در فضیلت این سوره در احادیث آمده: هرکس، سوره«عنکبوت» را بخواند، به تعداد تمام مؤمنان و منافقان، ده حسنه براى او نوشته مى شود. همچنین امام صادق(ع)، سوگند یاد کرده که هرکس سوره«عنکبوت» و«روم» را در شب بیست و سوم ماه رمضان تلاوت نماید، اهل بهشت است.

مباحث این سوره در چهار بخش خلاصه مى شود: بخش آغازین سوره پیرامون مسأله «امتحان» و «وضع منافقان» است. بخش دیگر سوره در حقیقت، براى دلدارى پیامبر(ص) و اندک مؤمنان صدر اسلام است، که از طریق بیان گوشه هائى از سرنوشت پیامبران بزرگ مطرح شده.  بخش دیگرى از این سوره از«توحید» و«نشانه هاى خدا در عالم آفرینش» و«مبارزه با شرک»، سخن مى گوید. و قسمت آخر این سوره، مباحث متنوعى پیرامون ضعف و ناتوانى معبودهاى ساختگى و عابدان«عنکبوت صفت» آنها و ... می باشد.

آیات ابتدائی سوره عنکبوت بیانگر فشارهائى است که بر مؤمنان صدر اسلام، از ناحیه دشمنان، و حتى گاه از ناحیه پدران و مادران مشرک آنها، وارد مى شد و آنها را تشویق به استقامت و پایمردى در برابر موج فشار دشمن مى کند. 

آیات 8 و 9 سوره عنکبوت درباره مادرانی نازل شد که اعتصاب غذا کردند تا فرزندانشان از اسلام بازگردند! گرچه این مادران اعتصاب غذا را شکستند، ولى آیه فوق نازل شد و خط روشنى در برخوردِ با پدر و مادر در زمینه مسأله ایمان و کفر به دست همگان داد.

آیه 56 سوره عنکبوت درباره مؤمنانى نازل شده که در «مکه» تحت فشار شدید کفار بودند، به طورى که توانائى انجام وظائف اسلامى خود را نداشتند. به آنها دستور داده شد از آن سرزمین هجرت کنند؛ و آیه 60 این سوره در مورد گروهى از مؤمنان نازل شده که در «مکه» گرفتار آزار دشمنان بودند، و مى گفتند: اگر ما به «مدینه» هجرت کنیم در آنجا نه خانه اى داریم، نه زمینى، چه کسى به ما آب و غذا مى دهد؟ آیه نازل شد و گفت غصه روزى را نخورید.

آیه 67 سوره عنکبوت در پاسخ به گروهى از مشرکان نازل شد که می گفتند: به این دلیل ایمان نمی آورند که می ترسند مشرکان عرب آنها را بربایند (و به سرعت نابود کنند).

منافقين و مشرکان زبان به انتقاد و مسخره گشودند که: خداوند برتر و بالاتر از اين است که مثال از عنکبوت، مگس و ... بیاورد و از این طریق در وحیانی بودن قرآن اظهار ترديد و تشکیک کردند، آيه فوق نازل شد و به آنها جواب داد.