ممكن است گفته شود انسان در حال تنگدستى چگونه می ‏تواند انفاق كند؟ پاسخ اين است كه اولًا افراد تنگدست به مقدار توانايى می ‏توانند در راه كمك به ديگران انفاق كنند و ثانياً انفاق منحصر به مال و ثروت نيست؛ بلكه هر گونه موهبت خدادادى را شامل می شود خواه مال و ثروت باشد يا علم و دانش يا مواهب ديگر. به اين ترتيب، خداوند می خواهد روح گذشت و فداكارى و سخاوت را حتّى در نفوس مستمندان جاى دهد تا از رذائل اخلاقىِ فراوانى كه از «بخل» سرچشمه می گيرد بركنار بمانند.

امام علی(ع) با اشاره به عبادات بی روح می فرماید: «چه بسيار روزه دارانى كه از روزه خود جز گرسنگى و تشنگى بهره اى نمى برند»، در واقع این سخن امام برگرفته از قرآن است که می فرماید: «پيوسته عمل كرده و خسته شده اند»، زیرا نه معرفت كافى براى عمل داشتند نه شرايط آن را رعايت كردند، در واقع عبادات، ظاهرى دارد و باطنى، ظاهر عبادت افعالى ظاهری است، اما باطن آن فلسفه تربيتى آن است. مثلاً در نماز اگر حضور قلب نباشد، اذكار و افعال نتايجی چون تربيت روح و نهى از فحشا را ندارد.

خداوند در این آیه به همراهی با صادقانی امر نموده است؛ که با مراجعه به آیات قرآن می بینیم نشانه اصلى آنها، ايمان كامل به همه مقدسات و اطاعت فرمان خدا در تمام زمينه هاست. این آیه نمى گويد «در زمره صادقان باشيد» بلكه مى گويد «همراه» آنها باشيد و این نشان مى دهد كه منظور مرحله اى بالاتر از مراحلى است كه مردم به آن مى رسند. از طرف دیگر دستور همراهي مطلق با صادقان، بر عصمت آنها و اینکه در هر زمانى بايد معصومى وجود داشته باشد دلالت دارد.

سرچشمه غم پرهيزكاران این است كه خود را در پيشگاه الهي مقصر مي دانند و به خاطر اين كه از عهده تكاليف الهي برنيامده اند غمگين اند. همچنین چون نمي توانند نسبت به عدم هدايت مردم و لجاجت آنها بر باطل بي تفاوت باشند غم دارند؛ مانند پيامبر(ص) که گویا خود را از این غم به هلاکت انداخته بودند. همچنين ایشان از فرو رفتن مردم در ناراحتى ها و شدائد زندگى رنج مى برند و غمگین اند.

امام علی(ع) با اشاره به ارتباط بین «شناخت عظمت خدا» و «کوچکی دنیا»، می فرماید: «عظمت آفريدگار نزد تو، مخلوق را در چشمت كوچك مى كند»، هم چنین امام(ع) کوچک شمردن هستی را یکی از صفات پرهیزکاران می داند و به خدا قسم ياد مي كند كه اگر همه جهان را به او بدهند، حاضر نيست پوست جويى را از دهان مورچه ای به ستم بيرون بكشد. دليل اين كلام امام(ع) همين است كه خدا را با عظمت فوق العاده اى شناخته و تمام دنيا در نظر او از پوست يك جو يا از برگ درختى كه در دهان ملخى باشد كوچك تر جلوه مى كند.