خداوند قدرت بخشش مستقیم را دارد؛ امّا خود برای ایجاد امید و شایستگی بیشتر در شفاعت شونده جهت توبه و نیز برای ترفیع مقام توبه کننده و هر بنده ای شفاعت را جعل فرموده است. شفاعت در شکل صحیح که مد نظر قرآن و روایات می باشد، در عرض توبه نیست تا با وجود یکی، توجیهی برای عملکرد دیگری وجود نداشته باشد. بلکه شفاعت از طرف خود خداوند متعال به عنوان یکی از راه های توبه معرفی شده است تا شفاعت شونده امید بیشتری به بخشش خداوند پیدا کند. در واقع شفاعت بر محور دگرگونى موضع «شفاعت شونده» دور مى زند؛ يعنى شخص شفاعت شونده به کمک شفیع خود را در وضع مطلوبى قرار دهد كه شايسته و مستحق بخشودگى گردد و در مسیر کمال قرار گیرد. ضمن اینکه طبق برخی روایات شفاعت برای همه انسانها، اعم از گناه کار و نیکوکار مفید است و می تواند باعث افزایش مقام و عامل مؤثری در کمال باشد.

بدعت اضافه کردن چیزی در دین یا کاستن از آن است. اما آیا موضوعی مثل عزاداری به عنوان امری فطری و منطبق بر روحیه بشری که دارای شواهد قرآنی(همچون سوگواری یعقوب در جدایی از یوسف) و روایی فراوانی است و نمونه های بی شماری - حتی به نقل از بسیاری از منابع اهل سنت - در سیره پیامبر اکرم(ص)، اهل بیت(ع)، همسران پیامبر، خلفای راشدین، صحابه، تابعین و علما و فقهای ادوار مختلف فریقین دارد، می تواند امری خارج از دین باشد؟!
آیا می توان انکار کرد که رسول خدا(ص) خود هنگام شهادت عموی شان حمزه گریستند و دیگران را نیز به این کار ترغیب کردند؟ آیا می توان این واقعه تاریخی را رد کرد که خلیفه اول و مردم مکه و مدینه هنگام رحلت پیامبر به سوگواری و عزاداری پرداختند؟ بی گمان چنین نیست. احتمالا از همین روست که حتی در میان فقهای اهل سنت نیز هیچ کس فتوا به تحریم اصل گریه کردن در رثای مرگ عزیزان و اطرافیان نداده اند و همه آنها تحت شرایطی آن را مجاز شمرده اند و فقط مالکیه و حنفیه، بر اين باورند كه گریه با صدا و شیون با صوت، اشکال دارد.

از دیدگاه او: توسّل به پیامبر(ص) موجب ریزش بار خطاها و گناهان است. کسى که نمى تواند به زیارت آن حضرت برود، باید به شفاعت آن حضرت به درگاه الهى پناه آورده و بگوید: خداوندا قسم به حرمت حضرت رسول(ص) نزد خودت ما را از شفاعت او محروم نکن.

در شفاعت اخروی شفیع به اراده خدا قدم به میدان شفاعت مى گذارد و انتخاب شفیع با خداوند است و شفیع شخص گناه کار را دگرگون کرده و او را از آثار گناه شستشو مى دهد. همچنین هر مجرمى مشمول شفاعت قرار نمى گیرد و منشاء شفاعت هم رحمت نا محدود الهى است؛ ولى در شفاعت دنیوی گناه کار برانگیزنده شفیع است و مجرم واسطه و شفیع را انتخاب مى نماید و تغییرى در مجرم و گناه کار داده نمى شود و هر نوع مجرمى ممکن است مشمول شفاعت قرار گیرد و این شفاعت نوعى تبعیض در قانون است.

شفاعت صفت رحمت و مغفرت الهى است که از طریق نفوس کامله و وسائط فیض به شخص گناه کار مى رسد. لذا مثل شفاعتهای دنیوی نیست که مجرم بخواهد خدا را تحت تأثیر قرار دهد تا بخشیده شود.

شفاعت مطلق و بى قید و شرط را یهود و نصارى و مشرکان معتقد بودند، امّا شفاعت از نگاه  قرآن و روایات شرایطی دارد: 1- شفیع، با اذن و رضایت خدا شفاعت مى کند. 2- شفاعت شده باید به وسیله ایمان به خدا و یکتایى او و ایمان به پیامبران الهى و کتب آسمانى، پیوند خود را با خدا استوار سازد و از کسانى نباشد که در گناهان غرق شده اند. و طبق آیات قرآن شرک هرگز مورد شفاعت قرار نمی گیرد.

درباره چرایی شفاعت باید گفت: اولا فیوضات معنوی خداوند به بندگان به عنوان جزئی از نظام علت و معلولی باید ذیل نظامی خاص بر بندگان نازل شود وهمان گونه که درعالم مادّه نمى توان پرسید: چرا خداوند متعال زمین را به وسیله خورشید نورانى کرده و خود بى واسطه به چنین کارى دست نزده؟ درعالم معنا نیز نمى توان گفت چرا خداوند به واسطه اولیاى الهى مغفرت خویش را شامل حال بندگان نموده است. ثانیا شفاعت برای شفاعت کننده نوعی احترام و تکریم الهی در برابر عبودیت اوست.

قاضى ابن قادوس در مدح على(ع)چنين سروده: «تو امام پسنديده و شفيع ما در روز محشرى، و تو جانشين برگزيده خدا احمد، و پدر شبير و شبّر هستى، حائز رتبه هاى بلند در روز درخشان غدير هستى ...».

ایشان چنین سروده: «شتر براى بیان فضیلت احمد به سخن آمد و گفت: از وجود این شخصیّت است که اُمّ القرى(مکّه) شرافت یافت. این محمّد است و بهترین پیامبرِ فرستاده شده، او شفیع و بهترین کسى است که قدم بر زمین نهاده است. اى حسودان! از اندوه خود بمیرید که تنها او محبوب است و جز او در میان مردم محبوبى نیست».

طلب شفاعت از غیر خدا با اعتقاد به شفاعت او به اذن الهی می باشد و نشانه مستقل دانستن شفیع نیست اما اگر کسى چنین اعتقادى داشته باشد و او را مستقل بداند شرک می باشد.