اقسام و مراتب «آرزوهای دور و دراز»

چه اقسام و مراتبی برای «آرزوهای دور و دراز» متصور است؟

آرزوها مراتبى دارند، گاه انسان آرزو مى‏ كند عمر بسيار طولانى يا جاويدان! داشته باشد؛ گاه آرزوها به سوى مسائل مادّى سرازير مي شود و گاه مقام و گاه شهوات و گاه همه اينها. تمام اقسامِ آرزوهاى دور و دراز، زشت و نكوهيده هستند هر چند بعضى زشت ‏تر از بعض ديگر محسوب مى‏ شوند.

اسباب و انگیزه های «طول اَمَل»

اسباب و انگیزه های «طول اَمَل» یا همان آرزوهای دور و دراز کدامند؟

عمده‏ ترين چيزى كه سبب آرزوهاى دراز مى‏ شود جهل و بى‏ خبرى است، مانند جهل انسان نسبت به خویشتن و عدم توجّه به اين حقيقت كه هر لحظه ممكن است پايان عمر او فرا رسد، او را گرفتار آرزوهای دراز می کند و فکر و ذهن او را به خود مشغول می سازد. همچنین جهل نسبت به ناپایداری و بی وفایی دنیا، جهل به آخرت و نعمت های بی پایان آن سرای جاویدان و جهل نسبت به قدرت و لطف خدا که قادر است از بدو تولد تا پایان عمر، زندگی او را اداره کند، آدمی را در بیابان بیکران و برهوت خشک و سوزان آرزوها سرگردان می سازد.

امام علی(ع)، و هشدار درباره خطرات آرزوهای دراز

امام علی(علیه السلام) درباره آرزوهای دراز چه هشداری می دهد؟

حضرت علی(ع) دو مساله را به عنوان بیمناک ترین معضلاتی که بشر را از سعادت بازمی دارند معرفی می کند. اول هوس پرستی و تسلیم در برابر خواسته های نفس که انسان را از پیمودن مسیر حق بازمی دارد و دوم آرزوهای بلند که آخرت را از یاد انسان می برد.

عاقبت آرزوهای دور و دراز

پیامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) چگونه عاقبت آرزوهای دور و دراز را برای مردم ترسیم می کردند؟

پیامبر اکرم(ص) در تفسیر آیه 14 سوره حدید آرزوهای طولانی را در ضمن حدیثی ترسیم کردند. آن حضرت(ص) ضمن موعظه یارانش خط هایی موازی بر زمین کشید، بعد یک خط عمودى بر همه آنان رسم کردند. سپس فرمودند: «اين خطوط موازی مانند آرزوهاى دور و دراز انسان هاست و آن يك خط عمودى همان مرگ و پايان زندگى است كه بر همه آنها كشيده مى ‏شود و همه آمال و آرزوها را باطل مى‏ كند».

نكوهش آرزوهای دور و دراز در روايات

روايات معصومین(عليهم السلام) چگونه افراد را به خاطر داشتن آرزوهای دور و دراز نکوهش کرده است؟

در روایات اسلامی با تعبیرات گوناگون از آرزوهای دراز چنين نکوهش شده است: بدترین مردم کسی است که آرزوهایش از همه طولانی تر باشد و عملش از همه بدتر؛ برترین بی نیازی ترک آرزوهاست؛ آرزوهای دراز چشم بصیرت انسان را کور می کند؛ و ... از مجموع احادیثی که درباره آرزوهای دراز آمده است به خوبی گستردگی خطرات و عواقب شوم این رذیله اخلاقی مشخص می شود و ثابت می کند که آرزوهای دراز از بزرگترین دشمنان سعادت انسان و مانع قرب او در پیشگاه خداست.

آثار و پیامدهای «آرزوهای دور و دراز»

«آرزوهای دور و دراز» چه آثار و پیامدهای شومی به دنبال دارد؟

«طول اَمَل» پیامدهای خطرناکي به دنبال دارد از جمله اين كه سرچشمه بسيارى از گناهان‏ است؛ زيرا رسيدن به اين آرزوها معمولاً از طريق مشروع غير ممكن است، و فرد ناچار است كه در كسب درآمدها از طریق نامشروع عمل کند. هم چنين يكى از اسباب مهمّ قساوت قلب‏ است، زيرا طول اَمَل انسان را از خدا غافل مى‏ كند و به دنيا حريص مى‏ سازد و اينها همه اسباب سنگدلى و قساوت است. سبب کفران نعمت است، زیرا آرزوهای دراز، انسان را به آن چه ندارد دلبند می سازد، به همین دلیل آنچه را از نعمت های الهی در دست دارد کوچک می شمرد و ... .

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الصّادقُ عليه السّلام :

مَنْ دَمِعَتْ عَيْنُهُ فينَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شيعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالى بِها فِى الْجَنَّةِ حُقُباً.

امالى شيخ مفيد، ص 175