علت «فرزند کشی» در میان عرب جاهلی؟

چرا عرب جاهلی اقدام به كشتن فرزندانِ خود می کرد؟!

از سنت هاي زشتِ «عربِ جاهلی» اين بود كه فرزندانِ خود را مى كشت. آنها براي اين كار قبيح خود، سه توجیه داشتند: 1. وقتی دختران يك قبيله در يكي از جنگها اسیر شدند، در همان قبیله ازدواج کردند و هنگام درخواست پدران شان براي مراجعت به قبيله خود، ترجیح دادند با شوهران و فرزندان خود باشند. این مسئله بر پدران آنها سنگین آمد لذا تصمیم گرفتند دختران را در کودکی بکشند، تا دچار این مشکل نشوند. 2. از ترس اینکه درآمد آنها کم شود و نتوانند زندگی دختران را اداره کنند آنها را می کشتند. 3. برای تقرّب به بتها عزیزترین افراد خود را قربانی بتها می کردند.

«معاد جسمانی» در ترازوی عقل

آیا به لحاظ عقلی «معاد جسمانی» امکان پذیر است؟

در آیات قرآن مقصود از معاد، «معاد جسمانی» است؛ عقل نیز روح و بدن را لازم و ملزوم و مکمل یکدیگر می داند که اگر در جهانِ برزخ، از هم جدا می شوند، این جدایی موقتی می باشد. به عبارتی روح، فرمانده و عامل مؤثر است و بدن، فرمانبر و ابزار كار است و همان طور كه هيچ فرمانده و هنرمندى از فرمانبر و يا ابزار كار بى نياز نيست روح نیز برای ادامه فعالیت خود نیازمند جسم است و معاد نمی تواند تنها جنبه روحانی و یا تنها جنبه جسمانی داشته باشد.

فلسفه تعدّد زوجات پيامبر اسلام (ص)

چرا پيامبر(ص) اسلام با زنان متعدّدي ازدواج كرد؟

ازدواج های پیامبر(ص) هرگز جنبه جنسی نداشته است؛ زیرا غالبا در سن پیری حضرت بوده و تا 53 سالگی، جز خدیجه همسری نداشتند و جز عایشه -که ازدواج با او هم جنبه سیاسی داشته- بقیه همسرانش بیوه بودند. بلکه این ازدواج ها، بر اساس ویژگی ها و شرایط قبیله ای آن زمان، در بسیارى از موارد جنبه سیاسى داشته؛ و گاهی براى کاستن از عداوت، یا جلب محبت اشخاص و یا اقوام متعصب بوده و یا براى شکستن سنت های جاهلى انجام شده است.

شأن نزول آیه (7) سوره «نساء»

شأن نزول آیه (7) سوره «نساء» چه می باشد؟

یکی از رسم های عرب جاهلی این بود که تنها وارثان را مردان معرفی می کرد و اما زنان به خاطر نداشتن قدرت جنگیدن و حمل سلاح از ارث محروم می شدند؛ لذا با مرگ یکی از انصار، اموالش به جای زن و فرزندش به تصرف عموزاده گانش درآمد. با شکایت همسر متوفی، آیه 7 سوره نساء نازل شد و پیامبر(ص) از آنها خواست در اموال او تصرف نکنند و آنها را برای ورثه بگذارند.

نکوهش قرآن از افکار عرب جاهلي در مورد دختران

قرآن در مقابل برخورد عرب جاهلى با دختران چه موضعى دارد؟

أعراب جاهلى از فرزند دختر متنفر بودند و گاهى با دست خود زنده به گورش مى كردند؛ در عين حال ملائكه را دختران خدا و بت هاى «لات» و «عزّى» و «منات» را تمثال آنها مى دانستند. قرآن با منطق خودشان، با آنان برخورد مى كند و در سوره نجم [آيات 19، 20 و 21] مى گويد: چگونه براى خدا دختر قائل مى شويد با اين كه از دختر متنفريد؟! خداوند در جاى ديگرى مى فرمايد: «و آنها فرشتگان را كه بندگان خداوند رحمانند مؤنث پنداشتند؛ آيا هنگام آفرينش آنها حضور داشته اند؟! گواهى آنان نوشته مى شود و [از آن] بازخواست خواهند شد».

فساد اخلاقى در عرب جاهلى

قرآن فساد اخلاقى در ميان عرب جاهلى را چگونه بيان مي کند؟

مسائل اخلاقى در ميان آنها در منحط ترين سطح خود بود و عداوت شديد و كينه هايى كه از اسلاف براى اخلاف به يادگار مى ماند، بر آنها حكومت مى كرد كه نه تنها اخلاق، بلكه همه چيز اجتماع آنها قربانى آن مى شد. شراب و قمار و ازلام (نوعى بخت آزمايى) در ميان آنها چنان حاكم بود، كه با نهى اوّل، جلوگيرى از آنها در همان مرحله واقع نشد؛ لذا تحريم شراب در چند مرحله صورت گرفت. يكى از بزرگترين مفاسد اخلاقى و اجتماعى، مسأله پايمال شدن حقوق زن  و زنده به گور کردن دختران در جامعه عرب جاهلى بود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

مِنْ أحسَنِ الإحسانِ الإيثارُ

از بهترين نيکوکاريها ايثار است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22