نگاه قرآن کریم به مسئله «سحر»؛ نظر استاد فقید حضرت آیت الله معرفت(ره)

قرآن كريم با چه رويكردی به مسئله «سحر و جادو» پرداخته و چه تأثيراتی برای آن قائل شده است؟

استاد فقید حضرت آیت الله معرفت(ره): برخی سوال می‌کنند که آيا قرآن براى «سحر»، تأثيرى فراتر از تأثير اسباب و علل طبيعى باور دارد؛ چنان كه اهل جادو و جنبل باور دارند؟ در جواب باید گفت: قرآن چيزى در اين زمينه جز تصريحاتى مبنى بر ناتوانى و بى‌پايگى و رسوايى جادو و جادوگران ندارد و سحر و جادو را تنها چشم بندى و خيال پردازى مى‌داند كه واقعيتى در پس آن نيست.

شیوه های درمان «سخن چينی»

شیوه های درمان «سخن چينی» چيست؟

برای درمان سخن چينی، نخست باید سراغ انگیزه های آن رفت، عواملی مانند: حسد، دنياپرستى، کینه توزى، و ... از سویی دقت در پيامدهای سخن چينى، مانند کيفر الهی، نقش ويرانگر آن در سطح جامعه و ... از دیگر عوامل بازدارنده می باشد. همچنین بی اعتنایی مردم و تحریم این اشخاص می تواند در آنان تاثیر گذار باشد. امام على(ع) می فرمايند: «سخن چين را تكذيب كن، خواه راست بگوید خواه دروغ». البته نباید فراموش کرد که صفات رذيله از ضعف ايمان سرچشمه می گیرند و با تقویت آن می توان این رذایل را ترک کرد.

گفتارخداوند در مذمت «سخن چينان»

خداوند با چه تعابيری پيامبر(صلی الله علیه و آله) را از «سخن چينان» برحذر داشته است؟

خداوند خطاب به پيامبر(ص) می فرمايد: «از آنها كه بسيار سوگند ياد مى كنند و افراد پستى هستند، بسيار عيب جو و سخن چين اطاعت مکن». علاوه بر این، مبتلایان به صفات دیگری مانند: ممانعت کننده از كار خير، تجاوز کننده به حقوق سایرین، كينه توز، خشن، و کسانی که به آيات الهى كفر می ورزند را در زمره همین گروه بر می شمرد. این آيه با ذکر سخن چينی در رديف این صفات [مخصوصا کفر] بیان کننده زشتی و قباحت فراوان این صفت است. این افراد بنا به فرموده قرآن در دنيا و آخرت رسوا مى شوند.

پيامدها و آثار سوء «سخن چينی»؟

«سخن چينی» چه پيامدها و آثار سوئی در جامعه به بار می آورد؟

«اعتماد» سرمايه اصلی جامعه بوده و سبب تعاون و پيشرفت در تمام زمينه ها می گردد، و سخن چينی سبب تفرقه و بد بينی می شود. امام علی(ع) می فرمايد: «سخن چينی سبب کينه و دشمنی می شود و انسان را از خدا دور می کند»، همچنين امام صادق(ع) می فرماید: «بزرگ ترین سحرها سخن چينی است؛ زيرا سبب جدايی دو دوست، ريختن خون ها، و ويرانی خانه ها مى شود». این مطلب نیز شایان توجه است که همواره کارهای مخرب، زودتر از اموری كه جنبه اصلاح دارند اثر می گذارند.

فرق «سعايت» و «نمامی»

«سعايت» به چه معناست و چه فرقی با «نمامی» دارد؟

جمعی از بزرگان، سعايت و نمامی را به يک معنی دانسته اند، در حالى كه ممكن است بین آن دو کمى تفاوت باشد. سخن چينی سبب جدايی بين دو دوست، همکار و ... می شود در حالی که سعايت، بدگويی از کسی نزد شخص بزرگی است که ممکن است مال، جان و آبروی آن فرد را در معرض خطر قرار دهد، لذا سعايت در بسيارى از روايات به عنوان سعايت نزد سلطان و مانند آن به كار رفته است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللهِ(صلى الله عليه وآله):

مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَحُجَّ فَلْيَمُتْ إِنْ شَاءَ يَهُودِيّاً وَ إِنْ شَاءَ نَصْرَانِيّاً

هر کس حجّ به جاى نياورده بميرد ]به او گفته شود [اگر خواهى يهودى بمير و اگر خواهى نصرانى.

مستدرک الوسائل: 8/18