهشتی به مومنین مطیع بخشیده می شود، لکن مفهوم معاشرت اهل ایمان با این چهار گروه، به معنای تساوی و برابری در رتبه و مقام نیست..

طبق آیات قرآن، خداوند اعمال صابران را به بهترین وجه می پذیرد؛ به طوري كه اعمال متوسط یا ضعیف آنها را تبدیل به عالي‌ مي كند. در جاي ديگر آمده كه ملائكه از ميان اعمال صابران، صفت صبر آنها را مي ستايند و صابران را برخوردار از تحيت و سلام می دانند. همچنین قرآن صبر را عامل رسيدن به مقام نبوت و امامت و ريشه تحصيل يقين دانسته است.