«سعيد بن عاص» از طائفه بنى اميّه و از دودمان قريش است و زمان پيامبر اكرم(ص) را درك كرد و از فرماندهان لشكرهاى فاتح اسلام بود. وي كه در دامان عمر بن خطاب پرورش يافته بود در زمان عثمان، والى كوفه شد؛ اما با اعتراض كوفيان روبرو شد و به مدينه بازگشت. وي در زمان معاويه حكمران مدينه بود و تا آخر عمرش در اين منصب باقي ماند؛ اما در جريان جنگ جمل و صفين از طرف هاي درگير حمايت نكرد و از آنها كناره گيري نمود. او مردي متكبر، خشن و سختگير بود و در سخن گفتن مهارت داشت.

يكى از ابعاد شخصيّت انسان را مسائل ناشى از «وراثت» تشكيل مى دهد؛ تا آنجا كه بعضى، شخصيّت آدمى را در سه بعد «وراثت» و «محيط» و «تعليم و تربيت» خلاصه كرده اند. البتّه ما عوامل سازنده شخصيّت را اين چنين محدود نمى دانيم؛ ولى به هر حال، تأثير آن را به عنوان يك عامل مهم نمى توان انكار كرد. در قرآن و روايات نیز اشارات زيادى به اين معنى ديده مى شود.

بعد از رحلت پیامبر(ص) و غصب خلافت، یکی از حرکات سیاسى مقامات حاکم، این بود که آنچه از فضایل اهل بیت(ع) بود، و طبعاً شایستگى و اولویت آنها را براى خلافت اثبات مى کرد، سانسور کنند. زیرا ذکر این مناقب و فضایل براى همه سؤال انگیز بود که اگر آنها داراى چنین مقاماتى بوده اند پس چرا دیگران پیشى گرفتند؟ این مسأله در زمان حکومت بنى امیّه و بنى عباس اوج گرفت،  تا جایی که براى اثبات فضیلت دیگران به جعل و نشر اکاذیب نیز پرداختند و بعضى از صحابه را براى این کار خریدند، و بهاى سنگینى به آن پرداختند.

امام علی(ع) در خطبه شقشقیّه درباره عثمان مى فرماید: «سوّمى بپا خاست در حالى که از خوردن فراوان دو پهلویش برآمده بود و همّى جز جمع آورى و خوردن بیت المال نداشت و تنها خودش نبود که در این وادى گام برمى داشت بلکه بستگان پدرى اش(بنى امیّه) به همکارى او برخاستند و همچون شتر گرسنه اى که در بهار به علفزار بیفتد و با ولع عجیبى گیاهان را ببلعد به خوردن اموال خدا مشغول شدند تا عاقبت بافته هاى او براى استحکام خلافت پنبه شد و کردارش، کارش را تباه کرد و ثروت اندوزى و شکم بارگى به نابودیش منتهى شد».

امام علي(ع) در ابتداى خطبه «لؤلؤه» اشاره مى كند به سلاطين بنى اميّه كه در قرآن كريم از آنها به عنوان شجره ملعونه نام برده شده، سپس پيش گويي اتفاقات و ملاحم دوران بني عباس را چنين بیان می کند: «بعد از من در انتظار فتنه امويّه و سلطنت كسرويّه باشيد که يكى پس از ديگرى سلاطين بنى شيصبان كه بيست و چهار نفرند، حكومت مى‏ كنند». در ادامه حضرت به بعضى از خصائص و آثار برخى از آنها‏ اشاره نموده است.