جایگاه «بانوان» در «رجعت»

آیا در عصر ظهور، «بانوان» نیز «رجعت» می کنند؟

در عصر «ظهور»، یک گروه از یاوران حضرت مهدی(عج)، زنانی هستند که خداوند آنها را زنده خواهد کرد و بار دیگر به دنیا رجعت کرده در رکاب حضرت مهدی(عج) قرار خواهند گرفت. برخی با نام و نشان از زنده شدنشان خبر داده شده و برخی دیگر فقط از آمدنشان سخن به میان آمده است. در منابع معتبر اسلامی نام سیزده زن یاد شده است که به هنگام ظهور زنده خواهند شد و در لشکر امام(عج) به مداوای مجروحان جنگی و سرپرستی بیماران خواهند پرداخت.

«رجعت» مختص مؤمنان و کافران محض

آيا «رجعت» مسئله ای عمومي و همگاني است یا افراد خاصی در آخر الزمان رجعت می کنند؟

مطابق روایات، «رجعت» همانند معاد عمومي و همگاني نيست؛ بلکه مخصوص افراد خاص و کساني است که ايمان محض و خالص يا کفر محض و خالص دارند. رواياتي نیز داریم که اشاره به بازگشت افراد به طور خصوص و با ذکر نام دارد؛ امام صادق‏(ع) فرمود: «نخستين کسي که زمين براي او شکافته مي‏ شود و به زمين باز مي‏ گردد، حسين بن علي‏(ع) است».

«رجعت» برگرفته از اعتقادات «یهود»!!

این اشکال که "مسئله «رجعت» برگرفته از عقايد «يهود» است" چگونه پاسخ داده می شود؟

اشكال «احمد امين مصري» در تأثيرپذيري تشيع از يهود در موضوع «رجعت» وارد نيست؛ چون اولا: اسلام با يهوديت در همه امور مخالف نیست. ثانیا: اين اعتقاد به تبع رواياتي است که از طرق اهل بيت(ع) به ما رسيده و فوق حدّ تواتر است.

روایات «رجعت» منحصر به امامان شیعه(ع)؟!

این اشکال که "روایات «رجعت» منحصر به امامان شیعه(علیهم السلام) است و لذا برای اهل سنت اعتبار ندارد" چگونه پاسخ داده می شود؟

برخي اشکال مي ‏کنند که احاديث «رجعت» تنها از طريق شيعه رسيده و اعتباري ندارد؛ در پاسخ مي گوييم: اولا روايات شيعه در باب رجعت از طريق اهل بيت عصمت و طهارت(ع) است که به نصّ قرآن و حديث، کلامشان از عصمت برخوردار است؛ و لذا اعتقاد به آن حتي بر اهل سنّت نيز واجب است. ثانیا: سرّ عدم طرح اين مسئله در کتب اهل سنّت شايد به اين جهت باشد که رجعت، تجلّي امامت امامان شيعه است و در حقيقت اشاره به اين نکته دارد که چون حقّ آنها غصب شده، لذا خداوند دوباره آنها را به دنيا ارجاع داده و به ولايت کامل خواهد رسانيد.

عدم ارتباط «رجعت» با «تناسخ»

آيا اعتقاد به «رجعت» نشان از قبول داشتن مسئله «تناسخ» است كه باطل بودن آن به اثبات رسیده؟

«رجعت» غير از «تناسخ» است؛ چون تناسخ به معناي انتقال روح است در اين دنيا از بدني به بدن ديگر که مباين با بدن اول است و اين عمل تا پايان عمر دنيا ادامه دارد؛ اما رجعت در عصر و زمان خاصّي است و درباره برخي از مردگان اتّفاق مي افتد و روح آنها به جسم خودشان منتقل مي شود.

