آنچه مسلم است اين است كه كتاب اصلى و انجيلى كه بر حضر ت مسيح(ع) نازل شد در دسترس نيست و آنچه باقى مانده است شرح‌حال‌ها و پاره‌اى تعليمات دينى است كه از سخنان پيامبران برگرفته شده و در ضمن يادكرد حوادث تاريخى ذكر شده. اساسا اناجيل چهارگانه معروف، بى‌ترديد براى ثبت تاريخ حيات عيسى مسيح(ع) و سيره اخلاقى ايشان تا هنگام عروج، نوشته شد و هيچ‌يك از گردآورندگان آن مدعى نيستند كه انجيل‌شان همان كتابى است كه خداوند بر عیسی(ع) نازل كرده است.

دوران فَترَت به معنای انقطاع آثار وحى و اخبار رسالت، با وجود کسانی که راه پیامبران قبلی را ادامه می دادند و حجت خدا بر روی زمین بودند، هیچ گاه محقق نشده و معنا ندارد. پس از عيسي(ع) علاوه بر 3 یا 4 پیامبر که در منابع آمده و پیامبرانی که ممکن است بوده اند و ما اطلاع نداریم، 12 تا 13 نفر حواريون و نيز پس از آنان كشيشاني كه شايستگي ابلاغ پيام مسيح را داشته اند، بوده اند و از اين جهت مردم بدون حجت نبوده اند.

وجود نقیب های دوازده گانه بنی اسرائیل بعداز موسی و نیز انبیای فراوانی که بعداز آنها تا صدها سال بودند، به این امر دلالت می کند که زمین هیچ گاه خالی از حجت نبوده است. ضمن اینکه حضور حجت الهی در زمین، نه لزوما با وجود رسل که با حضور اوصیای انبیا نیز محقق می شود. برای مثال می بینیم که وجود امامان معصوم بعد از پیامبر اسلام، خود دلیل روشنی بر وجود حجج الهی در زمین می باشد که در آیه انذار نیز به آن اشاره شده است.

عهد جدید مشتمل بر کتابهایی است که تنها مسیحیان آنها را قبول دارند، اما یهودیان هیچ یک از آنها را ضمن کتابهای مقدس خود نمی پذیرند. مسیحیان، با آنکه در مورد تعداد کتابهای رسمی عهد عتیق اختلاف دارند، اما در مورد کتابهای عهد جدید اتفاق نظر پیدا کرده و عهد جدید واحدی را پذیرفته اند. نسخ خطی برخی از کتابها عهد جدید مربوط به قرن اول می باشد و رسمیت مجموعه عهد جدید در فاصله ی سالهای 150 – 200 تعیین گردیده و مسیحیان از آن زمان به آنها معتقد شده اند.

اسماعیلیه معتقدند که زمین هرگز خالى از حجّت که مظهر تمام ربوبیت است نمى شود و حجت خدا بر دو گونه است:  ناطق و صامت، و اساس حجت، روى عدد هفت مى چرخد و محمدبن اسماعیل را وصی هفتمین محمد(ص) می دانند. اسماعیلیه معتقدند که علاوه بر حجت خدا، پیوسته در روى زمین دوازده نفر نقیب که حواریین و خواص حجت اند وجود دارد.

این مناظره پیرامون نبوت حضرت عيسي(ع)، انجیل، حواريون آن حضرت، علماي بزرگ نصارا، سرنوشت نخستين انجيل و تحریف آن برگزار شد که طی آن امام(ع) تناقض هايي از كلام جاثليق گرفت. جاثليق که به كلي درمانده شده بود و هيچ راه فراري نداشت، هنگامي كه امام(ع) از او خواست هر سوالی دارد بپرسد، او از هر گونه سؤالي خودداري كرد و گفت: «قسم به حق مسيح كه گمان نمي كردم در ميان مسلمانان كسي مثل تو باشد!».

طبق قانون تداعی و محاكات(یادآوری و الگوگیری)، سجده بر تربت كربلا خاطره فداكارى سالار شهيدان حسين بن على(ع) را در قلوب افراد نمازگزار زنده‏ مى‏ كند و ارواح پاك و دل ‏هاى بيدار را دعوت به پيروى از آن مكتب عالى نموده، روح جانبازى و فداكارى را در زمينه‏ هاى مساعد تقويت مى‏ نمايد.
تربت حسینی در میان انبیاء و اولیای الهی از جایگاه مهم و شناخته شده ای برخوردار بوده است. طیق روایتی از ام سلمه، رسول گرامي اسلام(ص) هر وقت اين تربت را مي ديدند اشك از چشمان مبارکش جاری می شد و از شهادت مظلومانه ی امام حسین(ع) در كربلا سخن می گفتند. ایشان تربت امام حسین(ع) را استشمام و آن را می بوسید.
در متون حدیثی و فقهی، آثار متعددی برای تربت حسینی ذکر شده است. در احادیث گفته شده که تربت حسینی، شفابخش بیماری‌ هاست، ولی شرط تأثیر آن پیروی از امام حسین(ع) و اعتقاد به آن حضرت دانسته شده است.

نهضت حواریون، نهضتی است که در اوایل قرن نوزدهم در آمریکا توسط دو نفر پرسبیتری ایرلندی، تأسیس شد. آنها علاوه بر کشیش ها، شیوخ و شماس ها را نیز به رسمیت می شناسند. عشای ربانی آنها هر هفته انجام می شود. با این که عضویت آنها فقط به کسانی که تعمید کرده بودند، اختصاص داشت، ولی در حال حاضر عضویت عموم آزاد است با آن که خاستگاه حواریون آمریکا بود، اما انان پیروان بسیاری در بریتانیای کبیر و استرالیا دارند، در واقع آنان فعالیت های تبلیغی خود را در قسمت های مختلف جهان انجام می دهند.

اصول دین دروزیان عبارتند از: حلول لاهوت در ناسوت (دروزیان تجلى خدا را در هفت نفر ثابت مى دانند و قائلند خداى متعال ده بار تجلى کرده است)؛ تقمص (= تناسخ)؛ اعتقاد به حدود خمسه (در نگاه دروزیان پنج حدّ عالم بالا که عبارتند از: عقل کل، نفس کلّى، کلمه، سابق و تالى، در زمین همان حواریون عالى رتبه الحاکم بامرالله هستند).