استدلال حضرت ابراهيم(ع) بر نفي الوهيّت اجرام آسمانی به افول آنها

چگونه حضرت ابراهيم(عليه السلام) از افول و غروب اجرام آسماني بر نفي الوهيّت آن ها استدلال کرد؟

حضرت ابراهيم(ع) از افول و غروب كواكب و خورشيد و ماه استدلال بر نفى الوهيّت آنها كرد و گفت: چنين موجوداتى ممكن نيست خداى جهان باشند؛ چرا که اولا: افول ممکن بودن موجود را مى فهماند، و هر موجود ممكنى محتاج به خالق است. ثانیا: افول، مطلق حركت را مى فهمند، و هر متحرّكى حادث است و هر حادثى محتاج به وجود قديم و ازلى مى باشد. ثالثا: غروب، زائل شدن حکومت و سلطنت را می فهماند.

دقت در شناسائى صفات خدا

چرا شناسائى صفات خدا نیازمند دقت و احتیاط است؟

نخستین شرط شناسایى صفات خداوند نفى تمام صفات مخلوقات از آن ذات مقدّس و تشبیه نکردن او به هیچ یک از موجودات عالم است. صفات خدا به دو دسته «صفات ثبوتیه» (آنچه خداوند آنها را داراست) و «صفات سلبیه» (آنچه خداوند از آنها منزّه است) تقسیم می شود. در واقع هر کمالى تصوّر شود خداوند دارد و هر نقصى تصوّر شود خداوند از آن بریست؛ پس صفات ثبوتى و سلبى خداوند نامحدود است. امّا پی بردن به حقیقت ذات خداوند به این مى ماند که بخواهیم اقیانوس بیکرانى را در ظرف کوچکى جاى دهیم.

وحی در کلام فلاسفه قدیم

حقیقت وحى طبق نظر فلاسفه قدیم چیست؟

فلاسفه قدیم به افلاک بطلمیوسی که از عقول الهام می گیرند قائل بودند و می گفتند: عقول جزئیه و نفوس انسانی از عقل دهم یا فعال کسب فیض می کنند و روح پیامبر(ص) به خاطر رابطه زیادش با عقل فعال می تواند معلومات را از آن بگیرد و قوه خیالیه بسیار قوی او مى تواند صورت هاى محسوسه مناسبى به آن صور کلیه که از عقل فعال دریافت داشته، بدهد. اما این نظریه باطل است؛ زیرا اولا مقدمات آن اثبات نشده، ثانیا با آیات قرآن که وحی را یک نوع ارتباط با خدا از طریق الهام یا به واسطه فرشته وحی بیان کرده، ناسازگار است.

حادث بودن قرآن

آیا قرآن حادث است؟

اگر منظور، محتوا و مضمون قرآن است، به طور قطع«قدیم» است. یعنى همیشه در علم خدا بوده و علم واسع پروردگار همیشه به آن احاطه داشته است. و اگر منظور، این الفاظ وکلمات و این وحى است که بر پیامبر(ص) نازل شده، آن هم بدون شک«حادث» است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

فاطمة الزهراء (س)

فرض الله الصيام تثبيتا للاخلاص

خداوند روزه را براي استواري اخلاص واجب فرمود

ميزان الحکمة 6 / 390