دینداری امری درونی است و از آنجایی که هیچ کس نمی تواند در امور قلبی اشخاص تصرف کند، مجبور کردن اشخاص به انتخاب و معتقد شدن به هر باوری، امکان ناپذیر است. به همین خاطر مراجع تقلید در ابتدای هر رساله توضیح المسائل می گویند هر کسی باید با تحقیق و عقل و فطرت خود انتخاب کند. البته چون انتخاب دین و اعتقاد یافتن به یک آیین و شریعت نیازمند رسیدن به درجه خاصی از رشد فکری و عقلی است، این کار مهم از کودکان نابالغ ساخته نیست. بنابراين ممکن است انسان تا سنينی كه هنوز به استقلال عقلی ورشد فكری نرسيده، در یقین خود به مسائل دينی از راهنمایی ها و آگاهی های دینی که والدين یا مربیانش به او می دهند، متأثر باشد و مراجع عظام نیز این نوع یقین را که از گفته دیگران به دست می آید در مسلمان بودن کافی می دانند.

اولا: هر جامعه ای باید نسبت به حفظ جان رهبر و مسئول خود حساس باشد و این یک امر معقول و معمول است و امری در جهت حفظ منافع همه است نه یک فرد تا خود خواهی باشد؛ حفاظت از رهبران هر جامعه که با مدیریت آنها بیشترین نفع را برای آن جامعه جلب و بیشترین ضرر را از آن دفع می کنند امری پذیرفته شده در عرف و عقلای جوامع است.
ثانیا: بیان آیه توبیخی است؛ با توجه به آیات گذشته این آیه در صدد توبیخ کسانی است که با عدم شرکت در جهاد از دستور پیامبر سرپیچی کردند؛ این آیه در حقیقت از تعلل احتمالی مسلمانان در دفاع از جان رسول الله(ص) گلایه می کند.
ثالثا: اهمیت نجات جان پیامبر با توجه به شؤون مختلف معنوی و اجتماعی ایشان به عنوان نجات دهنده آحاد آن جامعه و حفظ آیین و امت و ضمانت بقای شعله هدایت، قابل توجه است؛ با توجه به این شؤون حیاتی حفظ جان پیامبر حفظ دین و آیین و امت است.

در حمله «بخت نصر» تمام آثار شريعت، از جمله تابوتى كه درآن كتاب شريعت نگهدارى مى‌شد، از بين رفت. تا آنكه در سال 538 قبل از ميلاد بابل توسط «كورش» پادشاه ايران فتح شد. كورش تمام اسراى بنى‌اسرائيل را آزاد كرد و فرمان بازسازى ساختمان بيت‌المقدس و مكان‌هاى يهود را صادر كرد. كار بازسازى به دست نوه او داريوش پايان يافت. سرانجام در دوره اردشير درازدست كاهن پيرى به‌نام «عزرا» در رأس جمعيتى انبوه از اسيران بنى‌اسرائيل آماده رهسپارى به بيت المقدس شدند. او به اورشليم آمد تا شريعت را بازسازى كند و عبادات و مراسم ديرين آنرا اصلاح نمايد؛ از اينرو براى خواندن دعا و نسخه‌هاى كتب قديم كليساهايى ساخت. كوشش‌هاى او براى تجديد شريعت باعث شد تا جمعى از يهود از او درخواست كنند شريعت را از نو تدوين كند و كتاب عهد عتيق را تجديد نمايد. عزرا به اجابت خواهش ايشان مصمم شد. او در حالى كه 130 سال از سقوط اورشليم و 80 سال از فتح بابل توسط كورش مى‌گذشت، با استمداد از باقى‌مانده خاطره خود و نيز با استفاده از پاره‌هاى كتب قديمى و اطلاعات پراكنده مردم، عهد قديم فعلى را گردآورى نمود.

«انطوخيوس» در سال 161 قبل از ميلاد حمله سختى به اورشليم كرد. در پى آن، تمام نسخه‌هاى كتب مقدس را در هرجا مى‌يافت مى‌سوزاند. او به جارچى سپرد جار بزند: هركس نسخه‌اى از كتب مقدس نزد اوست يا مراسم شريعت را به‌ جا آورد كشته خواهد شد. او هر ماهه [در تمام شهر] به تفتيش مى‌پرداخت و هركس را كه نسخه‌اى از كتاب مقدس داشت يا مشغول انجام مراسم مذهبى بود مى‌كشت. اين حادثه سه سال و شش ماه به‌طول انجاميد. «جان ملنركاتلك» می‌گوید: «همه اهل‌علم اتفاق نظر دارند بر اينكه نسخه‌هاى تورات و عهد قديم به دست لشكريان بخت‌نصر نابود شده است و منقولات صحيح آن كه بعدها توسط عزرا گردآورى شد نيز در حادثه انطوخيوس محو شده است».

ماجرای «انجيل» يا «انجيل‌هاى چهارگانه» يا بيشتر ـ كه هريك منتسب به وحى آسمانى مى‌باشد و در عين حال باهم اختلاف و تناقضات فراوانى دارند ـ روشن‌تر از سرنوشت کتب عهد قديم و تورات نيست. «عهد جديد» حاوى 27 كتاب و نامه است كه اناجيل چهارگانه معروف از آن‌جمله است. اين اناجيل را كه به ترتيب، «متّى»، «مرقس»، «لوقا» و «يوحنّا» نگاشته‌اند، مدتى پس از عروج حضرت مسيح(ع) نوشته شده است. درباره هويت اين چهار تن و تاريخ نگارش اناجيل آنان و زبان آنها سخن بسيار است. انجيل ـ كه تعريب واژاگان يونانى اونگليون (زبان اصلى اناجيل) است ـ به معناى بشارت و تعليم مى‌باشد.

