«عمرو عاص» 34 سال قبل از بعثت متولد شد. پدرش «عاص بن وائل» مورد نكوهش قرآن قرار گرفت. مادرش نيز بدنام ترين زن در «مكّه» بود، به گونه اى كه وقتى «عمرو» را زاييد، پنج نفر مدّعى پدرى او بودند. او در ظاهر مسلمان شد و پيامبر(ص) او را فرمانده لشكر كوچكى كرد و به «ذات السّلاسل» فرستاد. خليفه دوم او را راهي مصر كرد و آنجا را فتح كرد. نقش او در به نيزه كردن قرآن در جريان جنگ صفين كه باعث پيروزي معاويه شد در تاريخ مشهور است. او به پاس اين خدمت، به حكومت مصر رسيد و تا پايان عمر در آنجا به سر برد.

احادیث «وصایت» را عده زيادي از تابعین نقل کرده اند، مانند: جرید بن عبدالله بجلى،  نجاشى شاعر قیس بن عمرو، محمد بن ابوبکر، منذر بن حمیضة، عبدالرحمن بن جعیل، نضر بن عجلان، مالک اشتر، عمر بن حارث انصارى، عبدالرحمن بن ذؤیب، و... .

در سال های ابتدایی بعثت اکثر قریب به اتفاق مسلمانان از طرف قوم و قبیله خود سخت تحت فشار قرار داشتند و لذا پیامبر(ص) برای حفظ آن گروه کوچک، دستور هجرت به حبشه را صادر نمودند، این اولین هجرت در اسلام بود و در ماه رجب سال پنجم بعثت انجام شد.
 

این آیه درباره مؤمنان اهل کتاب است، آنهائى که دست از تعصب هاى ناروا برداشتند و به صفوف مسلمانان پیوستند. ولى به عقیده جمعى از مفسران، آیه در مورد«نجاشى» زمامدار رعیت پرور حبشه نازل گردید. وقتی خبر درگذشت او به پیامبر(ص) الهام شد، به اتفاق مسلمانان به قبرستان بقیع آمد و از دور بر او نماز گذاشت. منافقان گفتند: محمّد(ص) بر مرد کافرى که هرگز او را ندیده است نماز مى گذارد. آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.

این آیات درباره نجاشى نازل شده است. در سال هاى اول بعثت که مسلمانان تحت شکنجه مشرکان بودند، به دستور پیامبر(ص) مسلمانان به سرپرستی جعفر بن ابی طالب به حبشه هجرت کردند. برای برگرداندن مسلمانان، مشرکان نمایندگانی را به حبشه فرستادند. نجاشی بعد از شنیدن سخن  مشرکان و سخنان جعفر که آیاتی از سوره مریم را تلاوت کرد، گفت: مسلمانان در امنیت کامل می توانند در این کشور زندگی کنند.

پيامبر(ص) براى انجام فرمان خداوند متعال رسولانى را همراه نامه براى كسرى (شاه ايران)، قيصر (حاكم روم)، نجاشى (حاكم حبشه) و مقوقس (فرمانرواى مصر) و عدّه ديگرى از سران و زمامدارن فرستاده و آنان را به اسلام دعوت كرد. جز خسرو پرويز پادشاه ايران عده اى پاسخ مساعد دادند و بعضى هم سكوت كردند و اين دليل آن است كه يا تبليغات صحيح اسلامى به آنها رسيده بود و از حقايق اسلام آگاهى يافته بودند و يا قدرت اسلام را احساس كرده و گزارش آن را داشتند و صلاح را در اين مى ديدند كه با نيروى نظامى با آنها روبرو نشوند.