آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قوانین تکوینی و تشریعی در اسلام با یکدیگر هماهنگ اند و اگر دستگاه تشريع به انسانها دستور انفاق مى دهد، در عالم تكوين نيز موجودات در حال انفاق هستند. به عنوان مثال؛ خورشید همواره نور و گرمای خود را انفاق می کند و بر اثر اين انفاق، ميليونها تُن از وزنش كاسته می شود و یا زنبور عسل شبانه روز مشغول كار است تا مفيدترين غذا را در اختيار انسان قرار دهد. در واقع تمام هستی در حال انفاق است و انسان هم بايد اهل انفاق باشد، در غیر این صورت وصله ناهمگونی برای عالم خلقت می شود.

قوانين اسلام هماهنگ با قانون آفرينش است. خداوند متعال دستگاهى دارد به نام دستگاه آفرينش، كه آن را قوانين تكوينى مى ناميم و دستگاه ديگرى دارد كه همان قوانين تشريعی و دينى است، و اين دو قانون با یکدیگر هماهنگ هستند. اگر اسلام در دستگاه تشريع به انسانها دستور انفاق مى دهد، در جهان آفرينش و عالم تكوين نيز موجودات در حال انفاق و بخشش هستند، كه به نمونه هايى از آن اشاره مى شود:
الف) خورشيد عالمتاب همواره در حال انفاق به تمام موجودات منظومه شمسى است و بر اثر اين انفاق، شبانه روز ميليونها تُن از وزنش كاسته شده، و تبديل به نور و گرما مى گردد، تا ما انسانها و ديگر موجودات از آن بهره مند شويم. در حالى كه در مقابل اين انفاق هيچ چيزى عائدش نمى شود.
ب) كره زمين به ساكنين خود ـ اعم از انسان و حيوان و ديگر موجودات ـ دائماً انفاق مى كند. مگر اين ميوه ها و دانه هاى غذايى و مانند آن از زمين به دست نمى آيد؟ در مقابل چه چيزى به زمين مى دهيم؟ گاه نه تنها پاسخ بخشش هاى زمين به درستى داده نمى شود، كه كمر به تخريب منابع طبيعى زمين مى بنديم!
ج) درياها نيز همواره در حال انفاق اند. آب دریاها بدون هيچ چشمداشتى بخار شده، و اين بخارها، دريايى از آب را به شكل ابرهایی در آسمان تشكيل داده، سپس به وسيله بادها به سرزمين هاى خشك رهنمون شده، و با بارش باران، سرزمينهاى مذكور را سيراب مى كند.
د) حيوانات نيز از اين قانون آفرينش مستثنی نيستند. به عنوان نمونه، گاو كه روزى چهل و گاه شصت ليتر شير مى دهد، تنها مقدار كمى از آن به گوساله اش مى رسد، و بقيّه را سخاوتمندانه در اختيار انسانها قرار مى دهد.
زنبور عسل نمونه مناسب ديگرى براى ادّعاى فوق است. زنبور عسل تنها حيوانى است كه در طول عمرش نمى خوابد و در طول شبانه روز مشغول كار و فعاليّت است تا شيرين ترين شيرينى ها و مفيدترين غذاها را در اختيار انسان قرار دهد. خداوند در اين زمينه مى فرمايد: «وَ أَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِى مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ * ثُمَّ كُلِى مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِى سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلا يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِّلنَّاسِ إِنَّ فِى ذَلِكَ لاَيَةً لِّقَوْم يَتَفَكَّرُونَ»(1)؛ (و پروردگار تو، به زنبور عسل وحى [و الهام غريزى] نمود كه: از كوها و درختان و داربست هايى كه [مردم] مى سازند، خانه هايى برگزين. سپس از تمام ثمرات [و شيره گلها] بخور و راههايى را كه پروردگارت براى تو تعيين كرده است، به راحتى بپيما از درون [چينه دان] آنها، نوشيدنى با رنگ هاى مختلف خارج مى شود كه در آن، شفا و درمانى براى مردم است؛ به يقين در اين امر، نشانه روشنى است براى گروهى كه فكر مى كنند).
بنابراين عالم هستى در حال انفاق است و قوانين اسلام نيز هماهنگ با قوانين تكوين و آفرينش است، و لذا خداوند به انسانها دستور مى دهد كه هماهنگ با عالم تكوين به نيازمندان جامعه كمك كنند.
ه) دستگاههاى داخلى بدن انسان نيز در حال انفاق اند. قلب انسان با مقدار كمى خون به حيات خود ادامه مى دهد، ولى ساليان دراز تلاش نموده، و بى وقفه فعاليّت مى كند تا خون را به تمام اعضاى بدن انسان برساند.
نتيجه اين كه عالَم كبير و خارج از بدن انسان، و عالَم صغير و درون بدن انسان، همه در حال انفاق اند، و انسان هم بايد اهل انفاق باشد، و گرنه وصله ناهمرنگ عالَم خلقت است.(2)