ارتباط آیه 62 سوره بقره با «پلورالیسم رستگاری»

آیا این ادعا صحیح است که آیه 62 سوره بقره دلالت بر «پلورالیسم رستگاری» دارد؟

برخی برای اثبات «پلورالیسم رستگاری» به آیه 62 سوره بقره تمسّک کرده اند که می فرماید: «کسانی که به پیامبر اسلام ایمان آورده اند و کسانی که به آیین یهود گرویدند،... هر گاه به خدا و روز رستاخیز ایمان آورده و عمل صالح انجام دهند پاداششان نزد پروردگارشان مسلّم است». در پاسخ باید گفت: آیه به صیغه ماضی آمده و دلالت بر رستگاری افرادی دارد که قبل از ظهور اسلام به خدا و رسول خود ایمان آورده اند. از سویی یقین، حجت ذاتی است و اگر کسی یقین به دین خود داشته باشد؛ این شخص اهل نجات خواهد بود.

تفاوت نوع نگاه انسان به عالَم

نوع نگاه انسان به عالَم، چه تأثيري در موفقيت يا شكست انسان دارد؟

 بعضى به سوء‌ظن و بدبينى عادت دارند و نيمه خالى ليوان را مى‌بينند و مى‌گويند نجات بشر، با وجود شيطان، هواى نفس و آلودگى‌هاى زمان و مكان جاى تعجّب است؛ يعنى اصل بر آلودگى‌هاست و هدايت خلاف اصل است. افرادى كه اين گونه فكر مى‌كنند، افكار شيطانى دارند؛ اما اولياء الله معتقدند كه همه مردم بايد اهل نجات باشند. كتاب‌هاى آسمانى به خصوص قرآن، عقل، هوش و وجدان به انسان داده شده و آيات توحيد، آسمان و زمين را پر كرده است و همه چيز براى هدايت بشر فراهم شده است.

سرنوشت مومنان ادیان دیگر

آیا مومنان به خدا و آخرت از أدیان دیگر أهل نجاتند؟

برخی با تمسک به آیه 62 سوره بقره، پیروان ادیان دیگر را بدون اینکه به اسلام ایمان آورند، اهل نجات دانسته اند؛ درحالیکه اگر آنها به محتوای کتب خود هم عمل کنند می بایست به پیامبر اسلام(ص) ایمان آورند. در واقع، آیه ناظر به این نکته است که هر کسى که در عصر خود به پیامبر بر حق و کتاب آسمانى زمان خویش، ایمان آورده و عمل صالح انجام داده، اهل نجات است.

قرآن و تقسیم بندگان به سه گروه، در قیامت

قرآن کریم بندگان را در قیامت به چند گروه تقسیم مى کند؟

قرآن کریم با توجه به أحوال مردم در قیامت، آنها را به سه گروه تقسیم کردهاست: 1- کسانى که نامه اعمالشان را به دست راستشان مى دهند و این امر در قیامت نشانه اى براى مؤمنان نیکوکار و اهل نجات است.  2- گروهى که نامه هاى اعمالشان را به دست چپشان مى دهند، که خود نشانه ای است براى تیره بختى و جرم و جنایت آنها. 3- کسانى که نه تنها در ایمان پیشگامند، که در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانى نیز پیشقدم اند. آنها «اسوه»، امام و پیشواى خلقند، و به همین دلیل مقربان درگاه خداوندِ بزرگند.

لزوم پیروى ادیان دیگر از اسلام

آیا آیه 62 سوره «بقره» به معناى این است که پیروان هر مذهبى باید به مذهب خود عمل کنند؟

ظاهر آیه 62 سوره بقره که اجر غیر مسلمانانی را که به خدا و روز قیامت ایمان دارند و عمل صالح انجام می دهند، محفوظ می داند با آیه 85 سوره آل عمران که می فرماید: هر کس دینى غیر از اسلام براى خود انتخاب کند پذیرفته نخواهد شد؛ تناقض دارد. اما با دو بیان مفسران درباره آیه اول، این تناقض ظاهری از بین می رود: 1- اگر یهود، نصارى و مانند آنها به محتواى کتب خود عمل کنند مسلماً به پیامبر اسلام(ص) ایمان مى آورند. 2- هر کسى به پیامبر عصر خویش ایمان آورده و عمل صالح انجام دهد اهل نجات است.

اثرات سوء عمل نكردن بر طبق علم

عمل نكردن بر طبق علم چه اثرات سوئي به دنبال دارد؟

از وظایف مهم علماء عمل کردن بر طبق علم خود است. پیامبر(ص) می فرماید: «علماء دو دسته اند: دسته اى كه به علمشان عمل مى كنند و اينها اهل نجاتند و دسته اى كه بر طبق علم خود عمل نمى كنند، اين گروه دچار هلاكت و نابودى شده و...» در روايت آمده است که «حاکم ظالم و عالم فاجر، شدیدترین عذاب را می بینند»، همچنین آمده است: «آتش افروز جهنم ... عالمى است كه دين خود را به دنيا فروخته است».

بهشتی بودن همه صحابه!

آیا همه یاران پیامبر(صلى الله علیه وآله) اعم از نیکوکار و بدکار در بهشتند؟!

قرآنى که مى گوید: گرامى ترین شما نزد خدا، پرهیزکارترین شما است، چگونه این تبعیض غیر منطقى را مى پسندد؟ این حکم، به هیچ وجه با تاریخ سازگار نیست؛ زیرا بسیار کسانى بودند که روزى در ردیف مهاجران و انصار بودند، و سپس از راه خود منحرف شدند، و مورد خشم و غضب پیامبر(ص) قرار گرفتند. این موضوع با دلیل عقل نیز سازگار نیست؛ زیرا عقل، هیچ گونه امتیازى براى یاران پیامبر(ص) بر دیگران قائل نمى باشد، چه تفاوتى میان «ابو جهل ها» و کسانى است که نخست ایمان آوردند، سپس از آئین او منحرف شدند؟!

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال علي (عليه السلام):

جَعَلَهُ سُبْحَانَهُ عَلامَةً لِتَوَاضُعِهِمْ لِعَظَمَتِهِ وَاِذعانَهُمْ لِعِزَّتِهِ

خداوند حجّ را نشانه قرار داد تا بندگان در برابر عظمت او فروتنى نموده، به عزّت و بزرگوارى پروردگار اعتراف کنند

نهج البلاغه، خ1