آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پديدار شدن دوباره «تورات»

در حمله «بخت نصر» بيش از هفتاد هزار يهودى و كاهنان و فرزندان ايشان به دست بابليان اسير شدند و اسارت ايشان در مظلوميت و تنگنايى شديد، بيش از نيم قرن به‌طول انجاميد. در خلال اين حوادث تمام آثار شريعت، از جمله تابوتى كه درآن كتاب شريعت نگهدارى مى‌شد، از بين رفت؛ تا آنكه در سال 538 قبل از ميلاد بابل توسط «كورش» پادشاه ايران فتح شد. كورش در اولين اقدام، تمام اسراى بنى‌اسرائيل را آزاد كرد و فضايى آرام و راحت را براى ايشان ايجاد نمود. او فرمان بازسازى ساختمان بيت‌المقدس و مكان‌هاى يهود را صادر كرد. كار بازسازى به دست نوه او داريوش (521 ـ 486 قبل از ميلاد) پايان يافت.

بيشتر يهوديان، ماندن در حمايت پادشاهان فارس را بر برگشت به شهرهاى خود ترجيح دادند. اينان چون باسواد بودند، به امر ديوانى گماشته مى‌شدند. سرانجام در دوره اردشير درازدست (در سال 457 قبل از ميلاد) كاهن پيرى به‌نام «عزرا» در رأس جمعيتى انبوه از اسيران بنى‌اسرائيل ـ كه اسامى ايشان در اصحاح دوم از كتاب عزرا(1) آمده است ـ آماده رهسپارى به بيت المقدس شدند. شاه، آنان را با مال كافى روانه كرد. او (عزرا) به اورشليم آمد تا شريعت را بازسازى كند و عبادات و مراسم ديرين آنرا اصلاح نمايد؛ از اينرو براى خواندن دعا و نسخه‌هاى كتب قديم كليساهايى ساخت. كوشش‌هاى او براى تجديد شريعت باعث شد تا جمعى از يهود از او درخواست كنند شريعت را از نو تدوين كند و كتاب عهد عتيق را تجديد نمايد. عزرا به اجابت خواهش ايشان مصمم شد. او در حالى كه 130 سال از سقوط اورشليم و 80 سال از فتح بابل توسط كورش مى‌گذشت، با استمداد از باقى‌مانده خاطره خود و نيز با استفاده از پاره‌هاى كتب قديمى و اطلاعات پراكنده مردم، عهد قديم فعلى را گردآورى نمود.

«جيمس هاكس» مى‌گويد كه عزرا براى اصلاحات دينى و تصحيح شعائر متداول و نيز تأسيس كليساها ـ جهت خواندن دعاهاى مأثور و نوشته‌هاى مقدس پيشين ـ اقدام نمود. به اعتقاد ما او پس از اين رخدادها، كتب تواريخ و كتاب عزرا و بخشى از كتاب نحميا را نوشت. تمامى كتاب‌هاى عهد عتيق ـ كه امروزه شريعت ما به‌شمار مى‌رود ـ توسط او و به كمك نحميا و ملاكى جمع‌آورى و تصحيح شده است.(2) «ترتولين» مى‌گويد: «معروف اين است كه عزرا ـ درود خدا بر او ـ كتب عهدقديم موجود را پس از غارت اورشليم توسط سربازان بابل، جمع‌آورى نموده است».(3)

عزرا محتويات «تورات» را از كجا گرد آورد؟

مى‌گويند: روح‌القدس در قلب او دميد! «كلى منس» آورده است: «پس از آنكه كتب آسمانى از بين رفت، به عزرا الهام شد تا آنها را از نو بازنويسد». «تهيو فلكت» مى‌گويد: «تمام كتاب‌هاى مقدس از بين رفت و آنگاه به دست عزرا ـ با الهام الهى ـ پديدار شد». «جان ملنرـ كاتلك» مى‌گويد: «صاحب‌نظران، همگى بر اينكه نسخه‌هاى تورات و نيز ديگر كتب عهد قديم به دست لشكريان بخت نصر از بين رفت و منقولات صحيح آن كه بعدها توسط عزرا گردآورى شد نيز بار ديگر در حادثه انتيوكس نابود شد، اتفاق‌نظر دارند».(4) كشيش هدايت يافته، فخرالاسلام مى‌گويد: «تمام فرقه‌هاى مسيحى معتقدند عزرا پس از سوزانده شدن كتب مقدس قديمى، آنها را براى بار دوم ـ به كمك روح‌القدس ـ جمع‌آورى و تدوين كرد».(5)

چگونه مى‌توان پذيرفت كه او اين كتب را به كمك روح‌القدس نگاشته باشد؛ در حالى كه اشتباهات بزرگ و تناقضات رسوا كننده‌اى ـ افزون بر مطالب عجيبى كه با عقل سازگار نيست ـ دال بر فزونى آن در آن يافت مى‌شود؟ مثلا در سفر تكوين (اصحاح 46، شماره 21) مى‌خوانيم: فرزندان بنيامين ده تن بوده‌اند.(6) با اين‌حال در اخبار نخست (اصحاح 7، شماره 6) آمده است: فرزندان او سه تن بوده‌اند(7) و در اصحاح 8، شماره 1 مى‌گويد: ايشان پنج نفر بوده‌اند.(8) اين غير از اختلافى است كه درباره اسامى آنان وجود دارد. گذشته از اشتباهات و خطاها، اختلاف و ناسازگارى بين كتاب‌هاى تورات بسيار است. علامه متتبع، فخرالاسلام، آنها را در دايرة‌المعارف ارزشمند خود «انيس الاعلام»(9) گرد آورى نموده است. حل يا توجيه اين مشكل بر اهل كتاب دشوار آمده است: «آدم كلارك» مفسر عهد قديم مى‌گويد: «شايد پسر با پسر پسر(نوه) بر عزرا مشتبه شده است؛ و ديگران مى‌گويند: عزرا نمى‌دانست اين تعداد، پسران بنيامين‌اند يا نوه‌هاى او، اين اختلاف بدين جهت بوده كه اسناد موجود نزد عزرا ناقص و از هم گسيخته بوده است».(10)

گواهى اهل كتاب درباره كتاب عزرا خود دچار تناقضى آشكار است. آيا عزرا عهد قديم را از روى وحى و الهام و يارى روح‌القدس نگاشته است يا با گردآوردن برگ‌هاى پاره بى‌ارزش؟ توجيه اين تناقض چگونه است؟ بارى اين گفته‌ها چيزى جز حدس و تخمين نيست و تنها خداست كه از پنهان آگاه است.(11)