شیوه های درمان «سخن چينی»

شیوه های درمان «سخن چينی» چيست؟

برای درمان سخن چينی، نخست باید سراغ انگیزه های آن رفت، عواملی مانند: حسد، دنياپرستى، کینه توزى، و ... از سویی دقت در پيامدهای سخن چينى، مانند کيفر الهی، نقش ويرانگر آن در سطح جامعه و ... از دیگر عوامل بازدارنده می باشد. همچنین بی اعتنایی مردم و تحریم این اشخاص می تواند در آنان تاثیر گذار باشد. امام على(ع) می فرمايند: «سخن چين را تكذيب كن، خواه راست بگوید خواه دروغ». البته نباید فراموش کرد که صفات رذيله از ضعف ايمان سرچشمه می گیرند و با تقویت آن می توان این رذایل را ترک کرد.

توصيه معصومين(ع) به برقراری «صلح» بین مردم

معصومين(علیهم السلام) چه توصیه هایی برای برقراری صلح و اصلاح روابط بين مردم نموده اند؟

برقراری صلح بین مردم، همواره مورد تاکيد معصومين(ع) قرار داشته است. پيامبر(ص) در این رابطه می فرمايند: «اصلاح بین دو نفر، ثواب شب قدر را به همراه دارد». همچنین امام علی(ع) می فرمايد: «اصلاح بین مردم از تمام نمازها و روزه ها برتر است». امام صادق(ع) نیز می فرمايد: «اصلاح بين مردم، صدقه اى است كه خدا آن را دوست دارد». معصومين(ع) برقراری صلح و آشتی بین مردم را هم رديف جهاد فى سبيل اللّه می دانند؛ که علاوه بر تاثير در روابط افراد، سبب انسجام جامعه شده، که خود عاملي در راستای پيروزى و اقتدار جامعه است.

نحوه ارتباط امام هادي(ع) با شيعيان در عصر متوکل

با توجه به خفقان شديد عصر متوکل، امام هادي(علیه السلام) چگونه با شيعيان ارتباط داشت؟

امام هادى(ع)، به ويژه در زمان متوكل، فعاليت هاى خود را به صورت سرّى انجام مى داد و در بر قرارى ارتباط با شيعيانی كه در شهرها و مناطق مختلف بودند، ناگزير همين روش را رعايت مى كرد و وجوه و هدايا و نذور ارسالى از طرف آنان را با نهايت پنهانكارى دريافت مى كرد.

سياست متوكل عباسی در برابر امام هادی(ع)

متوكل عباسی چه سياستی را در مواجهه با امام هادی(ع) به كار بست؟

متوکل در بحبوحه سخت گیری ‌ها نسبت به شيعيان، دستور داد تا امام هادی(ع) را در مدینه بازداشت کرده و به سامرّاء بیاورند. او با اين كار می خواست آمد و شدهای مردم با امام هادی(ع) را از نزدیک به کنترل خود درآورد. این همان سیاست مأمون بود كه پیشتر درباره امام رضا(ع) اعمال شده بود. همچنین برخی ناصبیان و نیز «عبداللّه بن محمد» مرتب بر آتش خشم خلیفه نسبت به امام(ع) دامن زده و همواره متوکل را از علویان بیم داده و او را به تبعید و رفتار خشونت ‌آمیز با آنها تحریک و تشویق می کردند.

گفتارخداوند در مذمت «سخن چينان»

خداوند با چه تعابيری پيامبر(صلی الله علیه و آله) را از «سخن چينان» برحذر داشته است؟

خداوند خطاب به پيامبر(ص) می فرمايد: «از آنها كه بسيار سوگند ياد مى كنند و افراد پستى هستند، بسيار عيب جو و سخن چين اطاعت مکن». علاوه بر این، مبتلایان به صفات دیگری مانند: ممانعت کننده از كار خير، تجاوز کننده به حقوق سایرین، كينه توز، خشن، و کسانی که به آيات الهى كفر می ورزند را در زمره همین گروه بر می شمرد. این آيه با ذکر سخن چينی در رديف این صفات [مخصوصا کفر] بیان کننده زشتی و قباحت فراوان این صفت است. این افراد بنا به فرموده قرآن در دنيا و آخرت رسوا مى شوند.

فرق «سعايت» و «نمامی»

«سعايت» به چه معناست و چه فرقی با «نمامی» دارد؟

جمعی از بزرگان، سعايت و نمامی را به يک معنی دانسته اند، در حالى كه ممكن است بین آن دو کمى تفاوت باشد. سخن چينی سبب جدايی بين دو دوست، همکار و ... می شود در حالی که سعايت، بدگويی از کسی نزد شخص بزرگی است که ممکن است مال، جان و آبروی آن فرد را در معرض خطر قرار دهد، لذا سعايت در بسيارى از روايات به عنوان سعايت نزد سلطان و مانند آن به كار رفته است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

إِنَّ ضَيْفَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ رَجُلٌ حَجَّ وَ اعْتَمَرَ فَهُوَ ضَيْفُ اللَّهِ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى مَنْزِلِهِ.

مردى که حج يا عمره انجام دهد ميهمان خدا است و تا زمانى که به منزل خود بازگردد در اين ميهمانى قرار دارد

وسائل الشيعه: 14/586