تقریبا تمامی علما و دانشمندان شیعی و تعداد زیادی از علماي اهل سنت مانند حاكم حسكانى «اولی الامر» را بر على(ع) تطبيق داده اند. اگرچه افرادی در این مسئله اشکال گرفته و ایراداتی را مطرح نموده اند لکن به تمام این ایرادات از طرف اندیشمندان پاسخ داده شده است.
قرآن در آيات متعددی به علم وسيع امامان(ع) اشاره كرده است. در جایی به مومنین یاد می دهد که در وقایعی که اتفاق می افتد به «اولی الامر» مراجعه کنید چراکه آنها به ریشه مسایل آگاهند و آنرا برایتان روشن می کنند؛ و در جای دیگر می فرماید: «در آنچه نمیدانید به اهل ذکر مراجعه کنید». در احاديث متعددى كه از طرق اهل بيت(ع) به ما رسيده و حتی اهل سنت نیز آنرا نقل کرده اند، «اولی الامر» و «اهل ذکر» به معصومین(ع) تفسیر گردیده است.
مفسران اهل سنّت «اولی الامر» را به معنى صحابه، فرماندهان لشگر، خلفاى چهارگانه، علما، جماعت اهل حل و عقد و حكّام و شاهان تفسير كرده‌اند. آنچه آنها را در تنگنا قرار داده تا تفسيری ارائه دهند كه به يقين هيچ يك از ياران رسول خدا(ص) زمان نزول آيه چنین تفسیری از آن نداشتند، همان پيش داورى هايى است كه مانع مى شود مفهوم آيه را در امامان معصوم جستجو كنند.
برخی از علماي اهل سنت «اولى الامر» را به حكّام و شاهان تفسیر کرده و معتقدند بايد از آنها اطاعت كرد هر چند ظالم باشند. دليل آنها روايتي جعلي از پيامبر(ص) است كه در جواب سؤال شخصی كه گفت: «اگر حاكمانى بر ما مسلط شدند كه حق ما را بگيرند و ندهند چه كنيم؟» فرمود: «گوش به فرمان آنها باشيد و اطاعت كنيد!». در حالي كه این دستور خلاف عقل و شرع است و در مقابل آن حديث معروفي وجود دارد كه مي‌فرمايد: «اطاعت از مخلوق در معصيت خالق جايز نيست».
درست است كه پيامبر(ص) در هر زمان يك جانشين معصوم داشته و امام معصوم(ع) در هر زمان يك نفر است، ولى با توجه به عموميت آيه نسبت به تمام زمان ها، اشكالي ندارد كه وجود امام متعدد باشد و از واژه جمع استفاده شود و اين كار در زبان عرب مرسوم است.
آيه «اولی الامر» تنها ناظر به زمان پيامبر(ص) نيست؛ و يك دستور كلي براي همه مسلمين تا زمان قيامت است و اشكالى ندارد در عصر رسول الله(ص) خود ايشان و در اعصار ديگر امامان معصوم(ع) مصداق آیه باشند.
فخر رازى مى گوید: لفظ «اولى الامر» جمع است و دلالت دارد براینکه اینان جماعتى متشکل از افراد هستند، و این معنا با رأى امامیه (که معتقدند در هر زمان یک امام وجود دارد) منطبق نیست. پاسخ: مقصود از اولی الامر دوازده امام می باشد و اطلاق جمع بر آن ها به لحاظ وجود طولى آن ها است نه عرضى، و این اطلاق نیز حقیقى است نه مجازى، و در قرآن نیز زیاد به کار رفته است.
برخی از علماى اهل سنّت (نزدیک به 8 نفر) روایاتى را نقل کرده اند که نشان مى دهد آیه اولی الامر در شأن اهل بیت(ع) است. از جمله: ابن حیان اندلسی، نیشابوری، قندوزی، حاکم حسکانی، فخر رازی و... .
«اولي الامر» در مكتب اهل بيت(ع) تنها امامان معصوم هستند، و غير آنها را شامل نمى شود؛ چرا كه اطاعت بى قيد و شرط در آيه اولوالامر هم رديف اطاعت خدا و پيامبر(ص) شمرده شده و تنها درباره معصومان تصور مى شود، و اما كسان ديگرى كه اطاعت آنها لازم است همواره محدود به حدود و مقيد به قيودى است. اما علماى اهل سنّت در معنى «اولى الامر» اختلاف زيادى دارند، بعضى آن را به معنى صحابه، بعضى به فرماندهان لشگر و بعضى به خلفاى چهارگانه تفسير كرده اند و هيچ دليلى براى اين تفسيرهاى خود بيان نكرده اند.
عَنِ الصّادقُ عليه السّلام :
يا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ اَرْبَعينَ صَباحاً.
اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسين بن على عليه السّلام گريه کرد.
جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 552