خداوند در قرآن سخن از «تسخير» خورشيد و ماه، براى انسان‌ ها به میان می آورد و می فرماید: «و خورشید و ماه را ـ که با برنامه منظّمى در حرکتند ـ به تسخیر شما درآورد»، همچنین در آیه دیگری می فرماید: «هريك از اين دو تا سرآمد معينى به حركت خود ادامه مى ‌دهد». در واقع منظور از تسخير خورشيد و ماه در قرآن، حرکت آنها در مسیر منافع انسان است. مانند جزر و مد، جلوگیری از انجماد کره زمین در شب، بر اثر گرمای باقی مانده خورشید که در روز تابیده، ایجاد تقویم طبیعی و... .

قوانین تکوینی و تشریعی در اسلام با یکدیگر هماهنگ اند و اگر دستگاه تشريع به انسانها دستور انفاق مى دهد، در عالم تكوين نيز موجودات در حال انفاق هستند. به عنوان مثال؛ خورشید همواره نور و گرمای خود را انفاق می کند و بر اثر اين انفاق، ميليونها تُن از وزنش كاسته می شود و یا زنبور عسل شبانه روز مشغول كار است تا مفيدترين غذا را در اختيار انسان قرار دهد. در واقع تمام هستی در حال انفاق است و انسان هم بايد اهل انفاق باشد، در غیر این صورت وصله ناهمگونی برای عالم خلقت می شود.

طبق آیه 46 سوره روم، یکی از نشانه های عظمت خدا بادها هستند که پیشاپیش باران حرکت مى کنند و قطعات پراکنده ابر را با خود برداشته به هم مى پیوندند و به سوى سرزمین هاى خشک و تشنه مى برند. صفحه آسمان را مى پوشانند و با دگرگون ساختن درجه حرارت جوّ، ابرها را آماده ریزش باران مى کنند. همچنین گرما و سرماى هوا را تعدیل مى کنند، هوا را تصفیه مى کنند. از فشار حرارت خورشید مى کاهند. اکسیژن را براى انسان ها می برند و گاز کربن را براى گیاهان هدیه مى برند و در تلقیح بسیارى از گیاهان نقش دارند و... .

طبق آیه 62 سوره فرقان نظام حاکم بر شب و روز که متناوبا جانشین هم می شوند، دلیل روشنی بر وجود خدا و وجوب شکرگذاری انسان می باشد. پیدایش این نظام بر اثر گردش زمین به دور خویش است و تغییرات تدریجى و منظم آن به خاطر تمایل محور آن نسبت به مدارش است که باعث وجود فصل هاى چهارگانه می شود. اگر زمین  حرکت تندتر یا کندتری از امروز داشت تعادل دمایی از بین می رفت، و قوّه گریز از مرکز، آن قدر بالا مى رفت که موجودات زمینى را به خارج از کره زمین پرتاب مى کرد.

رسول خدا(ص) و اصحابش حتّی با تحمّل گرما و رنج بر زمین سجده مى کردند؛ تا اینکه خداوند براى رفع حرج اجازه داد در صورت وجود عذر یا ضرورت بر جامه سجده کنند. انس بن مالک گوید: «هرگاه با پیامبر(ص) نماز مى خواندیم و یکى از ما نمى توانست پیشانى بر زمین بگذارد، لباس خود را پهن کرده، بر آن سجده مى کرد». این روایت تصریح دارد که آنان در حال ضرورت چنین مى کردند، پس قرینه مى شود بر اینکه این روایت هاى مطلق هم در موارد ضرورت مقید می شوند.

بر اساس روایات، پیامبر(ص) فرمود: «زمین براى من سجده گاه و پاک کننده قرار داده شده است». در واقع هر بخشى از زمین سجده گاه و پاک کننده است، مى توان بر آن سجده و تیمم کرد. هم چنین جابر بن عبدالله انصارى گوید: «همراه پیامبر(ص) نماز ظهر مى خواندم، از شدت گرما مشتى از سنگریزه ها را برداشته در کف دستم نگه داشته، سپس به کف دست دیگرم مى ریختم تا سرد شود، سپس پیشانى را برای سجود بر آنها مى گذاشتم». در واقع خنک کردن سنگریزه ها توسط اصحاب، نشانه تاکید پیامبر(ص) مبنی بر گذاشتن پیشانى بر زمین است.