پیغمبر(ص) به وسیله بعضى از یهود مورد سحر قرار گرفت و بیمار شد. جبرئیل سحر را بیرون آورد سپس این سوره را خواندند و پیامبر(ص) بهبود یافت. اما با توجه به اینکه این سوره مکی است و یهود در مدینه بودند و پیامبر(ص) نیز مورد سحر قرار نمی گیرد؛ زیرا در صورت سحر از مقاصد بزرگش باز می ماند و در روح او هم مؤثر خواهد بود که هر دو بعید است، این شأن نزول اشکال دارد.

یهود یا مشرکان مکه از پیامبر(ص) خواستند خدا را براى آنها توصیف کند، پیغمبر(ص) سه روز پاسخى نگفت، تا این سوره نازل شد و به آنها پاسخ داد.

این آیات درباره ابوسفیان نازل شده که هر روز دو شتر بزرگ نحر مى کرد و خود و اطرافیانش از آن استفاده مى نمودند، اما  یتیمى که از او تقاضاى کمک کرد را با عصا دور کرد.

پیامبر(ص) به هنگام خارج شدن از مسجد الحرام با عاص بن وائل گفتگو نمود. گروهى از سران قریش که در مسجد نشسته بودند هنگامى که عاص بن وائل وارد مسجد شد به او گفتند: با کی صحبت مى کردى؟ گفت: با این مرد ابتر. این آیات نازل شد و پاسخ کوبنده ای به آنها داد.
 

مشرکان گفتند: اى محمّد تو از آئین ما پیروى کن، ما از آئین تو پیروى مى کنیم ... . پیغمبر(ص) فرمود من چیزى را همتاى او قرار نمی دهم. گفتند: لااقل خدایان ما را لمس کن تا تو را تصدیق کنیم. پیامبر(ص) فرمود: من منتظر فرمان پروردگارم هستم. در این هنگام این سوره نازل شد و آنها کاملا مأیوس شدند.

هنگامى که پیغمبر خواست دعوتش را علنى کند بر فراز کوه صفا فریاد زد: یا صَباحاهُ. بعد رو به مردم فرمود: اگر خبر دهم که سواران دشمن از کنار این کوه به شما حمله ور مى شوند، مرا تصدیق می کنید؟ آنها گفتند: ما از تو دروغى نشنیده ایم. پیامبر فرمود «اِنِّى نَذِیْرٌ لَکُمْ بَیْنَ یَدىْ عَذاب شَدِیْد». هنگامى که ابولهب این سخن را شنید گفت: «تَبّاً لَکَ أَ ما جَمَعْتَنا اِلاّ لِهذا». این سوره نازل شد و به او پاسخ داد.

در سال هشتم هجری، دوازده هزار سوار در سرزمین یابس جمع شدند و با یکدیگر عهد کردند که پیامبر(ص) و على(ع) را به قتل برسانند و جماعت مسلمین را متلاشى کنند. پیامبر(ص) على(ع) را با گروه از مهاجر و انصار به نبرد آنها اعزام کرد آنها به سوى دشمن حرکت کردند.امام(ع) دستور داد نیروها اسب هاى خود را آماده کارزار کنند و صبحگاهان که هنوز هوا تاریک بود به دشمن حمله کردند و آنان را درهم شکستند.

این سوره درباره یهود یا دو قبیله از قریش یا دو قبیله ازانصار نازل شده که بر یکدیگر تفاخر مى کردند و با کثرت نفرات و جمعیت، یا اموال و ثروت خود، بر یکدیگر مباهات مى نمودند.

این آیات درباره ولید بن مغیره یا اخنس بن شریق یا امیة بن خلف یا عاص بن وائل نازل شده است، که در پشت سر پیامبر(ص)غیبت مى کرد و در پیش رو طعن و استهزاء مى نمود.

ابوطالب به پیامبر(ص) گفت: آیا مبعوث به همه مردم شده اى، یا تنها به قوم خودت؟ پیغمبر(ص) فرمود: مبعوث به جمیع انسان ها شده ام. هنگامى که این سخن به گوش قریش رسید، گفتند: اگر مردم فارس و روم این سخنان را بشنوند سنگ هاى خانه کعبه را متلاشی مى کنند. سوره فيل نازل شد و به آنها گوشزد نمود كه هيچكس قادر بر چنين كارى نيست. همانگونه که خداوند لشگر فیل سوار ابرهه را با لشگر پرندگان ابابیل درهم کوبید و خانه کعبه را در امان نگاه داشت.