آشنایی با کتاب عیون اخبار الرضا علیه السلام

معرفی کتاب «عیون اخبار الرضا (ع)»

کتاب «عیون اخبار الرضا علیه السلام» توسط شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن موسی بابویه قمی (م 381 ق) تالیف شده است. این کتاب حدیثی را درباره تاریخ زندگانی، شخصیت و سخنان نورانی حضرت رضا(ع) در زمینه مسائل مخلتف تاریخی، فقهی، اخلاقی و عقیدتی به نگارش درآورده است. این کتاب در شصت و نه باب از «وجه نامگذاری امام رضا علیه السلام» تا «معجزات مربوط به بقعه مبارکه ایشان» تنظیم شده است.

فهم «صاحب بن عبّاد» از واژه مولى

صاحب بن عبّاد از واژه مولى چه معنائى را فهمیده است؟

صاحب بن عباد از واژه مولى معناى امامت و خلافت را اراده کرده، براى روشن شدن این مطلب به شعر او اشاره مى کنیم: قالت فمن سادَ فی یومِ الغدیرِ أَبنْ فقلتُ من کان للإسلامِ خیرَ ولی...؛ گفت: چه کسى در روز غدیر امیر شد؟ بیان کن! گفتم: آن کسى که براى اسلام بهترین ولىّ است... ولکن من مِثل گفته پیامبر(ص) مى گویم، در حالى که همه خلایق را جمع کرده بود. ألا إنّ من کنتُ مولىً له یُوالی علیاً وإلاّ فلا؛ آگاه باشید! هر کس من مولاى او هستم على را ولىّ خود بدارد، و اگر چنین نکند پس من هم مولاى او نیستم.

شعر صاحب بن عبّاد درباره غدیر

سرودۀ صاحب بن عباد در رابطه با غدیر خم چیست؟

صاحب بن عباد در رابطه با غدیر خم چنین سروده: ...وقالوا علیٌّ علا قلت لا فإنّ العُلى بعلیٍّ عَلا؛ ...گفتند: على برترى یافت؟ گفتم: نه. همانا برترى ها به واسطه على برترى یافتند. ولکن أقولُ...؛ ولکن من مِثل گفته پیامبر(ص) مى گویم، در حالى که همه خلایق را جمع کرده بود. ألا إنّ من کنتُ مولىً له یُوالی علیاً وإلاّ فلا؛ آگاه باشید! هر کس من مولاى او هستم على را ولىّ خود بدارد، و اگر چنین نکند پس من هم مولاى او نیستم.

معرفی صاحب بن عبّاد

صاحب بن عبّاد که بود؟

صاحب، کافى الکُفاة، ابو القاسم اسماعیل بن ابوالحسن عبّاد بن عبّاس بن عبّاد بن احمد ابن إدریس طالقانى، در یکى از بلاد فارس در اصطخر یا طالقان در 16 ذى القعده سال 326 متولّد شده است .نبوغ وى در علوم و مهارت او در فنون ادبیّات شایع است. شیخ بهایى او را از علماى شیعه و هم طراز با کلینى و صدوق و شیخ مفید و شیخ طوسى و شهید و نظیر آنها قرار داده است . صاحب، دو انگشتر داشت که نقش یکى از آنها این کلمات بود :على الله توکّلت***وبالخمس توسّلت.

سروده صاحب بن عبّاد در مدح على(ع)

صاحب بن عبّاد در مدح على(علیه السلام) چه سروده هایى دارد؟

صاحب بن عبّاد در مدح على(ع) چنین سروده: یا أمیرالمؤمنین المرتضى***إنّ قلبی عندکم قد وقفا...؛ امیرالمؤمنین اى مرتضى! همانا قلب من نزد شما ایستاده. هر گاه مدح تازه اى براى شما مى گویم، دشمن ناصبى مى گوید: تو (صحابه) گذشتگان را فراموش کرده اى. چه کسى مانند مولاى من على زاهد است، دنیا را سه طلاقه کرد و به آن وفا نمود؟ چه کسى دعوت شد که از مرغ بریان بخورد؟ و برخى از این فضایل، ما را بس است. چه کسى نزد شما وصىّ مصطفى است؟ وصىّ مصطفى (پیامبر برگزیده) کسى است که برگزیده باشد.

سروده صاحب بن عبّاد در مذمت معاویه

صاحب بن عبّاد در مذمت معاویه چه سروده است؟

صاحب بن عبّاد در مذمت معاویه چنین سروده است: «ناصب قال لی معاویة خا***لک خیر الأعمام والأخوال ...»؛ (شخصى ناصبى به من گفت: معاویه دایى تو است و بهترین عموها و دایى هاست. پس او دایى همه مؤمنان است، گفتم: خال (دایى) هست ولى از خیر و خوبى خالى است).

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

عن ابى عبد الله قال:

من اراد الله به الخير قذف فى قلبه حب الحسين (عليه السلام) وزيارته و من اراد الله به السوء قذف فى قلبه بغض الحسين (عليه السلام) و بغض زيارته.

وسائل الشيعه، ج 10 ص 388