تناقض آيات قرآن درباره «امكان تكلّم مجرمان» در قيامت!

راه جمع بین آياتی كه برای مجرمان در قیامت قدرت «تكلّم» قائلند و آيات ديگری كه آن را نفی می كنند چيست؟

اوّلا: گويندگان صواب كه در آيه 38 سوره نبأ به آن اشاره شده فرشتگان يا مؤمنانند نه مجرمان، و چنان كه مفسّران نيز گفته اند، سخن صواب ايشان همان شفاعت به حق است؛ چنان كه امام صادق(ع) در پاسخ به پرسشى درباره همين آيه فرمود: «كسانى كه در روز قيامت به آنان اجازه داده مى شود سخن صواب گويند، ما اهل بيت هستيم كه خدايمان را ستايش مى كنيم، بر پيامبران درود مى فرستيم و شيعيانمان را شفاعت مى كنيم».
ثانيا: در قيامت مراحل، مواقف و موقعيّت‌هاى مختلفى وجود دارد و خداوند مجرمان و کافران را از مطلق مخاصمه و مجادله در محضر خویش نهى نكرده، بلكه از مجادله به هنگام محاسبه اعمال نهى کرده است. چنانکه مخاصمه ياد شده در آیه 28 سوره ق، مربوط به مرحله پس از حسابرسى اعمال و در مقام عذرخواهى است، ولى مُهر شدن لب‌هاى مجرمان در زمان محاسبه و در حين انجام آن است كه مى كوشند گناهان خود را از اساس منكر شوند.

منظور از «تکلّم» خدا با حضرت موسی(ع)؟!

منظور از سخن گفتن خداوند در آیه «كَلَّمَ اللَّهُ مُوسى‏ تَكْليمَا» چیست؟ مگر خداوند زبان دارد که سخن بگوید و تکلّم کند؟!

 در قرآن مجید و طی آیات متعدّدی سخن از تکلّم خداوند با حضرت موسی(ع) شده است.
باید توجّه داشت که تکلّم خداوند از سنخ سخن گفتن انسان که نیازمند به ابزار مادّی ـ مثل زبان ـ است، نمی باشد؛ بلکه منظور« انتقال و تفهیم پیام» پروردگار به پیامبران الهی است، یعنی همان «وحی» که در قالب های متفاوتی (الهام مستقیم. من وراء حجاب، انتقال بواسطه جبرائیل) جلوه می کند. اختصاص صفت «کلیم الله» به حضرت موسی(ع) شاید به خاطر این باشد که ایشان غالبا وحی را بدون واسطه دریافت می نمود.

عقیده بهائیان در مورد انتخاب لغت و خط واحد

عقیده بهائیان در مورد انتخاب لغت و خط واحد چیست؟

میرزا می گوید: در شهرها یکی از لغات و خط موجوده را برای تکلم و نوشتن انتخاب کنید، زیرا این امر سبب اتحاد امم می شود. ممکن است این دستور، مقدمه ای برای ترویج زبان انگلیسی بوده باشد، چنانکه در متحد المآل محفل روحانی ایران، جوانان را به فراگیری زبان انگلیسی تشویق می کند. شگفت آور این که پیغمبر قرن نوزدهم زبان مادری اش فارسی و کتاب آسمانی او عربی و زبان بین المللی او انگلیسی است.

تکلم على(ع) با خورشید در روایت اهل سنت از پیامبر(ص)

آیا از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) حدیثى پیرامون تکلم على(علیه السلام) با خورشید نقل شده است؟

حموینی، خوارزمی و قندوزی از پیامبر(ص) نقل کرده اند که به على(ع) فرمود: با خورشید سخن بگو که او با تو سخن مى گوید. على(ع) فرمود: سلام بر تو اى بنده مطیع خدا و رسولش. خورشید گفت: وعلیک السلام یا أمیر المؤمنین وإمام المتّقین وقائد الغرِّ المحجّلین، یا علیُّ أنت وشیعتک فی الجنّة... . پس على(ع) براى خدا سجده نمود درحالى که از چشمانش اشک مى ریخت. آنگاه پیامبر(ص) فرمود: اى برادر و حبیب من! سرت را بالا بیاور که خدا بر اهل هفت آسمان به تو مباهات مى کند.

سخن گفتن فاطمه(س) در رحم مادر از زبان علمای اهل سنت

تاریخ نویسان اهل سنت درباره احوال فاطمه(علیها السلام) در رحم مادر چه روایاتی را نقل کرده اند؟

در کتب اهل سنت روایاتی در ارتباط با سخن گفتن حضرت فاطمه(س) در رحم مادر وجود دارد. به عنوان نمونه محب طبرى مى نویسد: «پیامبر(ص) فرمود: جبرئیل سیبى از بهشت آورد. آن را خوردم و آنگاه با خدیجه آمیزش کردم و او فاطمه را باردار شد. خدیجه (مى) گفت: هرگاه تنها مى شوم کودکى که در رحم دارم با من تکلم مى کند ...» هم چنین قندوزی در ینابیع از حضرت خدیجه(س) روایت کرده که: «هنگامی که فاطمه را باردار شدم، او در رحم با من صحبت می کرد ...».

«تكلّم» صفت ذات یا صفت فعل؟!

بر اساس روایات، صفت «تكلّم» از صفات ذات الهی است یا صفات فعل؟

امام صادق(ع) در مورد صفات ذات می فرماید: «خداوند هميشه بالذات عالم بود در حالى كه معلومى وجود نداشت و بالذات قادر بود در حالى كه مقدورى نبود»؛ لکن در پاسخ ابوبصير كه سوال كرد «آيا خداوند هميشه موصوف به صفت متكلم بوده؟» فرمود: «كلام، موضوع حادثى است؛ خداوند متعال وجود داشت و متكلم نبود، سپس كلام را آفريد». اين عبارت به وضوح فرق ميان صفات ذات و صفات فعل را بيان مى كند. صفات ذات از ازل بوده و نيازى به وجود مخلوقات ندارد، امّا صفات فعل، به هنگام صدور افعالى از خداوند، توسط عقل انتزاع شده و به او نسبت داده می شود که «تکلم» یکی از آنهاست.

مواهب الهى براى حضرت موسى(ع)

قرآن کریم چه ویژگی هایى را براى حضرت موسى(علیه السلام) بیان مى کند؟

قرآن کریم در سوره مریم اشاره کوتاهی به مواهبی دارد که به حضرت موسی(ع) داده شده است؛1- پروردگار او را خالص و پاک ساخت. 2- او پیامبر و رسولى والامقام بود. 3- او به مقام قرب الهی رسیده و خداوند با او تکلم فرمود. 4- خداوند او را مورد رحمت خود قرار داده و برادرش هارون را که ایشان نیز پیامبر بود  یاور او قرار داد.
 

معجزات عیسی (ع) در منابع اسلامی

منابع اسلامی معجزات عیسی را چه چیزهایی بیان می کند؟

معجزات عیسی (ع) در منابع اسلامی عبارتند از: تکلم در گاهواره، نزول سفره ای پر از غذا از آسمان و برکت دادن غذا، شفای بیماران، زنده کردن مردگان، راه رفتن بر روی آب، خبر دادن از آنچه مردم در آینده خواهند خورد و ذخیره خواهند کرد، خلقت پرنده (خفاش) از گل، مسخ گروهی از اسرائیلیان سرکش.  به بعضی از این معجزات در منابع مسیحی اشاره نشده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

مَن راقبَ أجلَهُ اغتَنَمَ مُهَلَهُ

هر که مراقب اجل خود باشد، فرصتهايش را غنيمت شمارد

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 44