تقدس و مقدس از قدس به معنی پاکی گرفته شده است. از جمله اموری که پاکی آن مورد قبول همه می باشد عقل و احکام عقل است. لذا خداوند که خالق عقل است نیز مقدس است؛ بلکه مقدس حقیقی اوست و سایر امور به اعتبار انتساب آنها به خدا مقدس شمرده می شوند. آنچه با دلایل قطعی پاکی آن ثابت شود شکی در مقدس بودن آن نیست.

اما آنچه مردم بدون دلیل آن را مقدّس می دانند، باید با روش مناسب با آن برخورد شود. ضمن اینکه توهین به مقدسات یک قوم یا ملت، از آنجا که بی حرمتی به میثاق جمعی آنها به شمار می آید، می تواند موجب بروز کدورت ها و خون ریزی های محتمل گردد، و از همین رو جلوگیری از آن الزامی عقلایی و اجتماعی به شمار می آید. با این حال می بینیم کسانی که بدون دلیل به مقدسات اسلام توهین می کنند خود برخی امور مثل هولوکاست را مقدس می شمارند.

پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «دهان تان را خوشبو كنيد؛ زيرا دهان راه قرآن است». نه فقط دندان را مسواك كنيد، بلكه دندان و زبان و فضاي دهان را هم پاك كنيد. هم از خوردن غذاي شبهه ‏ناك بپرهيزيد و هم از گفتن حرف مشكوك دوري كنيد، تا دهان شما شايستگي پيدا كند مجراي الفاظ قرآن گردد و سخنتان در ديگران اثر كند و خودتان نیز كه آن را مي ‏شنويد متأثر شويد.

این آیه درباره افرادی نازل شد که ثروت هائى از طریق رباخوارى در زمان جاهلیت جمع آورى کرده بودند و از آن در راه خدا انفاق مى کردند، کسانى هم خرماهاى خشک و نامرغوب را با خرماى خوب مخلوط مى کردند و بعد انفاق مى نمودند. خداوند آنها را از این کار نهى کرد و دستور داد از اموال پاک و حلال، در راه خدا انفاق کنند.

منظور از شجره طیبه هر موجود پاک و پر برکتى است، با چند ویژگى: 1-  داراى رشد و نمو، 2- طیّب از هر نظر، 3- داراى نظام حساب شده اى است که اصل و ریشه آن ثابت و مستحکم است، 5- شاخـه هاى آن در یک محیط پست و محدود نیست، 6-  پربار در هر فصل است، 7-  میوه دادن آن نیز بى حساب نیست... که همه اینها در کلمه توحید و در یک انسان موحّد و در یک برنامه سازنده و پاک می باشد.

طبق  آیات قرآن (آیه 17 سوره رعد، آیه 62 سوره حج و...)، هر آنچه به غیر خدا دعوت کند باطل، توخالى، پر سر و صدا، آلوده، بى فایده و بى ثمر است و عمرى کوتاه دارد؛ امّا خداوند حقّ است و هر موجودى به هر اندازه با پروردگارش ارتباط برقرار کند کسب حقّانیّت مى کند و مفید، پرثمر، پاک، تمیز، زیبا، مایه حیات و آبادى است و عمرى طولانى و دراز دارد.

«صِبْغَة» در اصل به معناى رنگ كردن است. اين تعبير در آيه 138 سوره «بقره» شايد به خاطر آن است كه نصارا نوزاد را بعد از روز هفتم با آب زرد رنگى غسل مى دادند و معتقد بودند كه اين رنگ او را پاك و پاكيزه مى كند. قرآن رنگ الهى را كه همان اسلام و توحيد است از همه اينها بهتر و بالاتر می داند.

قرآن کریم در سوره مریم اشاره کوتاهی به مواهبی دارد که به حضرت موسی(ع) داده شده است؛1- پروردگار او را خالص و پاک ساخت. 2- او پیامبر و رسولى والامقام بود. 3- او به مقام قرب الهی رسیده و خداوند با او تکلم فرمود. 4- خداوند او را مورد رحمت خود قرار داده و برادرش هارون را که ایشان نیز پیامبر بود  یاور او قرار داد.
 

شیطان در آغاز پاک آفریده شد و سال ها همنشین فرشتگان بود و انحرافش بر اثر خواست و عمل خودش بود. ضمن اینکه از نظر سازمان آفرینش، وجود شیطان براى افراد با ایمان زیان بخش نیست بلکه وسیله تکامل است؛ زیرا تکامل همواره در میان تضادها صورت مى گیرد.

لطیف به معنی حرکت زودگذر و موجودات و کارهای دقیق که با حس قابل درک نیستند به کار رفته و در مورد خداوند یعنى او خالق اشیاى ناپیدا و داراى افعال فوق العاده دقیق می باشد. در روایت نیز آمده که خدا چون موجودات لطیف را آفریده لطیف نامیده شده است. احتمال هم دارد که منظور این باشد که ذات خدا چنان پاک است که هرگز با احساس درک نمی شود.

مسيحيان روح القدس را مطابق با عقيده شرک آميز تثليث، يکى از خدايان سه گانه، تسلّى دهنده و ترغيب کننده به ايمان و اطاعت مي دانند که گناهکاران را پاک و منزه ساخته لائق تمجيد حضرت واجب الوجود مى فرمايد.