از ظاهر كلام امام علي(ع) در حکمت 130 چنين بر مى آيد كه ايشان با ارواح مردگان سخن گفته و آنها نيز سخنان امام(ع) را درك كرده اند. اما این سوال پیش می آید که چرا در قرآن آمده: «تو نمى توانى سخن خود را به گوش آنان كه در گور [خفته اند] برسانى»؟ در پاسخ می توان گفت: مشركان قطعاً سخنان پيامبر(ص) را مى شنيدند؛ اما این سخنان در دل و جانشان نفوذ نمى كرد، بر اين اساس آيه می گوید؛ همان گونه كه نمى توانى مردگان را هدايت كنى اين قوم مشرك را نيز نمى توان هدايت كرد، چرا كه گوش شنوا ندارند.

دانشمندان نيرویى را در بدن انسان کشف کردند كه بدون توسل به وسائل عادى مى تواند در افراد اثر بگذارد. آنان نام آن را نيروى مغناطيس نامیدند. «مسمر» دانشمند اتریشی و شاگردش می گفتند: «در وجود انسان نیروی سیال مخصوصی وجود دارد که می توان برای درمان بعضی از بیماران از آن استفاده کرد ... نگاه های طولانی به یک نقطه نیمه روشن، توام با تلقین های پی در پی، به همراه استفاده از سیاله، برای خواب کردن افراد کافی است. در این هنگام خواب کننده می تواند جانشین اراده خواب رونده شود و خواب رونده به تمام معنی تسلیم اراده او گردد...».

مادیون در توجیه مسأله «ارتباط با ارواح» می گویند: ممکن است ارتباط با ارواح از طریق شعبده بازی و با استفاده از وسائل الکتریکی بوده و یا وجود واقعی نداشته و بواسطه تلقین های مکرر و بوسیله افراد ورزیده انجام شود. هم چنین ممکن است قسمتی از این پدیده در وجدان ناخودآگاه شخص قرار داشته و به هنگام خواب مغناطیسی آشکار شود و فرد تصور کند با مساله خارق العاده ای برخورد کرده است. از این رو پژوهشگران برای ابهام زدایی در موضوع ارتباط با ارواح، از دانشمندان استفاده کرده تا احتمال تلقین پذیری را کاهش دهند.

مساله ارتباط با ارواح از نظر دانشمندان و محققان اين فن و جمعى از دانشمندان ديگر، يك موضوع قطعى و مسلم است؛ اما متأسفانه جمعی شیاد و ساده لوح از این موضوع سوء استفاده کرده و به این مساله علمی و تجربی رنگ خرافی زدند. در واقع خيالبافی آنان سبب شده كه بعضى اصل موضوع را انكار كنند؛ در حالى كه حساب اين گونه افراد از دانشمندان و محققان اين بحث جدا است.

در روایات آمده پیامبر(ص) پس از جنگ بدر، بر سر کشتگان دشمن حاضر شده و با آنها تکلم کردند، حاضران گفتند: آيا با افراد بى جان صحبت مى کنی؟ پيامبر(ص) فرمود: «شما سخنان مرا بهتر از آنها نمی شنويد». هم چنین امام على(ع) در جایی رو به قبرها كرده و فرمودند: «اى صاحبان قبرهاى تاريك، شما پيشرو اين قافله بوديد و ما به دنبال شما مى آئيم، ... سپس فرمود: اگر به آنها اجازه سخن دهند به شما مى گويند كه بهترين زاد تقواست». با توجه به اين مدارك در منابع اسلامى، ارتباط با ارواح امر غير ممكنى نيست.

برخی از افراد گمان می کنند اگر کسی به ارتباط با ارواح معتقد باشد، الزاماً بايد مساله عود ارواح را نيز بپذيرد، يعنى باور داشته باشد كه روح پس از جدائى از بدن، در جنين مادر ديگرى قرار گرفته و مجدداً متولد می شود و ممكن است يك روح چندين بار به اين جهان بيايد؛ اما اين عقيده، كه همان باور به «تناسخ» است، اشتباه محض می باشد؛ زیرا روح پس از جدايى از اين بدن، در بدن ديگر قرار نخواهد گرفت.

«اسپریتیسم» و «اسپرى توآلیسم» را معمولاً به علم ارتباط با ارواح تفسیر مى کنند. مطالعاتی در مورد ارتباط با ارواح به صورت «علمى»، نه سرگرمى مانند میزگرد که فاقد هرگونه ارزش علمى و تحقیقى است. این علم پیش از آن که در غرب نضج گیرد، در مشرق وجود داشته و مورد توجّه عدّه اى از دانشمندان شرق بوده است. ولى پس از انتقال به غرب، مانند بسیارى از علوم دیگر، مورد بررسى بیشترى قرار گرفت. برای آشنایی بیشتر با این علم، می توان به دو کتاب «على اطلال المذهب المادّى» و «دائرة المعارف قرن بیستم» رجوع نمود.

در میان دانشمندانى که گواهى به امکان «ارتباط با ارواح از طرق علمى» داده اند، افراد سرشناسى پیدا مى شوند که این احتمال را لااقل درباره «همه آنها» نمى توان داد که اغفال شده باشند، و یا تلقین هاى دروغین، در آنها اثر گذاشته باشد. به خصوص این که بسیارى از آنها با روح بدبینى، یا انکار شدید، وارد بحث درباره این موضوع شده اند، ولى با این حال در مشاهدات حسّى خود اشباحى را دیده اند که به چیزى جز به اشباح ارواح قابل تفسیر نبوده اند و از مجموع آن شواهد، ایمان راسخى به صحّت این علم پیدا نموده اند.

دلايل متعدّدى بر وجود روح و امكان ارتباط با ارواح وجود دارد. امّا اين بدان معنا نيست كه ادّعاى هر مدّعى ارتباط با ارواح را بپذيريم؛ چرا كه در اين مسير، مدّعيان دروغگو بسيارند که تنها و تنها به دنبال اغفال دیگران هستند.

موضوع ارتباط با ارواح و گفتگو با آنها، امروزه به صورت يك علم درآمده و جمعيت هايى به اين نام در نقاط مختلف جهان تشكيل شده و کتاب هایی همانند كتاب عالم پس از مرگ، روانكاوى فرويد و كتاب على ابطال المذهب المادى، به مسائل حيرت آور جلسات گفتگو با ارواح پرداخته است. همانند سخن گفتن به غير زبان مادرى، حل مسائل پيچيده رياضى در خواب مغناطيسى، برداشتن اجسامى از روى زمين بوسيله ارواح و ظاهر شدن ارواح به صورت اشباحى در اين جلسات. اینها همه مشاهده و اعتراف دانشمندان بزرگى است که به «استقلال روح» اعتراف كرده اند.