در اهميت شناخت «اسباب نزول» يا «شأن نزول» بايد گفت: قرآن، به صورت تدريجى و در مناسبت هاى مختلف نازل شده‌ است. بر حسب اقتضا اگر حادثه اى پيش مى آمد يا مسلمانان دچار مشكلى مى شدند، يك يا چند آيه و احيانا يك سوره براى رفع مشكل نازل مى گرديد. لذا آيات نازل شده در هر مناسبت، به همان حادثه و مناسبت نظر دارد. از این رو براى دانستن معنا و تفسير كامل هر آيه، بايد به شأن نزول آن رجوع كرد تا موضوع كاملا روشن شود. در واقع شأن نزول مى تواند قرينه اى باشد تا دلالت آيه را تكميل كند و بدون آن، دلالت آيه ناقص مى ماند.

ایشان فرمودند: «اى رسول خدا(ص)، [درباره شهادت من چه مى فرماييد؟] مگر در جنگ «اُحُد»، بعد از آنكه جمعى از مسلمانان شهيد شدند و من به سعادت شهادت نرسيدم و اين بر من سخت آمد به من نفرمودى بشارت باد بر تو كه شهادت از پى توست؟ پيامبر(ص) فرمود: اگر تو بزودى شهيد شوى چه كسى با «ناكثين»، «قاسطين» و «مارقين» پيكار مى كند؟ آرى، من به تو وعده شهادت داده ام و شهيد هم خواهى شد و محاسن تو از خون فرقت رنگين خواهد شد ...».

در جنگ احزاب به دلیل محاصره، ترس و خوف شدیدی بر مسلمانان غالب شد، لذا این آیه نازل شد و آنان را به صبر و استقامت دعوت نمود و وعده یارى و نصرت به آنها داد. و نیز گفته شده: هنگامى که مسلمانان در جنگ اُحُد شکست خوردند «عبداللّه بن ابىّ» به آنها گفت: تا کى خود را به کشتن مى دهید، اگر محمّد پیغمبر بود خداوند یاران او را گرفتار اسارت و قتل نمى کرد. در این موقع آیه فوق نازل شد

جنگ اُحُد در سال سوم هجرت اتفاق افتاد. در این نبرد، به خاطر سرپيجي برخي از اصحاب از دستور پيامبر(ص) مسلمانان شكست خوردند و حمزه آن مرد شجاع لشكر اسلام توسط فردی به نام «وحشی» به شهادت رسید. هند همسر ابوسفيان جگر حمزه را از پهلويش درآورد تا بخورد؛ اما نتوانست، از این رو مسلمانان او را هند جگرخوار ناميدند.

امام علي(ع) در وصیت نامه خود درباره قاتل خود چنين سفارش كرد: «اى فرزندان عبدالمطّلب! نكند بعد از شهادتم در خون مسلمانان فرو رويد و بگوييد: اميرمؤمنان كشته شد. آگاه باشيد جز قاتل من را به سبب قتل من نكشيد، بنگريد هرگاه من از اين ضربت از دنيا چشم پوشيدم، او را تنها يك ضربت بزنيد تا يك ضربت در برابر يك ضربت باشد، اگر زنده بمانم، ولىّ خون خويشم و اگر از دنيا رفتم فنا [در دنيا] ميعاد من است و اگر عفو كنم، عفو براى من موجب قرب به خدا و براى شما حسنه و نيكى در نزد خداست؛ بنابراين عفو كنيد، آيا دوست نداريد خدا شما را بيامرزد؟، او را مثله نكنيد كه من از پيامبر(ص) شنيدم كه از مثله كردن بپرهيزيد، هرچند نسبت به سگ گزنده باشد!».

درباره شخصیت «حمزه» تعابیر گرانسنگی در روايات آمده است؛ وي عموي پيامبر(ص) و برادر رضاعي او بود و از سوي ايشان به لقب اسد الله و سيد الشهداء مفتخر گشت. بدنش در جنگ اُحُد مثله شد و باعث تأثّر پيامبر(ص) شد و حضرت در كنار جسدش با اين عبارات به تجليل از او پرداخت: «خدا رحمتت كند اى عمو تو بسيار صله رحم بجا مى آوردى و بسيار كار خير انجام مى دادى». حضرت فاطمه(س) نيز از خاك قبرش تسبيحي براي ذكر خدا درست كرد تا يادش را زنده نگهدارد.