آنچه مسلم است اين است كه كتاب اصلى و انجيلى كه بر حضر ت مسيح(ع) نازل شد در دسترس نيست و آنچه باقى مانده است شرح‌حال‌ها و پاره‌اى تعليمات دينى است كه از سخنان پيامبران برگرفته شده و در ضمن يادكرد حوادث تاريخى ذكر شده. اساسا اناجيل چهارگانه معروف، بى‌ترديد براى ثبت تاريخ حيات عيسى مسيح(ع) و سيره اخلاقى ايشان تا هنگام عروج، نوشته شد و هيچ‌يك از گردآورندگان آن مدعى نيستند كه انجيل‌شان همان كتابى است كه خداوند بر عیسی(ع) نازل كرده است.

تقدس و مقدس از قدس به معنی پاکی گرفته شده است. از جمله اموری که پاکی آن مورد قبول همه می باشد عقل و احکام عقل است. لذا خداوند که خالق عقل است نیز مقدس است؛ بلکه مقدس حقیقی اوست و سایر امور به اعتبار انتساب آنها به خدا مقدس شمرده می شوند. آنچه با دلایل قطعی پاکی آن ثابت شود شکی در مقدس بودن آن نیست.

اما آنچه مردم بدون دلیل آن را مقدّس می دانند، باید با روش مناسب با آن برخورد شود. ضمن اینکه توهین به مقدسات یک قوم یا ملت، از آنجا که بی حرمتی به میثاق جمعی آنها به شمار می آید، می تواند موجب بروز کدورت ها و خون ریزی های محتمل گردد، و از همین رو جلوگیری از آن الزامی عقلایی و اجتماعی به شمار می آید. با این حال می بینیم کسانی که بدون دلیل به مقدسات اسلام توهین می کنند خود برخی امور مثل هولوکاست را مقدس می شمارند.

با درنگى كوتاه در تاريخ كتب عهدين، درمی‌یابیم که متن اصلى آنها ازبین رفته و آنچه باقى مانده ترجمه‌هاى ناقص است. به عبارت ديگر، كتب عهدين بعدها گردآورى شده است؛ هر چند در لابه‌لاى آن، به مناسبت، بخشى از تعاليم پيامبران گنجانده شده است. اما عهد قديم كه مشتمل بر 39 كتاب است كاملا رنگ و بوى يك كتاب تاريخى را به خود گرفته است؛ چون در آن، تاريخ سياسى، اجتماعى و دينى بنى اسرائيل نوشته شده است. همچنين عهد جديد كه مشتمل بر 27 كتاب و رساله ـ از جمله، اناجيل چهارگانه ـ است نيز سراسر داستان زندگى مسيح(ع) مى‌باشد؛ هر چند بخش زيادى از تعليمات آن حضرت به روايت گردآورندگان در آن آمده است. نسخه اصلى اين كتاب‌ها مفقود شده و ترجمه‌هاى آنها نيز به زبانى غير از زبان اصلى‌شان باقى مانده است. بنابراين تحريف در خود اين ترجمه‌ها انجام يافته است نه در متن اصلى....

حوادث بى‌شمارى كه در دوران تاريخ عهد قديم بر يهود گذشت، بر اين پندار كه تورات از زمان موسى(ع)  یعنی 1500 سال قبل از ميلاد تاكنون كه پايان قرن بيستم ميلاد است در طول سى و پنج قرن سالم مانده است، خط بطلان كشيده است. علامه‌ طباطبايى؛ مى‌گويد: «حوادثى كه بر تورات عهد قديم گذشت، جاى هيچ شبهه‌اى نمى‌گذارد كه سند اين كتاب بريده است و تنها به يك تن (عزرا) باز مى‌گردد؛ بى آنكه بدانيم مستند او در نقل يا منابعى كه جهت گردآورى و تحقيق تورات به‌كار بسته، كدام بوده است. محققان غربى، به دليل همين ازهم گسيختگى آشكارى كه تورات با آن روبه‌روست اين كتاب را از نظر تاريخى ضعيف برشمرده‌اند؛ زيرا مجموعه‌اى است از افسانه‌هاى ملى كه بر اساس تاريخ اسرائيل تدوين شده و به همين دليل نمى‌توان به گزارشاتى كه در متن آن آمده است اطمينان نمود».

پنج كتاب نخست «تورات» كه عبارت‌‌اند از: سفر پيدايش، سفر خروج، سفر لاويان، سفر اعداد و سفر تثنيه، به موسی(ع) منسوب است. لکن واضح است که اين كتب پنج گانه نمى‌تواند همان تورات اصلى باشد كه در نوشته‌هاى الواح بر موسی(ع) نازل شده است. آن الواح كه شريعت موسی(ع) در آن آمده بود، در صندوقى نگهدارى مى‌شد و در اختيار بنى‌اسرائيل قرار گرفته بود و در ميان كاهنان دست‌به‌دست مى‌گشت. اين الواح در عصر سليمان(ع) در سال 960 قبل از ميلاد يعنى 490 سال پس از وفات موسی(ع) آن هنگام كه ساختمان بيت‌المقدس را تكميل كرد و خواست تابوت (صندوق محتوى برتورات) را به محراب مقدس منتقل سازد از بين رفت. بدين ترتيب كه كاهنان وقتى در پى جستن الواح شريعت برآمدند، در ميان صندوق، جز دو لوح از آن الواح نيافتند. در آن دو لوح نيز، تنها ده حكم از شريعت موسى(ع) نوشته شده بود و بقيه ضايع شده و اثرى از آنها برجاى نمانده بود.