گرچه اسلام اصل جنگ و قتال را در موارد خاص و ضروری لازم دانسته و به آن مشروعیت داده است، ولی از آنجا که اسلام دین رحمت و رأفت و گذشت است، هدف اصلی آن هدایت عمومی مردم و نجات آنان از انحراف و انحطاط است، لذا ارزش های اخلاقی را در جنگ و قتال بیان کرده و اِعمال آن را لازم دانسته است. همانند: حرمت جنگ قبل از اتمام حجت، و نهی از کشتن زنان و اطفال و پیران، همچنین جلوگیری از پاشیدن سمّ، و نهی از مکر و خیانت و توصیه به پناه دادن، و وفای به پیمان، و حسن معاشرت با اسیران، و ...

عبيدالله بن زياد چون امام حسین (ع) و یارانش را به شهادت رساند طی نامه اى به يزيد او را از شهادت امام حسين (ع) و يارانش آگاه ساخت. هنگامى كه يزيد از مضمون نامه باخبر شد، در پاسخ نامه اى به عبيدالله نوشت و دستور داد كه سر امام حسين(ع) و يارانش را همراه با اسيران روانه شام نمايد. ابن زياد نيز سرهاى شهدا را به همراه اسيران و زنان، همچون اسيران بلاد كفر به سوى شام گسيل داشت، در حالى كه چهره هايشان را نمايان ساخت و در معرض نگاه مردم نواحى و بلاد قرار داد.

امام سجاد(ع) فرزند حسين بن على(ع)، سال 38 قمرى ديده به جهان گشود. مشهورترين القاب ایشان «زين العابدين» و «سجاد» است. حدود دو سال از خلافت جدش امير مؤمنان(ع) و ده سال حوادث دوران امامت امام مجتبى(ع) و ده سال از دوران امامت پدرش حسين بن على(ع) درک کرد. در محرم سال 61 هجرى در كربلا حضور داشت. پس از فاجعه كربلا كه امامت به او رسيد، همراه ديگر اسيران به كوفه و شام برده شد. او در اين سفر با سخنرانيهاى آتشين خود حكومت يزيد را رسوا ساخت. در سال 94 يا 95 هجرى در مدینه به شهادت رسيد.

از دشوارترين لحظات تاريخ كربلا، لحظه وداع جانسوز قافله اسيران با بدن هاى پاره پاره شهيدان است. دشمنان، اسيران دل سوخته را از كنار آن پيكرهاى پاك شهيدان عبور دادند. زنان حرم چون چشمشان به آن بدنهاى پاره پاره افتاد، فريادشان به ناله و شيون بلند شد. زينب(س) كه مى دانست دشمن در انتظار است تا با ديدن كوچكترين نشانه اى از ضعف و پشيمانى در خاندان پيامبر(ص) قهقهه مستانه سر دهد، با ديدن پيكر به خون آغشته برادر، رو به آسمان كرد و گفت: خدايا اين قربانى را قبول فرما.

عمر سعد تا ظهر روز يازدهم در كربلا ماند، سپس با اسيران حرم حسينى به سوى كوفه روانه شد. زنان را بر شتران بى جهاز سوار كرد و آنها را بدون پوشش مناسب، ميان دشمنان حركت داد و مانند اسيران بلاد كفر و در نهايتِ مصيبت و اندوه، كوچ داد.
سخنان و رفتار اسرای خاندان رسول الله(ص) باعث شد، تا تلاش فراوان دستگاه تبليغاتى بنى اميه براى وارونه نشان دادن واقعه كربلا، ناکام بماند و مردم كوفه از جنايت عظيمى كه در نزديكى شهر آنها رخ داده بود آگاه شوند، به گونه اى كه بذر انقلاب از همان زمان در کوفه پاشيده شد!