دیدگاه قرآن کریم درباره «رجعت»

قرآن کریم نسبت به مسئله «رجعت» چه نظر ی دارد؟

برخي خيال كرده اند كه قرآن مخالف «رجعت» است. دهلوي مي‏ گويد: «مطابق برخي از آيات، رجعت انسان به اين دنيا امکان‏ پذير نيست»؛ لکن باید گفت: ظاهر آيه 99 سوره «مؤمنون» مخالفتي با رجعت ندارد؛ چون اطلاق اين آيه را مي توان به اخبار متواتر مبنی بر رجعت برخي از افراد، تقييد زد. ضمن اینکه ظهور اين آيه مربوط به قبل از مرگ است و رجعت مربوط به بعد از مرگ می باشد. آری آيات بسياري «نصّ» در تحقق رجعت در اين دنيا دارد و «نصّ» مقدّم بر «ظاهر» است. همچنين آيه 99 اخصّ از مدّعا است؛ زيرا مربوط به درخواست رجعت از طرف کفّار است؛ در حالي که مورد بحث اعمّ است.

ادله عقلی بر ضرورت «رجعت»

آيا می توان برای اثبات عقیده به «رجعت» دلیل عقلی اقامه نمود؟

علما براى اثبات ضرورت «رجعت» به این ادله عقلى تمسك كرده اند: 1) ائمه(ع) برای تربیت انسانها آمدند ولی نگذاشتند این امر محقق شود؛ لذا رجعت می کنند تا این وظیفه را انجام دهند. 2) هر انقلابی نیاز به افرادی دارد که آن را ادامه دهند و انقلاب موعود هم از این قانون مستثنا نیست؛ بنابراین رجعت ائمه برای این هدف است. 3) انسان فطرتا به دنبال عدالت است و چون عمر حضرت عادی است، برای اجرای عدالت باید افرادی مثل ائمه و صلحا باشند تا عدالت را برقرار کنند.

«رجعت» از ديدگاه قرآن

آیا قرآن به مسئله «رجعت» پرداخته است؟

قرآن در چند جا به مسئله «رجعت» پرداخته است. در يك جا به زنده شدن هفتاد هزار خانوار اشاره كرده که بر اثر طاعون از دنيا رفته بودند و در جاي ديگر به درخواست قوم حضرت موسي‏(ع) مبني بر رؤيت خدا به وسيله چشم اشاره كرده كه اين خواسته، سبب نزول عذاب و مرگ آنان شد ولي بار ديگر به دستور خداوند زنده شدند.

آثار مترتب بر اعتقاد به «رجعت»

اعتقاد به «رجعت» چه آثار و برکاتی برای انسان دارد؟

در اعتقاد به «رجعت»، آثار و فوايد بسياري مترتب است از آن جمله: 1- از آن جهت که عصر ظهور به مانند بهشت روي زمين است و از طرفي ديگر مفاد روايات بیانگر این است که رجعت مخصوص انسان‏ هاي بسيار خوب و بسيار بد است؛ لذا اين اعتقاد انسان را تشويق مي‏ کند تا بکوشد و مصداق انسان خوب گردد تا بتواند در عصر ظهور و حکومت حضرت مهدي‏(ع) به اين فضيلت نايل آيد. 2- از آنجا که انسان قبل از ظهور بايد زمينه‏ ساز ظهور مهدي‏(ع) باشد لذا بحث از رجعت اثر تربيتي و جنبه عملي دارد.

عدم منافات «رجعت» با عقل و فلسفه

آيا این سخن صحیح است که مسئله «رجعت» با عقل و فلسفه ناسازگار است؟

اعتقاد به «رجعت» مشكلي از نظر عقلي و فلسفي ندارد؛ چون رجعت و عذاب دوباره کافران ادامه عقوبت آنهاست و موجب عبرت مردم عصر رجعت مي شود. همچنین اشكال رجوع به قوّه بعد از فعليّت مربوط به مرگ‏ هاي طبيعي است نه مرگ ‏هایي مثل قتل و مرض که حيات آنها در اين موارد به فعليت تامه نرسيده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً يُحْيى فيهِ اَمْرُنا لَمْ يَمُتْ قَلْبُهُ يَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ.

هر کس در مجلسى بنشيند که در آن ، امر (و خطّ و مرام ما) احيا مى شود، دلش در روزى که دلها مى ميرند، نمى ميرد.

بحارالانوار، ج 44، ص 278