آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

طبق آیه 62 سوره فرقان نظام حاکم بر شب و روز که متناوبا جانشین هم می شوند، دلیل روشنی بر وجود خدا و وجوب شکرگذاری انسان می باشد. پیدایش این نظام بر اثر گردش زمین به دور خویش است و تغییرات تدریجى و منظم آن به خاطر تمایل محور آن نسبت به مدارش است که باعث وجود فصل هاى چهارگانه می شود. اگر زمین  حرکت تندتر یا کندتری از امروز داشت تعادل دمایی از بین می رفت، و قوّه گریز از مرکز، آن قدر بالا مى رفت که موجودات زمینى را به خارج از کره زمین پرتاب مى کرد.

خداى متعال در آیه 62 سوره «فرقان» به معرفى خویش پرداخته و بخشى از نظامى که بر عالم هستى حکمفرماست را بازگو مى کند، مى گوید: (او کسى است که شب و روز را جانشین یکدیگر قرار داد، براى آنها که بخواهند متذکر شوند، و یا شکرگزارى کنند)؛ «وَ هُوَ الَّذِی جَعَلَ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرادَ أَنْ یَذَّکَّرَ أَوْ أَرادَ شُکُوراً».
این نظام بدیع، که بر شب و روز حاکم است، و متناوباً جانشین یکدیگر مى شوند، و میلیون ها سال این نظم ادامه دارد، ـ نظمى که اگر نبود زندگى انسان بر اثر شدت نور و حرارت یا تاریکى و ظلمت به تباهى مى کشید ـ براى آنها که مى خواهند خدا را بشناسند، دلیل جالبى است.
مى دانیم: پیدایش نظام «شب» و «روز» بر اثر گردش زمین به دور خویش است، و تغییرات تدریجى و منظم آن که دائماً از یکى کاسته و بر دیگرى افزوده مى شود، به خاطر تمایل محور آن نسبت به مدارش مى باشد که باعث وجود فصل هاى چهارگانه است.
اگر کره زمین ما در حرکت دورانى تندتر، و یا کندتر از امروز مى چرخید، در یک صورت شب ها آن قدر طولانى مى شد که، همه چیز منجمد مى گشت، و روزها آن قدر طولانى که نور آفتاب همه چیز را مى سوزاند.
و در صورت دیگر، فاصله کوتاه شب و روز، تأثیر آنها را خنثى مى کرد، به علاوه قوّه گریز از مرکز، آن قدر بالا مى رفت که موجودات زمینى را به خارج از کره زمین پرتاب مى نمود!
خلاصه، مطالعه این نظام از یکسو، فطرت خداشناسى را در انسان بیدار مى سازد، (و شاید تعبیر به تذکر و یاد آورى اشاره به همین حقیقت است) و از سوى دیگر، روح شکر گذارى را در او زنده مى کند، که با جمله «أَوْ أَرادَ شُکُوراً» به آن اشاره شده است. (1)