از ديدگاه علم، مورچگان و همچنين ديگر حشرات، فاقد صدا هستند و صرفاً با ارسال امواج و حسّ بويايى با هم ارتباط برقرار مى كنند و اين دو هيچ ربطى به كلام صوتى ندارد. ليكن مهم آن است كه همه جانداران راهى ويژه براى ايجاد ارتباط با همديگر دارند؛ حال يا با ايجاد صداهاى خاصّى (مانند چهارپايان و پرندگان) و يا با ارسال امواج (مانند حشرات). امروزه علم، منطق و سخن گفتن چهارپايان و حتّى برخى ماهيان را اثبات كرده است. از سوى ديگر براى خداوندِ قادر محال نيست كه به پيامبرش، حضرت سليمان(ع) فهم سخن و پيام پرندگان و ساير جانداران را بياموزد.

«اَنْعام» جمع «نَعَم» (بر وزن قَلَم) در اصل از مادّه «نعمت» گرفته شده است. این واژه در زبان عربی ابتدا بر شتر اطلاق می شد زيرا شتر در نزد عرب برترين نعمت بود، اما به تدریج برای اشاره به سایر چهارپایانى كه به چِرا مى‌ روند مانند گاو و گوسفند نیز به کار برده شد.

در میان تمام جنبندگان و غیر جنبندگان، موجودى مطرودتر از کسانى که بعد از وضوح حق و اتمام حجت، راه راست را رها کرده، در ضلالت گام مى نهند، یافت نمى شود، زیرا تمام درهاى سعادت به رویشان گشوده شده، اما از روى کبر و غرور و عناد و لجاج، آگاهانه به مخالفت برخاستند.

هنگامى که در نکوهش تخلف کنندگان از غزوه تبوک آیاتى نازل شد، یکى از منافقان گفت: این گروه، نیکان ما هستند، اگر آنچه را محمّد(ص) درباره آنها مى گوید راست باشد، از چهارپایان هم بدترند. این سخن به گوش پیامبر(ص) رسید و از او پرسید: چرا چنین گفتى؟ او سوگند یاد کرد، چنین سخنى نگفته است. مرد مؤمنی که سخن او را به پيامبر(ص) گزارش داده بود گفت: خداوندا خودت راستگو را تصديق، و دروغگو را تكذيب فرما. آيات فوق نازل شد و وضع آنها را مشخص ساخت.

در قرآن ، مکررا به جمله «أَنْزَلْنا»؛ (فرو فرستادیم) برخورد مى کنیم که ظاهراً، با مفهوم فرستادن از طرف بالا به سمت پائین، سازش ندارد. مانند: انزال لباس، چهارپایان و آهن. ولى با توجه به این که نزول گاهى به معنى نزول مقامى آمده و در استعمالات روزانه نیز زیاد به کار مى رود و از آنجا که نعمت هاى پروردگار از طرف مقام والاى ربوبیت به بندگان ارزانى شده، تعبیر به نزول در آن، کاملاً مفهوم و قابل درک است. مثلا در فارسى مى گوئیم: به آن جناب چنین معروض مى دارم، با این که طرف نزدیک ما نشسته است.

خداوند در قرآن ضمن معرفى گروهى از بدترين افراد انسان ها درباره علت جهنمي شدن آنها مى فرمايد: «ما بسيارى از جن و انس را براى دوزخ آفريديم، آنها دل هایی دارند كه با آن چيزى درك نمى كنند و چشمانى دارند كه با آنها نمى بينند ... آنها همان غافلانند». در اين آيه عامل نهايى بدبختى اين گروه دوزخى را «غفلت» شمرده است. غفلتى كه از ترك انديشه و نداشتن چشم باز و گوش شنوا حاصل شده و انسان را به مرحله اى حتّى فروتر از چهارپايان سقوط مى دهد.

حضرت یوسف(ع) در هفت سال وفور نعمت، علاوه بر تولید بیشتر، مصرف را به شدت کنترل کرد و نشان داد یک اقتصاد پویا باید به فکر آینده باشد. او همچنین در سالهای قحطی با برنامه ریزی دقیق در توزیع مواد غذایی ذخیره شده، به استثمار طبقاتی و نظام برده داری پایان داد، بدینگونه که در قبال مواد غذایی، پولها و جواهرات و چهار پایان و برده ها و مزارع را جمع آوری کرده و درپایان بصورت عادلانه به آنها برگرداند.