اهمیت زن در خانواده و نقش محوری وی در تربیت نسل، و سامان بخشی به فکر و اعصاب افراد خانواده و از آن جمله مرد، و...، بر کسی پوشیده نیست. در واقع زن در خانواده، علاوه بر بسیاری از نقش ها، دو نقش محوری دارد. 1- زن در خانه، مجدد شخصیت و کارایی مرد است. 2- رسالت مادری، که از مهم ترین نقش های زن در خانواده است. از این رو اسلام با تاکید فراوان بر نقش زن، تلاش می کند با پیوند فرزندان با محور خانواده، نظام خانواده را استوار گرداند تا مبادا جنجال تبلیغاتی تساوی زن و مرد، به کاهش نقش زن در خانواده بیانجامد.

به خاطر احتمال انتقال برخی از خلقیات ناپسند از طریق وراثت به فرزندان و از سوی دیگر حساسیّت این مناصب مهمّ، تصدّی این مناصب برای آنها منع شده است تا از بروز برخی از انحرافات در جامعه اسلامی پیشگیری گردد. امّا این به معنای سلب توفیق آنان از سعادتمندی و رستگاری نیست. چنین اشخاصی ـ اگر چه به واسطه عامل وراثت احتمال بیشتری برای لغزش دارند امّا ـ به فرموده امام صادق(ع) اگر اعمال نیک انجام دهند پاداش خیر می گیرند و سعادتمند خواهند شد.

جنگ جمل یک مبارزه شخصى بر سر قدرت نبود، بلکه پیکار صفوف طرفداران حق در برابر باطل بود. لذا طبق گفته امام علی(ع) هر کس در هر زمان در برابر باطل قیام کند و با هوی و هوس و جاه طلبی مبارزه کند گویا در جنگ جمل حضور داشته است. در روایات تأکید شده که: کسى که عمل قومى را دوست دارد در عملشان شریک است؛ همانطور که قوم ثمود چون راضی به پی کردن ناقه بودند مشمول عذاب شدند.

در آیه ابتدایی سوره نساء، خداوند از خلقت حوا سخن می گوید. برخی از مفسران جمله «خَلَقَ مِنْها زَوْجَها» را این گونه تفسیر کردند: حوا از یکى از دنده هاى آدم آفریده شده است. این تفسیر از سوی امام صادق(ع) مردود دانسته، و تصریح گردیده که حوا از باقى مانده خاک آدم آفریده شده است. در آیات دیگر قرآن این مفهوم بیان شده که خداوند همسر حضرت آدم(ع) را از جنس او(جنس بشر) آفرید و نه از اعضای بدن او، و همچنین تکثیر نسل انسان، تنها از طریق آدم و همسرش صورت گرفته، و موجود ثالثى در آن دخالت نداشته است.

بسیارى از علماى اهل سنت طبق روایات وارده از رسول خدا(ص) و اهل بیت(ع)، حضرت مهدى(عج) را از نسل پیامبر(ص) مى دانند. همانند: ابوداوود که از پیامبر(ص) نقل کرده که فرمود: «اگر از عمر دنیا تنها یک روز باقى مانده باشد خداوند آن روز را طولانى گرداند تا در آن روز مردى از ذریه من ظهور کند». هم چنین امام على(ع) از رسول خدا(ص) نقل کرده که فرمود: «اگر از عمر روزگار تنها یک روز باقى مانده باشد، خداوند مردى از اهل بیتم را بر خواهد انگیخت».

در هنگام ازدواج علی(ع) با فاطمه(س) ازپیامبر(ص) دعاهایی نقل شده که آن حضرت
از ابن عباس و سعد بن معاذ و... روایت شده که پیامبر(ص) شب ازدواج علی(ع) با فاطمه(س) برای آن دو و نسل و ذریه ایشان دعا کرده و از خدا برایشان جمع شدن پراکندگی، برکت و فرزندان صالح و پاکیزه را طلب کرد.
 

زنا از گناهان بزرگى است که خداوند از ارتکاب آن نهی فرمود، زیرا سبب پیدایش هرج و مرج در نظام خانواده، و از میان رفتن رابطه فرزندان و پدران می شود. از سویی، تجربه نشان داده و علم ثابت کرده است که: این عمل باعث اشاعه انواع بیمارى ها است و سلامت افراد را به خطر انداخته، و غالباً سبب سقط جنین و قطع نسل مى گردد؛ چرا که چنین زنانى هرگز حاضر به نگهدارى این گونه فرزندان نیستند، و اصولاً، وجود فرزند، مانع بزرگى بر سر راه ادامه اعمال شوم آنان مى باشد، و ...  .

در قرآن مجید مصداق روشن آگاهى پیامبر اسلام(ص) نسبت به بعضى از حوادث آینده آمده است که جزء اسرار غیب محسوب مى شود: وعده پیروزی رومیان در آینده نزدیک، وعده ورود مسلمانان به مسجد الحرام در نهایت آرامش، آگاهی پیامبر(ص) از افشای راز ایشان توسط یکی از همسرانشان، همچنین آگاهی از اخبار منافقین، آگاهی از بازگشت به زادگاهشان مکّه و آگاهی از کثرت و انتشار نسل خود در تمام جهان و... همه این ها نشان مى دهد که خداوند بخشى از علم غیب خود را در اختیار پیامبرش قرار داده است.

خداوند دو رکن اصلی زندگی آدم ، یعنی نعمت و امنیت را، در بهشت فراهم کرد و با نشان دادن راه سعادت از راه نگون بختی، بر وی اتمام حجت کرد و از ابلیس و دشمنی هایش برحذرش داشت. ابلیس به خاطر حسادت به آدم، او را فریفت و آدم و با خوردن از آن میوه ممنوعه، یقینی که به خدایش داشت را به شک و تردید فروخت و با بیرون شدنش از بهشت، شادی اش به وحشت تبدیل شد. اما آدم خیلی زود از مقام توبه و جبران مافات برآمد و خدا نیز با پذیرش توبه اش، او را به دنیا، یعنی سرای آرامش و کثرت نسل و زاد و ولد فروفرستاد.

کاهش ازدواج علاوه بر انقراض یا کمبود نسل، مشکل«عدم احساس مسئولیّت» و «فقدان پیوند اجتماعى» را در پی دارد؛ انسان مجرد با اندک بهانه ای پیوند خود را از آب و خاک خود بریده و یا اصلا با زندگى وداع می گوید که آمار خودکشى ها  و فرار مغزها بیانگر آن است. به کار نبستن حدّاکثر نیرو و توان و بى اعتنایى نسبت به حفظ امکانات موجود و همچنین بیگانگی از بسیارى از مفاهیم اخلاقى از قبیل وفا، گذشت، جوانمردى، عاطفه، محبّت، فداکارى و حق شناسى از دیگر آثار تجرد است.