گروهی بر این باورند كه شکل فعلی رسم الخط قرآن به دستور خاصّ پيامبر(ص) بوده و نويسندگان اوليه دخالتى در نحوه نوشتن كلمات نداشته اند و در پس اين ناهنجارى هاى نوشتارى، سرّى پنهان و حكمتى نهفته است كه جز خدا، كسى از آن آگاه نيست؛ اما دكتر «صبحى صالح» مى گويد: «ترديدى نيست كه اين مطالب، غلوّ و مبالغه اى است درباره تقديس رسم الخط مُصحف عثمانى و تكلّفى است كه مافوق آن تصور نمى شود؛ زيرا از منطق به دور است كه رسم الخط را امرى توقيفى و با دستور پيامبر(ص) بدانيم و يا تصور كنيم كه مشتمل بر اسرار است».

قرآن با 114 سوره از روز نخست به همين صورت فعلى، و بدون كم و زياد، نازل شده و از طريق پيامبر(ص) با نقل صحابه و تابعين به دست ما رسيده است. اين عدد متواتر است، و زياده بر آن فاقد اعتبار و كمتر از آن نیز فاقد دليل است. از سویی بر طبق روايت كوفيّين كه از مولى امام علی(ع) روايت شده‌، قرآن 6236 آيه دارد و اكنون عدد آيات قرآن در مصحف شريف همين رقم است. اين شمارش، مبتنى بر آن است كه «بسم ‌الله‌ الرحمن ‌الرحيم» در سوره حمد يك آيه محسوب شود و در ديگر سوره ها آيه مستقل به حساب نيامده باشد.

حروف مقطعه می فهماند: قرآنی که تمامی سخنوران جهان را متحیر و دانشمندان را از معارضه با آن عاجز نموده، از همین حروف در اختیار همگان است و خداوند از حروف الفبا ، مطالب و معانى بلند را در قالب الفاظ زیبا و کلمات موزون ریخته است. در 24  سوره بلافاصله بعد از حروف مقطعه، سخن از قرآن و عظمت آن به میان آمده، که این خود نشان مى دهد  ارتباطى میان این دو(حروف مقطعه و عظمت قرآن)  وجود دارد.

این سوره شش بخش دارد: 1- حروف مقطعه و بیان عظمت قرآن و نزول آن در شب قدر. 2- توحید و یگانگى خدا و نشانه هاى عظمت او. 3- سرنوشت کفار و کیفرهاى دردناک آنها. 4- سرگذشت موسى(ع) و بنى اسرائیل در مقابل فرعونیان و نابودى و هلاکشان. 5- مسأله قیامت و عذاب هاى دوزخیان و پاداش هاى پرهیزکاران. 6- هدف آفرینش و بیهوده نبودن خلقت آسمان و زمین.

مهمترین تفاسیر درباره معانی حروف مقطعه قرآن عبارتند از: 1- این حروف اشاره به این است که: این کتاب آسمانى با آن عظمت و اهمیت، از نمونه همین حروفى است که در اختیار همگان قرار دارد. 2-  یکى دیگر از اهداف این حروف جلب توجه شنوندگان، و دعوت آنها به سکوت و استماع بوده باشد. 3- در بعضى از روایات که از طرق اهل بیت(ص) رسیده مى خوانیم: این حروف رموز و اشاراتى است به نام هاى خداوند.

عدّه ای معتقدند که اسم اعظم، یکی از اسماء خاص الهی است؛ البته با حروف و لفظی خاصّ که هر کس آن را بداند دعایش مستجاب می گردد.
برخی از روایات اسلامی، اسم اعظم را «الله»، «هو»، «من لا هو الا هو»، «حروف مقطعه قرآن» یا «بسم الله الرحمن الرحیم» دانسته اند.
با توجّه به روایت نبوی که «اسم اعظم» را هر کدام از اسمای الهی می داند که با «خلوص نیّت» و حضور قلب ادا شود، به نظر می رسد اسم اعظم نه واژه ای خاص، بلکه حقیقت و مقامی با ارزش است که بر اثر تقوا و عبادت و تهذیب نفس و توفیقات الهی در انسان پدید می آید.