توجیه روایات جواز فرار از «ربای معاملاتی»

چگونه می توان اشکالات وارده بر روایات جواز فرار از «ربای معاملاتی» را توجیه کرد؟

روایات جواز فرار از «ربای معاملاتی» با دو تفسیر قابل توجیه می باشد: اول: ربای معاملاتی را به دو قسمت ربای واقعی و صوری تقسیم کنیم و روایات ضم ضمیمه را در جایی بدانیم که ربا واقعی نیست؛ بلکه صوری است و معامله را انجام دهیم. ثانیاً: این روایات را حمل بر موارد اضطرار و ضرورت بدانیم.

روایات جواز «حیله هاي ربای معاملاتی»

چه روایاتی در مورد جواز «حیله هاي ربای معاملاتی» وجود دارد و آیا سند و دلالت آنها صحیح و تمام است؟

از مجموع هفت روایتي كه فرار از ربای معاملاتی را جايز شمرده، بدست می آید که برای فرار از ربای معاملاتی، در دو جنس مشابه غیر هم وزن، اضافه کردن چیز دیگر در کنار آن (ضم ضمیمه) اگرچه ناچیز باشد راه مناسبی است. اين گروه از روايات، از نظر سند قوی تر و از لحاظ دلالت صریح تر از روایات مربوط به جواز ربای قرضی است.

حکم «تلقیح مصنوعی» به حسب عوارض و لوازم آن

«تلقیح مصنوعی» به حسب لوازم و عوارضی که بر این کار مترتب است، چه حکمی دارد؟

تلقیح مصنوعی غالباً مستلزم امورى است كه از ديدگاه شرع حرام شمرده شده است؛ نظير لمس و نگاه حرام، و گاه استمنا براى در اختيار گذاشتن نطفه جهت تلقيح. با توجّه به عوارض غير مجاز مذكور، تلقيح جز در موارد ضرورت جايز نيست، و در صورتى كه ضرورتى وجود نداشته باشد، بايد از آن صرف نظر كرد.

روشهای متداول برای خلاصی از «ربای معاملاتی»

چه روش هایی برای خلاصی از «ربای معاملاتی» وجود دارد؟

روش های مختلفی برای خلاصی از «ربای معاملاتی» وجود دارد. از جمله: 1. بیع یک درهم و یک دینار، در مقابل دو درهم و دو دینار. امّا بايد توجّه داشت كه این کار در واقع حيله نيست، چون يك درهم در مقابل دو دينار قرار مى گيرد، و يك دينار در مقابل دو درهم، و به اين صورت معامله دو همجنس نيست. 2. استفاده از مساله هبه. یعنى يك مَن گندم خوب را به صورت مجّانى ببخشد، طرف مقابل هم دو مَنْ گندم نامرغوب را به صورت مجّانى به او هبه مى كند. 3. مقدار كمتر را در مقابل همان مقدار از جنس مقابل معاوضه كنند و طرفِ مقابل، مازاد را به او هبه کند و ...

ادله قائلین به جواز تمام «حیله های ربا»

فقهایی که حیله های ربا را تماماً جایز می دانند به چه دلایلی استدلال می کنند؟

طرفداران نظريّه جواز حيله هاي ربا كه نظريّه مشهور در این باب است، عمدتاً دو دلیل ارائه کرده اند: 1. تمسک به قواعد، عمومات و اطلاقات ادله معاملات. 2. روایات خاصّه که شامل 8 روایت از کتاب وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل می باشد.

«روایات خاصه» دلیلی بر جواز تمام «حیله های ربا»

قائلین به جواز مطلق «حیله های ربا» چگونه برای نظر خود به «روایات خاصه» استدلال می کنند؟

يكي از ادله كسانى كه معتقدند تمام حيله هاى ربا جايز و مشروع است، روايات خاصّه مى باشد، كه هم در مورد فرار از رباى معاملاتى و هم در مورد فرار از رباى قرضى وارد شده است. در روایتی از امام کاظم(ع) آمده اگر کسی يك صد هزار درهم وام بدهد و در مقابل ده هزار درهم سود بگیرد به این شکل که يك پيراهن هزار درهمی را 10 هزار درهم به او بفروشد، اشكالى ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

عامِلْ سائرَ النّاسِ بالإنصافِ، و عامِلِ المؤمنينَ بالإيثار

با ديگر مردمان به انصاف رفتار کن و با مؤمنان به ايثار

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22