«قناعت»، مانع اضطراب و نگرانی انسان و موجب اطمینان و تسلط بر نفس است؛ قناعت باعث بی نیازی روحی و موجب جلوگیری از بسیاری از گناهان و کارهای خلاف می شود. آری انسان قانع، ذلّت حرص و طمع را قبول نمی کند و در مقابل هر کسي سر تعظيم فرود نمی آورد.

عمده‏ ترين چيزى كه سبب آرزوهاى دراز مى‏ شود جهل و بى‏ خبرى است، مانند جهل انسان نسبت به خویشتن و عدم توجّه به اين حقيقت كه هر لحظه ممكن است پايان عمر او فرا رسد، او را گرفتار آرزوهای دراز می کند و فکر و ذهن او را به خود مشغول می سازد. همچنین جهل نسبت به ناپایداری و بی وفایی دنیا، جهل به آخرت و نعمت های بی پایان آن سرای جاویدان و جهل نسبت به قدرت و لطف خدا که قادر است از بدو تولد تا پایان عمر، زندگی او را اداره کند، آدمی را در بیابان بیکران و برهوت خشک و سوزان آرزوها سرگردان می سازد.

بیانات و حتی اشعار و رجزهای حضرت سیدالشهدا در روز عاشورا اعلام آزادگی و عزتمندی است، حتی به قیمت مرگی خون بار در جنگی نابرابر. قیام حضرت سیدالشهدا هم اسلام را از خطر انحراف به دست بنی امیه نجات داد و هم به عنوان نمادی برای آزادی خواهی و عزتمندی و مبارزه با ظلم در همه دوران ها ثبت شد.

امام حسین(ع) در پاسخ برادرش محمد حنفیه و نیز در پاسخ نامه پسرعمویش عبدالله بن جعفر که با یادآوری بی وفایی مردم کوفه، از وی خواسته بودند به آنجا نرود، می فرماید: که رفتن به کوفه، کشته شدن و اسیر گشتن خانواده اش و دیگر حوادث مصیبت بار، خواسته خداوند است. آری، خداوند می خواست بدین وسیله چهره ننگین ظالمان بنی امیه را رسوا و برای همیشه تاریخ اسوه ای از آزادگی و مبارزه با ستم ترسیم کند.

«زهد» به معناى ترک دنیا و رهبانیت و بیگانگى از اجتماع نیست، بلکه حقیقت زهد همان آزادگى و عدم اسارت در چنگال دنیاست. به گفته قرآن مجید زاهد کسى است که نه بر آنچه از دست داده تأسف بخورد، و نه از آن چه به دست آورده خوشحال باشد.

واقعه عاشورا، همراه با درس هاى آزادگى و دفاع از شرف و اعتقاد، اشک و ماتم را از ابتدای خلقت تا واپسین لحظات عمر دنیا ادامه خواهد داد، چرا که شهادت امام حسین(ع) حرارتى در دل مؤمنان ایجاد می کند، که هرگز خاموش نخواهد شد. سوگواری خاندان رسالت بر شهدای کربلا، با ندبه های زینب کبری(س) بر بالین شهداء آغاز گردید. شاعرانی چون کمیت و دعبل، در مجالس سوگواری در حضور امام باقر، امام صادق و امام رضا(ع) مرثیه می خواندند و ائمه نیز پاداش گریه کنندگان را بیان می کردند.