خداوند درباره عظمت قرآن می گوید: «اگر نازل مى كرديم اين قرآن را بر كوهى، همانا آن را خاشع و شكافته مى ديدى از خوف و ترس خداوند». يعنى اگر كوه داراى عقل و شعور بود، چنين مى شد، پس بعضى از مردم مثل كفار كه اثرپذير نيستند قلب آنها از سنگ سخت تر است. و در روايات پیامبر(ص) آمده: «فضيلت قرآن بر ديگر كلامها مثل فضيلت خدا بر مخلوقات او است».

به طور کلى، محتواى این سوره در پنج بخش خلاصه مى شود: 1- بعد از ذکر حروف مقطعه اشاره به عظمت قرآن مى کند. 2- از نشانه هاى خدا در آفرینش آسمان و زمین سخن مى گوید. 3- قسمتى از سخنان حکمت آمیز«لقمان» به فرزندش را نقل می کند. 4- بار دیگر به دلائل توحید می پردازد. 5- اشاره کوتاه و تکان دهنده اى به مسأله معاد و زندگى پس از مرگ دارد.

آیات نخستین سوره حدید، پیرامون توحید و صفات خداست؛ سپس از عظمت قرآن سخن مى گوید؛ در ادامه از وضع مؤمنان و منافقان در قیامت بحث مى کند؛ در بخش دیگرى دعوت به ایمان و خروج از شرک شده، و سرنوشت جمعى از اقوام کافر پیشین منعکس شده است؛ و بخش مهمى از این سوره پیرامون انفاق در راه خدا مى باشد؛ در بخشى کوتاه، اما گویا و مستدل، سخن از عدالت اجتماعى به میان آمده، که یکى از اهداف مهم انبیاء است؛ و در پایان مسأله رهبانیت و انزواى اجتماعى مورد مذمت قرار گرفته است.

این سوره با حروف مقطعه شروع و سپس از عظمت مقام قرآن و تسلى خاطر پیامبر(ص) در برابر مشرکان و بعضى از نشانه هاى توحید و صفات خدا سخن مى گوید. سپس فرازهائى از سرگذشت هفت پیامبر بزرگ و مبارزات آنها و لجاجت هاى قوم آنان را بازگو مى کند. و در آخر با بیان عظمت قرآن و چگونگی تکذیب مشرکان و دستوراتى که به پیامبر(ص) در زمینه روش دعوت و چگونگى برخورد با مؤمنان مى دهد و بشارت به مؤمنان صالح و تهدید شدید ستمگران به پایان مى رسد.