نهی مومنین از «قهر» و «قطع رابطه»

امام علی(عليه السلام) چگونه مردم را به برقراری رابطه دوستی و محبت و دوری از قطع رابطه توصیه می نماید؟

امام علی(ع) در بخشی از نامه 47 نهج البلاغه مى فرمايد: «بر شما لازم است پيوندهاى دوستى و محبّت و بذل و بخشش را فراموش نكنيد و بر حذر باشيد از اينكه با هم قطع رابطه نماييد». احاديث بسيارى در نكوهش بى محبتى ها و جدايى ها نقل شده كه گاه پشت انسان را می لرزاند، مانند سخن امام صادق(ع) که فرمود: «هر گاه دو نفر با هم قهر كنند يكى از آن دو مستحق لعن است و اى بسا هر دو مستحق باشند، راوى سؤال مى كند: ظالم بايد مستحق لعن باشد، مظلوم چرا؟ فرمود: به سبب آن است كه برادرش را به آشتى [معقولانه] دعوت نمى كند».

راه برقراری «صلح و آشتی» در جامعه

چگونه می توان بين افراد جامعه «صلح و آشتی» برقرار کرد؟

در برقراری صلح و اصلاح روابط بين مردم، علاوه بر روان شناسی و روان کاوی، بايد از نکاتی بهره برد: 1- باید ریشه های اختلاف را شناخت. 2- بايد از شتاب زدگی دوری کرد. 3- تحريك عواطف مذهبى و شخصيت دادن به طرفین کمک می کند تا انعطاف به خرج داده و گذشت نماید. 4- گاه لازم است اصلاح كننده، خودش نیز در این راه فداکاری کند، مثلا اموالى را خرج نماید. 5- مصلح بايد با پرهیز از جانبدارى، خود را علاقه مند به هر دو طرف نشان دهد. 6- در این راه صبر و حوصله به خرج دهد.

آیین تأیید

آیین تأیید به چه منظوری انجام می شود؟

آیین تایید که تدهین یا مهر کردن نیز نامیده می شود، تکمیل کننده آیین تعمید است. اگر در غسل تعمید شخص از گناه ذاتی پاک می شد و با خداوند آشتی می کرد، در اینجا بر جنبه اثباتی ایمان که هدایت گرفتن از روح القدس است تاکید می شود. وقتی کودکان به سن تشخیص (10 تا 13) سالگی می رسند این آیین برای تایید پیمانی که در کودکی با تعمید برای ایمان به مسیح گرفته شده، انجام می گیرد.

تأکید قرآن به برقراری «صلح» در جوامع انسانی

قرآن درباره برقراری «صلح» و آشتی در جوامع انسانی چه مطالبي بيان نموده است؟

خداوند در قرآن تمام مؤمنان جهان را به صلح و آرامش دعوت مى كند و جنگ را برخلاف تعليمات اسلام مي داند. قرآن مى گويد: «هنگامى كه نشانه هاى معقول صلح طلبى آشكار شد به آن پاسخ مثبت بده؛ و بر خدا توكل كن». پايان درگيرى در داخل كشورهاى اسلامى نيز يك اصل اساسى است و جنگ آخرين راه است! پايه حكومت اسلامى بر صلح است و قرآن آن را به عنوان يك اصل در همه جا و براي بيگانگان، دوستان و حتّى درون خانه و آحاد مردم پذيرفته؛ ولى بايد مسلمانان آمادگى جنگى داشته باشند و صلح آنها ذليلانه و از موضع ضعف نباشد.

توجه روايات اسلامي به مسئله «صلح»

آيا مسئله «صلح» و آشتي در جامعه در روايات اسلامي مورد توجه قرار گرفته است؟

در روايات هر تلاشي براي تأمين «صلح» در جوامع انسانى تاييد شده تا آنجا كه در حديثى آمده: «پاداش كسى كه در ميان مردم صلح ايجاد كند، همچون پاداش مجاهدان در راه خدا است». در فرمان امام علي(ع) به مالك اشتر نيز آمده: «هرگز صلحى را كه از راه دشمن پيشنهاد مى شود و رضاى خدا در آن است رد مكن، كه باعث تجديد قوا در سپاه، آرامش از غم ها در خود، و مايه امنيّت براى ملّتت است»؛ ولى بايستي بعد از انعقاد پيمان صلح كاملا مراقب دشمن بود؛ زيرا گاه هدف دشمن از برقرارى صلح، غافلگير كردن است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام :

... رَحِمَ اللّهُ دَمْعَتَکَ، اَما اِنَّکَ مِنَ الَّذينَ يُعَدُّوَنَ مِنْ اَهْلِ الْجَزَعِ لَنا وَالَّذينَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا و يَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا، اَما اِنّکَ سَتَرى عِنْدَ مَوْتِکَ حُضُورَ آبائى لَکَ... .

وسائل الشيعه ، ج 10، ص 397