نگاهي به «تکبر» قوم حضرت شعيب(ع)

قرآن درباره «تکبر» قوم حضرت شعيب(عليه السلام) چه فرموده است؟

خداوند در قرآن با اشاره به استکبار قوم حضرت شعیب(ع) چنین می فرماید: «زورمندان قوم شعیب(ع) در حالی که تکبر می ورزیدند گفتند: ای شعیب(ع)! سوگند یاد می کنیم که تو و کسانی را که به تو ایمان آورده اند از شهر و آبادی خود بیرون خواهیم کرد، مگر این که به آیین ما باز گردید». با دقت در آیه مذکور می فهمیم که عامل اصلی بدبختی و گمراهی قوم شعیب(ع) استکبار بود، چرا که تکبر و حب ذاتِ آنان، مانع از این شد که به دین و آیین الهی ایمان بیاورند.

«سازمانهای بین المللی» رؤیای خوش مظلومان عالم

آیا می توان در عصر کنونی «سازمانهای بین المللی» را واقعاً بشیران صلح و نگاهبانان عدالت دانست یا اینکه آنها بازیچه و ملعبه دست زورمندان جهان هستند؟

البتّه نمى ‏توان انكار كرد كه سازمان ملل كنونى با تركيب خاص و ناکارآمدی كه دارد باز در پاره‏ اى از موارد به حل بعضى از مشكلات كوچك نايل آمده و از اين لحاظ حس قدردانى عدّه ‏اى را برانگيخته است ولى متأسّفانه در مشكلات بزرگ جهانى به دلایل مختلف هرگز قادر به پاسخگويى به نيازمندي هاى مردم جهان نمى ‏باشد، و بايد تركيب آن به كلى دگرگون گردد.

جایگاه حمایت از مظلوم، در فرهنگ اسلام

حمایت از مظلوم چه جایگاهی در فرهنگ اسلام دارد؟

این مسأله که حکومت اسلامى باید مدافع مظلومان و یار و یاور آنها باشد و در برابر هجوم ستمگران از آنان حمایت و دفاع کند، در عبارات متعددى از نهج البلاغه منعکس است. امام علی(ع) اصولا فلسفه حکومت را قیام در برابر ستمگران و یاری ستمدیدگان می داند و در آخرین وصایا در بستر شهادت نیز به فرزندانش تأکید مى کند که همواره دشمن ظالمان و یاور مظلومان باشند. ایشان از قول پیغمبر(ص) مى فرمود: «امّتى که حقّ ضعیفان را از زورمندان با صراحت نگیرد، هرگز پاک نمى شود و روى سعادت را نمى بیند».

فایده وجود حکومت در کلام امام علی(ع)

امام علی(علیه السلام) فایده وجود حکومت را در چه چیزی می دانند؟

امام علی(ع) در در تبیین فواید حکومت مى فرمایند: «به یقین مردم نیازمند امیرى هستند، خواه نیکوکار باشد یا بدکار». سپس می فرماید: «در سایه حکومت مؤمن به کار خویش ادامه مى دهد و راه خود را به مقام قرب الى الله مى پیماید و کافر نیز دبه زندگى مادى دنیوى خود ادامه مى دهد. به کمک او با دشمنان مبارزه مى شود و جاده ها امن و امان مى گردد و حقّ ضعیفان به کمک او از زورمندان گرفته مى شود و... . در واقع امام منطق سست طرفداران بى حکومتى را به طور کامل ابطال مى کند.
 

 تعریف تقیّه

تقیّه چیست و آیا عمل به آن مشروع است؟

تقیه از احکام شرعی است که ریشه در قرآن و سنت دارد. تقیه آن است که هرگاه مسلمانی نسبت به جان و مال و آبروى خویش احساس خطر کند، می تواند از ابراز عقیده خوددارى کند، این کار در اصطلاح شرع «تقیّه» نام دارد. در حقیقت، تقیه سلاح ضعیفان در برابر زورمندان فاسق است، از سویی جواز تقیه، بر مبناى عقل هم صحیح و لازم است، چون از سویى حفظ جان، مال و آبرو واجب است و از سویی اظهار عقیده و عمل بر طبق آن، وظیفه دینى است. لیکن در صورت تعارض این دو تکلیف، عقل حکم مى کند که انسان وظیفه مهم تر را مقدم بدارد.

تبعيد ابوذر به «ربذه»

چه کسانی هنگام تبعید ابوذر به ربذه او را بدرقه کردند؟

مورخین نوشته اند هنگام تبعید ابوذر به ربذه، امام علی(ع) به او فرمودند: «تو به خاطر خدا بر آنها غضب كردى پس به خدا اميدوار باش، آن گروه بر دنيايشان ترسيدند و تو بر دينت ...». همچنین عقيل، امام حسن(ع) و امام حسين(ع) و عمار، نیز حضور داشتند. امام حسن(ع) فرمودند: «عمو جان اين قوم با تو چنين رفتار ناشايستى كردند، خداوند مى داند و مى بيند ...».سپس امام حسين(ع) فرمود: «عمو جان! خداوند توانا است كه اين اوضاع را دگرگون سازد ... شكيبا باش».

حقّ گرفتنی است نه دادنی

امام علی(علیه السلام) راه رسیدن به حق را چه می داند؟

امام علی(ع) در نهج البلاغه می فرماید: افراد ضعیف و ناتوان، هرگز نمى توانند ستم را از خود دور کنند و حق جز با تلاش و کوشش به دست نمى آید. در جوامعى که زورمندان و غارتگران حاکمند نمى توان انتظار داشت که با میل و رغبت حقوق مستضعفان را به آنها بدهند؛ چون قدرت آنها از غصب حقوق دیگران به دست مى آید و آنها هیچ وقت حاضر به بازگرداندن حقوق مستضعفان نیستند. توصیه امام به ستمدیدگان این است که به پاخیزند و با تلاش حق خود را از زورمندان بگیرند و در این راه به یقین پیروز مى شوند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

کيفَ يَعْملُ للآخِرةِ المَشْغولُ بالدُّنيا؟!

کسى که سرگرم دنياست، چگونه مى تواند براى آخرت کار کند؟

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58