توسّل به ما سوى اللَّه‏؛ دست را به سوی چه کسی دراز کنيم؟

دست دعا را به سوی چه کسی دراز کنيم؟ آيا توسل به معصومان عليهم السلام شرك نيست؟!

روى آوردن به درگاه برگزيدگان خداوند بدان معنا نيست كه ما از خود آنها حل مشكل را مستقلًّا طلب كنيم. بلكه دست توسّل به سوى آنان مى ‏گشاييم تا ما را نزد خداوند مورد شفاعت قرار داده، براى حل مشكل ما از خداوند قادر مطلق چاره‏جويى كنند. ما معتقديم كه اين بزرگواران اگر كارى مى ‏كنند به اذن خداوند است.

معتقدان به دعا و توسّل، بزرگان و اوليا را شريك خدا نمى ‏دانند، بلكه آنها را به درگاه خداوند شفيع قرار مى ‏دهند. به عبارت ديگر، ما همان اعتقادى را داريم كه در آيه 110 سوره مائده، درباره حضرت مسيح عليه السلام آمده است. در اين آيه شريفه زنده كردن مردگان، شفاى بيماران، آفرينش پرندگان، همه به حضرت مسيح نسبت داده شده است؛ ليكن همه آنها با اذن و دستور خداوند متعال بوده است.

شيعه نيز جز اين نمى ‏گويد. او معتقد است كه بزرگان و اولياى دين، مى ‏توانند به اذن و دستور خداوند كارهايى را كه ديگران از انجام آن عاجزند، انجام دهند. بنابراين دعا و توسّل شيعه، نه شرك است و نه كفر.

طلب شفاعت از غير خدا و مساله «شرک»؟

آيا شفاعت خواستن از غير خداوند، شرك نیست؟!

موضوع شفاعت اولیاء و انبیای الهی هیچ منافاتی با توحید ندارد و موجب شرک نمی گردد؛ زیرا اولا شفیع فقط واسطه ای در طلب بخشش است نه اینکه خودش گناهکاری را ببخشد و ثانیا به تصریح آیات قرآن این شفاعت به اذن و رضایت خداوند صورت می گیرد. انکارهایی هم که در آیات قرآن درباره موضوع شفاعت ذکر شده، مربوط به ادّعاهای بت پرستان در شفیع شدن بتها می باشد و ارتباطی با شفاعت انبیاء و اولیای الهی ندارد.

مفهوم خوف از خدا

خوف از خدا به چه معناست؟

مقصود خوف از خدا، ترس از مقام عدالت او به دلیل کیفر گناه و اعمال زشت خويشتن است. علی(ع) می فرماید: «فقط از عمل ناشايست خود بترسید». لذا آنها که پرونده تاريکى دارند، مسلّماً از عدالت الهی مى ترسند. در این بین بيم اوليا و پيشوايان معصوم از يک رشته«ترک اولى» است نه گناه، چون انتظاراتى که از آنان هست، از ديگران نيست.

بهانه هاي مشرکان براي بت پرستي

بت پرستان به چه بهانه هائي بت هايشان را مي پرستيدند؟

خداوند در سوره يونس به يكى از پندارهاى معروف بت پرستان درباره بت ها اشاره كرده؛ مى فرمايد: «آنها ... مى گويند: اينها شفيعان ما نزد خدا هستند». همچنين در سوره يس مى فرمايد: «آنان غير از خدا معبودانى برگزيدند به اين اميد كه يارى شوند». در سوره مريم نیز همين معنا مطرح شده؛ مى فرمايد: «و آنان غير از خدا، معبودانى را براى خود برگزيدند تا مايه عزّتشان باشد». در سوره زمر نيز چنین آمده است: «و آنها كه غير خدا را اولياى خود قرار دادند،اينها را نمى پرستيم مگر به خاطر اين كه ما را به خداوند نزديك كنند».

صاحبان «علم غيب» از نگاه قرآن

بر اساس آیات قرآن آیا «علم غیب» مخصوص خداوند است و یا غیر خداوند نیز از آن برخوردارند؟

آيات قرآن در اين زمينه مختلف است؛ گروهى از آيات آن را منحصراً در اختيار خداوند مى داند، ولى از گروهى ديگر استفاده مى شود كه انبيا و اوليا نيز حظّ و بهره اى از آن داشته اند؛ که بر اساس آنها باید گفت به طريق اولى پيامبر اکرم(ص) از علم غیب بهره مند بودند. از سویی قرآن در جمع بندی آیات پیشین می فرماید: «داناى غيب اوست، و هيچ كس را بر اسرار غيبش آگاه نمى سازد، مگر پيامبراني كه از آنها راضى است».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

الإيثارُ زِينةُ الزُّهْدِ

ايثار، زيور پارسايى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22