مساله سود سپرده های بانکی

آیا سود سپرده هایی که بانک ها به صورت روزشمار یا سال شمار به سرمایه گذاران پرداخت می کنند، مشروع است؟

بانک بین سپرده گزاران و تولیدگران کارآفرین واسطه می گردد تا با گردش این پول در بخش تولید و شکوفایی اقتصادی، مقداری از سود آن بنگاه ها و مراکز تولیدی، به سپرده گزاران بانک داده شود. این کار از طریق عقود شرعی تعریف شده امکان پذیر است. اما اگر بانک به وظیفه واسطه گری خود عمل نکند و سپرده ها را در اختیار تولیدکنندگان و کارآفرینان قرار ندهد و فقط تبدیل به بنگاهی برای دلالی پول و سود بین سپرده گزاران گردد، و آن عقود شرعی را نه در عالم واقع بلکه به صورت اعتباری و صوری روی کاغذ به اجرا درآورد، به سود پرداختی اش شبهه شرعی وارد می گردد.

اقسام «کار» در مکتب اقتصادی اسلام

مکتب اقتصادی اسلام چه اموری را به عنوان «کار» تایید می کند و موجب «مالکیّت» می داند؟

در مکتب اقتصادی اسلام کار در دو شكل «مستقيم» و «غير مستقيم» مي تواند نمايان شود. کار در شکل مستقیم عبارتند از: كارهاى توليدى اعم از صنعتى، كشاورزى، دامدارى، خدماتی و كارهائى كه مقدّمه توليد است مانند احياى موات و حيازت مباحات. اما در كار به صورت غير مستقيم، انسان نتيجه كار خود را به ديگرى واگذار می كند مثل اينكه دستمزد يا محصول توليدى يا زمين احياء شده يا موادّ حيازت شده خود را از طريق هبه يا صلح بلاعوض يا وصيّت به او منتقل می سازد و يا اموالى را كه از اين طريق بدست آورده وقف می كند.

منع پیامبر(ص) از ازدواج مجدّد

چرا خداى متعال، رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) را از ازدواج مجدد محروم کرد؟

پیامبر(ص) از ناحیه قبائل مختلف تحت فشار بود که از آنها همسر بگیرد، چرا که برایشان افتخار محسوب می شد، البته پیوند زناشوئى با این قبائل، تا حدى براى پیامبر(ص) و اهداف اجتماعى و سیاسى او مشکل گشا بود، ولى طبیعى است اگر از حد بگذرد، مشکل آفرین مى شود؛ آنها گاهی بخاطر اینکه همسران او غالبا بیوه بودند زنان جوان و زیبا به او پیشنهاد می دادند که این نیز به صلاح نبود؛ لذا خداوند در آیه 52 سوره احزاب، جلو این کار را گرفت و پیامبر را از این مسئله آسوده خاطر کرد.

شرکت امناء

هدف بهائیان از تشکیل شرکت امنا چه بود؟

شرکت امناء، یکی از سازمان های نیمه مخفی بهائی است که برای معاملات، قبول موقوفه، هدیه و . . . تشکیل گردیده بود. نظیر این شرکت، نخستین بار در آمریکا و به منظور عقد قراردادها، قبول وصیت نامه­ ها و . . . تأسیس شد و پس از آن به تدریج محافل بهایی مقیم کشورهای دیگر، برای رسمیت دادن به تشکیلات بهائیت، این شرکت ها را تأسیس کردند. اما چون بهائیت در ایران به رسمیت شناخته نمی  شد، هر اقدامی از سوی محافل بهائی، رسمیت نداشت. لکن شرکت امنا، برای نخستین بار در سال 1337 در ایران به ثبت رسید.

روشهای متداول برای خلاصی از «ربای معاملاتی»

چه روش هایی برای خلاصی از «ربای معاملاتی» وجود دارد؟

روش های مختلفی برای خلاصی از «ربای معاملاتی» وجود دارد. از جمله: 1. بیع یک درهم و یک دینار، در مقابل دو درهم و دو دینار. امّا بايد توجّه داشت كه این کار در واقع حيله نيست، چون يك درهم در مقابل دو دينار قرار مى گيرد، و يك دينار در مقابل دو درهم، و به اين صورت معامله دو همجنس نيست. 2. استفاده از مساله هبه. یعنى يك مَن گندم خوب را به صورت مجّانى ببخشد، طرف مقابل هم دو مَنْ گندم نامرغوب را به صورت مجّانى به او هبه مى كند. 3. مقدار كمتر را در مقابل همان مقدار از جنس مقابل معاوضه كنند و طرفِ مقابل، مازاد را به او هبه کند و ...

«وقف»، «هبه» و «صدقه» از منظر شیعه

در فقه شیعه «وقف»، «هبه» و «صدقه» چه تعریفی دارد؟

«وقف» ملكى است كه عين آن حبس و از منفعت آن استفاده مي شود و فروش عين موقوفه يا تقسيم آن ميان موقوف عليهم بدون اطلاع و اجازه حاكم شرع جايز نيست. «صدقه»، مالى بلاعوض است كه به خاطر خدا به ديگرى جهت تصرف واگذار مى شود. هيچ نوع از انواع صدقه قابل فسخ نيست و در آن قبض شرط است. «هبه» نيز بر دو قسم است: 1. «هبه معوضه» كه كسى بگويد: اين لباس را به تو مى بخشم، به شرط اينكه آن كتاب را به من ببخشى، او هم قبول كند. 2. «هبه جايزه» كه عوضى در برابر آن نيست.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

مَن راقبَ أجلَهُ اغتَنَمَ مُهَلَهُ

هر که مراقب اجل خود باشد، فرصتهايش را غنيمت شمارد

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 44