خداوند با اشاره به حرمت مردار و ذبح حيوانات بدون ذکر نام خدا، مي فرمايد: «شياطين به دوستان خود القا مى كنند تا با شما به مجادله برخيزند». به عقیده برخی از مفسرین، آنان در مجادله می گفتند: «حيوان مردار را خدا كشته، و بهتر از حيوانى است كه ما مى كشيم، در واقع تحريم، بى اعتنايى به كار خدا است». روايات اين توجيه باطل را از تعاليم مجوس به مشركان قريش می داند.

درباره حکمت گفتن «بِسْمِ اللَّهِ» به هنگام ذبح حیوانات با بررسي اسرار آيات قرآن مي فهميم كه اگر ذابح موحد نباشد يا عمداً نام خدا را نبرد، آن حيوان به منزله مردار است و خوردنش حلال نيست، بنابراين نام و ياد خدا به مثابه دم مسيحایی است كه در تجليگاه «وَ نَفَخْتُ فيهِ مِنْ رُوحي‏» پديد آمدن حيات را تضمين مي كند و هر كاري كه نام خدا در آن ظهور نيابد هر چند به حسب ظاهر در صحراي خيال چونان غزال مي ‏خرامد؛ ليكن در وادي حقيقت و عقلِ بيدار، مرداري بيش نيست.

بر اساس آیات قرآن، مجموعه ای از گوشت ها در اسلام تحریم گردیده است: همانند مردار، گوشت خوک، گوشت حیواناتى که طبق سنت جاهلیت به نام بت ها و اصولاً به غیر نام خدا ذبح شوند، یا خفه شده باشند، یا با شکنجه و ضرب جان دهند و یا به واسطه بیمارى از دنیا بروند، یا بر اثر پرت شدن از بلندى بمیرند، یا به ضرب شاخ مرده باشند، زیرا تا زمانى که رگ هاى اصلى گردن بریده نشود، خون به قدر کافى بیرون نخواهد ریخت، و با مردن حیوان، این خون مرکز انواع میکروب ها گردیده و جزء گوشت هاى سالم محسوب نخواهند شد.

خداوند در قرآن مى فرماید: «خدا تنها گوشت مردار، خون، گوشت خوک، و گوشت هر حیوانى را که به هنگام ذبح نام غیر خدا بر آن گفته شود تحریم کرده». بر این اساس برخی از این گوشت ها پلیدى ظاهرى دارند، مانند گوشت مردار، خوک و خون، و بعضى پلیدى معنوى دارند مانند قربانى براى بت ها.  اما گاهی انسان براى حفظ جان خویش مجبور به استفاده از بعضى از غذاهاى حرام مى شود، قرآن در این باره مى فرماید: (ولى کسى که مجبور شود [براى نجات از مرگ] از آنها بخورد، گناهى بر او نیست، به شرط این که ستمگر و متجاوز نباشد!».

روزى ابراهیم(ع) مردارى را دید که در کنار دریا افتاده و پرندگان و حیوانات آن را طعمه خود قرار داده اند. این منظره، ابراهیم(ع) را به فکر چگونگی زنده شدن مردگان پس از مرگ انداخت و تقاضا کرد تا خداوند، زنده شدن مردگان را به او نشان دهد. این درخواست برای تقویت ایمان او درباره چگونگی رستاخیز بود و نه اصل آن. در پاسخ این درخواست، به ابراهیم(ع) دستور داده شد که پرندگان چهارگانه ای را پس از ذبح، با هم مخلوط کند و بر هر کوهی قسمتی را قرار داده، سپس آن ها را بخواند تا کیفیت رستاخیز را مشاهده کند.

حضرت علي(ع) درباره دنيا مي ‏فرمايد: «دنيا مردار است و اگر كسي خواست مردار بخورد حمله سگها را نيز بايد تحمل كند!» يا در بيان ديگر فرمودند: «من دنيا را سه طلاقه كردم كه غير قابل رجوع است». مقصود حضرت اين نيست كه خوردن، آشاميدن، اداره امور مسلمانان و ... بر اساس عدالت را سه طلاقه كرده؛ بلكه حضرت مقام‏ خواهي، حرام ‏طلبي، تعدي و امثال ذلک را سه طلاقه كرده است. در اين فرمايش، باطن دنيا چون خميري است كه از تهوع يا آب دهان افعي به دست آمده باشد! اما باطن عبادت، روح و ريحان و جنت و نعيم است.