فلاسفه و علماى اخلاق چند نظر دارند: 1- اخلاق قابليّت تغيير دارد؛ اگر اخلاق قابل تغيير نباشد نه تنها علم اخلاق بيهوده خواهد بود، بلكه تمام برنامه هاى تربيتى انبياء و كتابهاى آسمانى لغو خواهد شد؛ تعزيرات و تمام مجازات هاى بازدارنده نيز بى معنى خواهد بود. 2- اخلاق قابل تغيير نيست. 3- صفات طبيعى و فطرى قابل تغيير نمى باشد، ولى آن صفاتى كه عوامل خارجى دارد قابل تغيير است. البته قول دوم و سوم فاقد دلیل است.
 

در فطرى بودن بطلان تسلسل همین بس که آن را از زبان فطرت کودکان بشنویم زیرا فطرت سالم آنها، تسلسل را محال مى داند؛ به عنوان مثال، کودک با کنجکاوى از پدر خود مى پرسد که پدر شما کیست؟ و پدر او که بود؟ تا این که سرانجام پدر مى گوید: پدر همه ما آدم(ع) است، کودک سؤال مى کند پدر او کیست؟ پدر پاسخ می دهد: خدا آفریدگار همه موجودات است و وجود او از خودش مى باشد. در این لحظه فطرت کودک قانع شده و به سؤالات خود خاتمه مى دهد. این مثال ما را به واقعیّت ادراک فطرى سالم آشنا مى سازد.

همان طور که والدین  صفات جسمى و روحى خود را طبق قانون وراثت طبیعى، به نسل هاى بعد منتقل مى کنند، اموال آنها نیز از این قانون مستثنى نیست و به نسل آینده منتقل می شود. ضمن اینکه بسیارى از مردم با این که سرمایه کافى براى زندگى خود تا پایان عمر را دارند، باز دست از تلاش و کوشش براى کار و تولید بیشتر، بر نمى دارند و هدفشان تأمین آینده فرزندانشان است. بنابراین قانون ارث علاوه بر این که یک امر طبیعى و فطرى است مى تواند تحرک و جنبش بیشترى به چرخ هاى اقتصادى یک کشور بدهد.

رعایت حریم زوجیت حتى بعد از مرگ همسر، موضوعى است فطرى، لذا همیشه در قبائل مختلف، آداب و رسوم گوناگونى براى آن وجود داشته که گاهى آن قدر افراط می شده که زنان را در بن بست و اسارت قرار داده و یا جنایت آمیزترین کارها را در مورد او مرتکب مى شدند. خداوند در آیه 234 سوره بقره، بر تمام این خرافات و جنایات خط بطلان کشیده و به زنان بیوه اجازه مى دهد، بعد از نگاهدارى عدّه اقدام به ازدواج کنند. لکن بر طبق روایات، زنان موظفند در عده، شکل سوگوارى خود را حفظ کرده و مطلقاً آرایش نکنند.

«هوس» که یکى از مهمترین و در عین حال خطرناک ترین پایه هاى ازدواج است، یک سلسله خیالات خام و محاسبات غلط و غیر عاقلانه است و نباید با لذت هاى مشروع جنسى که انگیزه فطرى ازدواج است اشتباه گردد. ازدواج هایى که بر اساس هوس چیده مى شود غالباً به جدایى مى انجامد، زیرا ضامن بقا و تکیه گاه آن، ارزش هاى زودگذر، ناپایدار و احیاناً کودکانه یا احمقانه است لذا پیشوایان بزرگ ما بیش از هر چیز روى مزایاى روحى و فکرى و اخلاقى دو همسر تکیه کرده اند.
 

انسان ها در هر عصر و مکان و جایگاه اجتماعى، به حکم فطرت و به مقتضاى عقل، به سوى کمال، گام برمى دارند، و این عشق، تنها مخصوص انسان نیست، بلکه در حیوانات هم وجود دارد؛ زیرا آنان تمایل به شرایطی دارند که مناسب زندگیشان است و از آنچه که برای آن ها ضرر دارد، گریزانند. ممکن است برخی انسان ها در اثر نداشتن تعلیم و تربیت صحیح، در تشخیص مصداق کمال، گرفتار اشتباه شده و به جاى این که راه تکامل را بپیماید، راه انحطاط را در پیش گیرند.

خداشناسی و ادیان الهی یک امر فطری است و علت آن، هماهنگی میان تکوین و تشریع است. این دو، دو بازوی نیرومندی هستند که به طور هماهنگ عمل می کنند. ممکن نیست در شرع دعوتى باشد که ریشه آن در اعماق فطرت آدمى نباشد. شرع برای رهبری فطرت، حدودی را تعیین می کند تا منحرف نشود و از طریق مشروع هدایت شود. در این صورت بین تشریع و تکوین تضادی نخواهد بود.

کفار، چون دعوت انبیاء را با منافع خود در تضاد مى دیدند در برابر آن مقاومت کرده و با گذشت زمان تعلیمات آنها را به بوته فراموشى مى سپردند، لذا براى یادآورى مجدد انسان ها، رسولان خدا یکى پس از دیگرى فرستاده شدند، تا مکتب آنها به دست فراموشى سپرده نشود. همچنین از مردم اداى پیمان فطرى آنها را طلب نمایند و نعمت هاى فراموش شده الهی را به آنها یادآور شوند و با تبلیغات، حجت را بر مردم تمام کنند و گنجینه هاى نهفته عقل ها را در پرتو تعلیماتشان آشکار سازند.