اولا: هر جامعه ای باید نسبت به حفظ جان رهبر و مسئول خود حساس باشد و این یک امر معقول و معمول است و امری در جهت حفظ منافع همه است نه یک فرد تا خود خواهی باشد؛ حفاظت از رهبران هر جامعه که با مدیریت آنها بیشترین نفع را برای آن جامعه جلب و بیشترین ضرر را از آن دفع می کنند امری پذیرفته شده در عرف و عقلای جوامع است.
ثانیا: بیان آیه توبیخی است؛ با توجه به آیات گذشته این آیه در صدد توبیخ کسانی است که با عدم شرکت در جهاد از دستور پیامبر سرپیچی کردند؛ این آیه در حقیقت از تعلل احتمالی مسلمانان در دفاع از جان رسول الله(ص) گلایه می کند.
ثالثا: اهمیت نجات جان پیامبر با توجه به شؤون مختلف معنوی و اجتماعی ایشان به عنوان نجات دهنده آحاد آن جامعه و حفظ آیین و امت و ضمانت بقای شعله هدایت، قابل توجه است؛ با توجه به این شؤون حیاتی حفظ جان پیامبر حفظ دین و آیین و امت است.

اولا: این گونه نیست که خداوند در همه احوال از رسوایی بدکاران و معصیت کاران جلوگیری و آبروی شان را حفظ کند؛ خدا عیب انسانهای هتّاک(پرده در) و بی پروا را آشکار می کند. ثانیا: اطلاع معصومین و اولیاء از اعمال آدمی نتیجه اثر وضعی گناه می باشد؛ چون گناه هر کس اثری وضعی در نظام تکوین می گذارد که بندگان صالح و متقی خدا قدرت تشخیص چنین آثاری را دارند و علم آنها همیشه از ارائه گزارش ناشی نمی شود. ثالثا: هنگامى که انسان بداند علاوه بر خداوند، پیشوایان محبوبش و برخی از اولیاء الهی نیز می توانند از رفتارهایش مطلع شوند، بدون شک بیشتر رعایت مى کند و مراقب اعمال خود خواهد بود. رابعا: از آنجا که آن اولیای گرامی از هیچ تلاشی برای کمک به انسان و رشد دادن او کوتاهی نمی کنند علم آنها به اعمال ما برای خود ما مفید خواهد بود. خامسا: انسان ‌هایی که می توانند علم به اعمال انسان داشته باشند، جز آنچه که مطلوب و مرضی الهی است نخواهند دید. خداوند اطلاع از اعمال بندگان را به کسانی عنايت مي کند که محرم اسرار باشند.

در واقعه اي ابن عباس ده فضيلت مي شمارد که تنها مختص علي(ع) است، ازجمله اينکه پيامبر(ص) در حقش فرمود: خدا هرگز او را خوار و رسوا نمى کند. سوره توبه را مردى بايد ببرد که او از من و من از او باشم. تو ولىّ من در دنيا و آخرت خواهى بود. على نخستين مردي بود که ايمان آورد. تو ولىّ تمام مؤمنان، پس از من خواهى بود. پيامبر تمام درهايى را که به مسجد باز مى شد مسدود ساخت، غير از در خانه على. و پيامبر فرمود:هرکس من مولا و سرپرست اويم، سرپرست و مولايش على است.

در روايات سه نفر از معصومين(ع) به لقب «نَفْس و جان بودن» متصف شده اند؛ 1- حضرت علي(ع). 2- امام حسين(ع). 3- امام هفتم حضرت موسی بن جعفر(ع).

پيامبر(ص) بعد از آمدن از طائف به مدينه، مردم را براى جنگ با روميان فرا خواندند. ايشان معمولا مقاصد جنگى را قبل از شروع جنگ بيان نمي كردند تا دشمن سوء استفاده نكند. اما در قضيه تبوك حضرت صراحتاً خبر از مبارزه با روميان دادند. جنگيدن در اين زمان كه فصل تابستان و گرما و وقت برداشت محصولات بود براي عده اي سخت بود. در اين هنگام آيات فوق نازل شد و اصحاب را اول با ملايمت و بعد با تهديد مخاطب قرار داد و آنها را به خاطر همراهي نكردن پيامبر(ص) مورد مذمت قرار داد.

فیض و رحمت عام خداوند بر این تعلق گرفته که اگر مقدمات به وجود آمدن انسانی فراهم شد، او نیز پدید آید اعم از اینکه چه اوصاف و ویژگی های عرضی داشته باشد. بنابراین اصل وجود او که برآمده از فیض الهی است مورد بیزاری خدا نیست و همان طور که در احادیث اهل بیت(ع) هم گفته شده فقط اعمال و عقاید مشرکانه اش مورد بیزاری خدا قرار می گیرد. اعمالی که با اراده و انتخاب آزاد خود شخص مشرک پدید می آیند و هیچ اجباری از سوی خدا برای ارتکاب آنها وجود ندارد و به همین خاطر مسئولیت عواقب بعدی آنها به عهده خود اوست.
ضمن اینکه در بحث «علم الهی» نیز اطلاع خداوند از سرنوشت انسان ها و مخصوصا مشرکین موجب پدید آمدن هیچ «جبری» در حق آنها نمی شود و بدین ترتیب کسی نمی تواند از او بپرسد که چرا با اطلاع از سرنوشت آنها و جهنمی شدن شان باز هم از فیض وجود و حضور در دنیا و آفرینش برخوردارشان ساخته است؟!

خداوند در آیه 33 سوره توبه می فرماید: «دین اسلام در سطح جهان و تمامى روى زمین پیروز مى شود». مسلّماً این وعده تا کنون عملى نشده و تنها بر حکومت جهانى مهدى موعود منطبق مى گردد که حکومت حق و عدالت همه جا را فرا گیرد و این آئین بر تمام آئینها در مقیاس جهانى غلبه یابد.

تفاسیر اهل سنّت در ذیل ده آیه از آیات قرآن کریم، على(ع) را با عنوان «مؤمن» نامیده اند. این آیات عبارتند از: آیه 18 سوره سجده. آیه 62 سوره أنفال. آیه 64 سوره أنفال. آیه 23 سوره أحزاب. آیه 55 سوره مائده. آیه 19 سوره توبه. آیه 96 سوره مریم. آیه 21 سوره جاثیة. آیه 7 سوره بیّنه. آیه 3 سوره عصر. 

طبق تفاسیر اهل سنّت، در ده آیه از آیات قرآن، على(ع) با عنوان مؤمن نامیده شده: طبرى ذیل آیه 18 سوره سجده آورده: در گفت و گویی بین ولید بن عقبة و على(ع)، ولید گفت: زبان من از تو روان تراست و... . على(ع) گفت: ساکت شو که تو فاسق هستى. سپس این آیه نازل شد: أفمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا لا یستوون.  9 آیه دیگر عبارتند از: سوره أنفال، آیه 62. سوره أنفال، آیه 64. سوره أحزاب، آیه 23. سوره مائده، آیه 55. سوره توبه، آیه 19. سوره مریم، آیه 96. سوره جاثیة، آیه 21. سوره بیّنه، آیه 7. سوره والعصر، آیه 3.

اهل سنت از حذیفة بن یمان و مالک بن انس احادیثی نقل کرده اند که به تحریف سوره توبه و باقی ماندن فقط یک چهارم یا یک سوم آن اشاره کرده است.