بالاترين دشمن انسان، پيروى از هواى نفس و سخن‌هاى بيهوده است. هواى نفس، خواهش‌هاى كنترل نشده دل آدمي است كه اگر با عقل كنترل شد، خطرى ندارد؛ ولى اگر مطابق خواست دل قرار گرفت، هلاك مي‌شود، به همين خاطر است كه امام صادق(ع) مي‌فرمايد: «از هواى نفس دورى كنيد؛ همان‌گونه كه از دشمنانتان دورى مى‌كنيد، چيزى براى افرادِ بافضيلت، دشمن‌تر از پيروى هواى نفس و درو شده‌هاى زبان نيست».

اطاعت به معنای انقیاد، تسلیم و پیروی از امر و فرمان به کار می رود. برخی از لغت شناسان اطاعت را به معنای پیروی و انجام فرمان رهبر و مطاوعة را به معنای موافقت و هماهنگی معنا کرده اند.

این انکار ممکن است از سه امر ناشى گردد؛ 1- هوا پرستى، که سبب مى شود، انسان چهره حق را بپوشاند. 2- تقلید و پیروى کورکورانه از دیگران، مخصوصاً از پیشینیان. 3- پیش داورى هاى غلط و اعتقادهاى فاسد پیشین، که مانع از بررسى و مطالعه بى طرفانه در آیات حق مى گردد.

طبق نقل مفسران آیات 60 تا 64 سوره کهف بعد از پرسش جمعی از قریش درباره عالمی که موسى(ع) مأمور به پیروى از او شد (ماجراى موسى و خضر)، نازل شده و مانند دو ماجرای دیگر سوره کهف حاوی نکات بسیار مهمی می باشد از جمله اینکه: حتى یک پیغمبر اولو العزم که آگاه ترین افراد به محیط خویش است، باز دامنه علمش در بعضى از جهات محدود است و به سراغ معلمى مى رود که به او درس بیاموزد، او هم درس هائى که هر یک از دیگرى عجیب تر است به او یاد مى دهد.

«اسوة» به گفته مقائيس اللّغه در اصل به معناى مداوا و درمان و اصلاح آمده و لذا به طبيب، «آسِى» گفته مى شود و «اَسَى» (بر وزن عصا) به معناى غم و اندوه است. سپس اين واژه به معناى پيروى و تبعيت و دنباله روی نيز آمده، از آن جهت كه مداوا و درمان و اصلاح نياز به پى گيرى دارد. ولى راغب در مفردات معناى اصلى «اُسوه» را همان حالت پيروى مى داند؛ خواه در نيكى ها باشد يا بدى ها.

در آیات متعدد قرآن، پس از وجوب اطاعت پروردگار، بلافاصله اطاعت پیامبر(ص) و ائمه معصوین را ضروری برمی شمارد و پیروی از معبودهای دیگر را نهی می کند و این مفهوم، همان توحید در اطاعت و حاکمیت است. این آیات پیروی از این فرامین را نشانه ایمان، و سرپیچی، پیشی گرفتن و تأخّر را گمراهی آشکار می داند.

محبت، تنها یک علاقه قلبى ضعیف و خالى از اثر نیست، بلکه آثار آن، در عمل منعکس می شود. کسى که مدعى عشق به پروردگار است، نخستین نشانه اش، پیروی از فرستاده اوست. در واقع محبت یک طرفه، نمى تواند وجود داشته باشد؛ از این رو خداوند می فرماید: « گو اگر خدا را دوست داريد از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد و شما را ببخشايد». بر این اساس هر محبتى دارنده آن را دعوت مى کند که عملاً در راه خواسته هاى واقعى محبوب گام بردارد، و در چنین حالى به طور قطع، «محبوب» نیز به او علاقه پیدا مى کند.

«کُونُوا مَعَ الصّادِقینَ» یعنى همراه محمد و اهل بیتش باشید. چرا که اگر مفهوم«صادِقِین» در آیه عام بود و همه مؤمنان را شامل می گشت، باید گفته می شد:«کُونُوا مِنَ الصّادِقِین»؛ (از صادقین باشید). ضمن اینکه اگر کسى معصوم نباشد، چطور ممکن است بدون قید و شرط، دستور پیروى و همگامى و معیت با او صادر شود؟