آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در شفاعت اخروی شفیع به اراده خدا قدم به میدان شفاعت مى گذارد و انتخاب شفیع با خداوند است و شفیع شخص گناه کار را دگرگون کرده و او را از آثار گناه شستشو مى دهد. همچنین هر مجرمى مشمول شفاعت قرار نمى گیرد و منشاء شفاعت هم رحمت نا محدود الهى است؛ ولى در شفاعت دنیوی گناه کار برانگیزنده شفیع است و مجرم واسطه و شفیع را انتخاب مى نماید و تغییرى در مجرم و گناه کار داده نمى شود و هر نوع مجرمى ممکن است مشمول شفاعت قرار گیرد و این شفاعت نوعى تبعیض در قانون است.

فرق بین این دو نوع شفاعت را در چند مورد ذیل خلاصه مى کنیم:
1ـ شفاعت صحیح و واقعى از خداوند شروع مى شود و به گناه کار ختم مى گردد؛ ولى در شفاعت دنیوى یعنى آنچه در جوامع بشرى رائج و متداول است، شفاعت از گناه کار شروع مى شود و به حاکم یا کسى که مجازات مجرم در اختیار اوست، ختم مى گردد.
 در شفاعت صحیح خداوند وسیله و واسطه را بر مى انگیزند و شفیع به خواست و اراده او قدم به میدان شفاعت مى گذارد و گناه کار را مشمول رحمت واسعه الهى قرار مى دهد. در حقیقت، شفیع واقعى، صفت رحمت خداوند است؛ ولى در شفاعت دنیوى؛ گناه کار و مجرم برانگیزنده شفیع است و تحت تأثیر مجرم قرار می گیرد.
2ـ در شفاعت معمول بشرى مردم در انتخاب شفیع آزادند و این مجرم است که واسطه و شفیع را انتخاب مى نماید؛ ولى در شفاعت روز قیامت انتخاب شفیع با خداوند است و اوست که به مقتضاى رحمت واسعه خود شفیعانى از نفوس کامله براى رساندن مغفرت به گناه کاران بر مى گزیند.
3ـ در شفاعتهاى دنیوى، مشفوع عنده(کسى که نزد او شفاعت دیگران شده است) یعنى صاحب قدرت یا حکومت تحت تأثیر شفیع قرار مى گیرد و تغییرى در اراده او براى اجراى حکم و قانون پدید مى آید ولى هیچ گونه تغییرى در مجرم و گناه کار داده نمى شود؛ اما در شفاعت صحیح این صاحب قدرت یعنى خداوند است که در شخص شفیع اثر مى گذارد و او را تحت تأثیر قرار داده و بر انگیخته و وادار به شفاعت مى نماید شفیع نیز شخص گناه کار را دگرگون کرده و او را از تیرگى هاى روحى و آثار گناه شستشو مى دهد .
4ـ در شفاعتهاى دنیوى و نادرست، هر نوع گناه کار و مجرمى ممکن است مشمول شفاعت قرار گیرد؛ البته بعضى افراد هیچ جائى براى شفاعت باقى نگذاشته و از نظر صاحب قدرت؛ غیر قابل بخشش مى باشند ولى در هر حال براى شفاعتهاى دنیوى، شرایط خاصى وجود ندارد اما در شفاعت هاى صحیح این گونه نیست و هر مجرمى مشمول شفاعت قرار نمى گیرد.
5ـ شفاعتهاى دنیوى نوعى تبعیض در قانون است، زیرا قانون در مورد کسى که براى او شفاعت شده است به طور استثنائى نادیده گرفته مى شود ولى در مورد کسانى که شفاعت نشده اند اجرا مى گردد اما در شفاعتهاى اخروى شفاعت رحمت نا محدود الهى است که به وسیله نفوس کامله افرادى را که لیاقت و شایستگى تطهیر و دگرگونى را دارند شامل مى شود و آنان را از موضوع و مورد عقوبت و مجازات بیرون مى برد و پس از پاک شدن قهراً آثار و عواقب سوء گناه شامل آنان نخواهد شد؛ کسانى که مشمول شفاعت اخروى نمى شوند از آن جهت نیست که در قانون تبعیض وجود دارد بلکه شایستگى و قابلیّت براى مشمول شدن رحمت و مغفرت الهى در آنها نیست و مقصّر خود آنان هستند که نتوانسته اند در دنیا شایستگى لازم براى شمول شفاعت را کسب نمایند.(1)