«معجزه» بودن قرآن كريم از جهات مختلف

قرآن كريم از چه جهت «معجزه» پیامبر اكرم(ص) است؟

انديشمندان در مورد اعجاز قرآن بحث هاى دامنه دارى مطرح كرده اند که به برخی از آنها اشاره می شود: 1. ارباب ادب و سخن دانان عرب، اعجاز قرآن را در گرو فصاحت و بلاغت والاى آن دانسته اند. 2. اسلوب بيان و سبك و شيوه نظم قرآن، جمله بندى ها و چينش الفاظ و عبارات، در قالبى نو و اسلوبى تازه بر عرب عرضه شده، كه كاملا بى سابقه بوده و پس از آن نيز كسى مانند آن نياورده است. 3. قرآن شامل معارف عاليه و تعاليم حكيمانه اى است كه تا آن روز، در توان بشريّت نبوده كه بدان دست یابد و ... .

«تکبّر» از منظر عقل و منطق

«تكبّر» از نگاه عقل و منطق، چه جایگاهی دارد؟

تکبر از نظر منطق و عقل صفتی نکوهیده است؛ چرا که همه انسان ها بندگان خدا و از نظر آفرینش یکسانند و دلیلی ندارد که انسانی خود را از دیگران برتر بشمرد و به او مباهات کند. در واقع هر کس در وجود خود استعدادها و نقطه های روشن و مثبتی دارد و چنانچه خداوند به کسی موهبتی داده باشد این موهبت باید سبب شکر و تواضع وی گردد نه سبب کبر و غرور. از نظر عقل، عظمت و بزرگی تنها از آن خداست و انسانی که ذاتاً ضعیف و ناتوان است هیچگاه نمی تواند ادعای برتری داشته باشد.

نگاهي به «تکبر» قوم عاد

قرآن درباره «تکبر» قوم عاد چه فرموده است؟

قرآن دراین باره مي فرمايد: «اما قوم عاد به ناحق در زمین استکبار جستند و گفتند: چه کسی از ما نیرومندتر است؟ آیا آنها نمی دانستند خداوندی که آن ها را آفریده از آنان قوی تر است؟!» با دقت در این آیات متوجه می شویم که عامل اصلی بدبختی قوم عاد استکبار است؛ چرا که اين صفت رذیله سبب شد که خود را قوی ترین موجود جهان بدانند و حتی قدرت خدا را فراموش کنند و در نتیجه آیات الهی را انکار نمایند.

نگاهي به «تکبر» قوم حضرت شعيب(ع)

قرآن درباره «تکبر» قوم حضرت شعيب(عليه السلام) چه فرموده است؟

خداوند در قرآن با اشاره به استکبار قوم حضرت شعیب(ع) چنین می فرماید: «زورمندان قوم شعیب(ع) در حالی که تکبر می ورزیدند گفتند: ای شعیب(ع)! سوگند یاد می کنیم که تو و کسانی را که به تو ایمان آورده اند از شهر و آبادی خود بیرون خواهیم کرد، مگر این که به آیین ما باز گردید». با دقت در آیه مذکور می فهمیم که عامل اصلی بدبختی و گمراهی قوم شعیب(ع) استکبار بود، چرا که تکبر و حب ذاتِ آنان، مانع از این شد که به دین و آیین الهی ایمان بیاورند.

نگاهي به «تکبر» قوم حضرت موسی(ع)

قرآن درباره «تکبر» قوم حضرت موسی(عليه السلام) چه فرموده است؟

قرآن در سوره «عنکبوت» داستان انحراف سه تن از افراد زمان حضرت موسی(ع) را اشاره كرده که به دلیل استکبار مورد غضب خداوند قرار گرفتند و هلاک شدند. «قارون» که ثروت باد آورده اش را دلیل بر عظمت خود در پیشگاه خدا می پنداشت پیوسته به خود می بالید و متکبر و مغرور بود، «فرعون» که بر تخت سلطنت نشسته و از مردم انتظار داشت او را خدای بزرگ بدانند و «هامان» وزیر فرعون که به تصریح قرآن دچار کبر و غرور شدیدی بود. این سه نفر عليه حضرت موسی(ع) متحد شده به مبارزه برخاستند؛ اما سرانجام هلاك شدند.

«تکبّر» و آثار و عواقب آن از منظر روایات

روایات در مورد «تکبّر» و آثار و عواقب آن چه مطالبي بيان كرده است؟

روايات «کبر» را به عنوان سرآغاز بسیاری از طغیان ها و نافرمانی خدا و نابود کننده سرمایه های سعادت و زشت ترین رذایل اخلاقی نام برده است؛ چراكه خداوند اعمال طولانى ابليس را كه در مسير بندگى خدا انجام داده بود به خاطر ساعتى تكبّر نابود ساخت، بنابراين هر كسى بعد از ابليس همان گناه را مرتكب شود، چنين عاقبتي در انتظار اوست. تكبّر و خودخواهى حتّى در لحظات كوتاه پيامدهاى خطرناكى دارد و مانند آتش سوزان حاصل يك عمر طولانى اعمال صالحه را مي سوزاند و شقاوت ابدى و عذاب‏ جاويدان را نصيب صاحبش مي سازد.

نگاهي به «تکبر» قوم حضرت نوح(ع)

قرآن درباره «تکبر» قوم حضرت نوح(عليه السلام) چه فرموده است؟

قرآن با اشاره به داستان قوم حضرت نوح(ع) و استکبار آن ها از زبان حضرت نوح(ع) می فرماید: «[بارالها!] من هر زمان آنها را دعوت کردم که ایمان بیاورند تا آنها را بیامرزی انگشتان خود را در گوش هایشان قرار داده و لباس هایشان را به خود پیچیدند و در مخالفت لجاجت ورزیدند و به شدت استکبار نمودند». بنابراين استکبار و خود برتربینی عامل اصلی اصرار و لجاجت بر کفر و دشمنی با حق شده تا آن جا که از ترس تاثیر سخنان حضرت نوح(ع) انگشت در گوششان می کردند تا مبادا حرف حق را بشنوند».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

يا دِعْبِلُ! اُحِبُّ اَنْ تُنْشِدَنى شِعْراً فَاِنَّ هذِهِ الا يّامَ اَيّامُ حُزْنٍ کانتْ عَلَينا اَهْلِ الْبَيْتِ عليهم السّلام .

اى دعبل ! دوست دارم که برايم شعرى بسرايى و بخوانى ، چرا که اين روزها (ايام عاشورا) روز اندوه و غمى است که بر ما خاندان رفته است .

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 567