اهميت صدق و راستی در روايات اسلامى بيش از آن است كه در سخن بگنجد. ما از باب نمونه به دو مورد از آنها اشاره می کنیم: رسول اکرم(ص) می فرمایند: «اگر مى خواهيد کسی را امتحان كنيد به کثرت عبادتهایش ننگرید، بلکه او را به راستگويى و اداى امانت آزمايش كنيد». امام صادق(ع) دلیل رسیدن امام على(ع) به آن مقام والا نزد پيامبر(ص) را صداقت و امانت داری ایشان بیان فرموده اند. خلاصه اینکه صداقت و درست کاری سیره همه انبیاء و اولیاء الهی بوده و کلید نیکی و سعادت است.

قرآن در آيه 3 سوره «عنکبوت» اعلام مى كند كه: «آزمايش الهى قطعى است و شامل همگان مى شود، تا صادقان و راستگويان در ادّعاى ايمان از دروغگويان شناخته شوند». البته توضیح می دهد که این آزمونها منحصر به شما نیست، بلکه همه پيشينيان امتحان شده اند. زیرا اساس زندگى دنيا بر پايه آزمون قرار دارد، و اين جهان ميدان آزمايش بزرگ است. و خدا مى خواهد صادقان و راستگويان، در عمل ادّعاى ايمان خود را ثابت کنند و از دروغگويان شناخته شوند.

متکلفان کسانى هستند که از جاده حق و عدالت و راستى و درستى بیرون رفته، واقعیت ها را نادیده مى گیرند، به پندارها روى مى آورند، از امورى که آگاهى ندارند خبر مى دهند، و در امورى که نمى دانند دخالت مى کنند، ظاهر و باطنشان دوتاست، و حضور و غیابشان متضاد است، خود را به رنج و زحمت مى افکنند، و نتیجه اى جز سرشکستگى و بدبختى به دست نمى آورند.

منظوراز صدیقین: پیامبران بزرگ و کسى که صدق و راستى سراسر وجودش را احاطه کرده و صداقت در فکر، گفتار و کردار و تمام زندگى او منعکس است می باشد. منظور از شهدا: شهیدان راه خدا یا کسانى که عقیده حق دارند و در مسیر حق گام بر مى دارند و در همین راه از دنیا مى روند است. 

در آیه 54 سوره مریم، سخن از صدق و راستى انبیاء خصوصا در وعده ها به میان آمده: «... اِنَّهُ کَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَ کَانَ رَسُولاً نَّبِیّاً»، چرا که اولین شرط مقام رسالت، آن است که مردم به سخنان و وعده هاى او، که بخش مهمّى از دعوت انبیاء است، مؤمن باشند.

هر فرد یا گروهی برای رسیدن به اهداف خود از وسایلی استفاده می کند که از نوع و چگونگی به کارگیری آن، می توان درباره حقانیت مدعیان آن قضاوت کرد. بی گمان آنها که برای رسیدن به اهداف خود، استفاده از هر وسیله ای را موجّه می دانند، با پیامبران و اولیائی که برای رسیدن به اهداف خود بهره گیری از هر وسیله ای را روا نمی دارند و از وسایل مقدس استفاده می کنند، فرق دارند. پیامبران راستین در همه احوال، از اصول انسانی عدول نمی کنند. پیامبر اسلام نیز در تمام دوران حیات خود از این اصول عدول نکرد.