حضرت ابراهيم(ع) از افول و غروب كواكب و خورشيد و ماه استدلال بر نفى الوهيّت آنها كرد و گفت: چنين موجوداتى ممكن نيست خداى جهان باشند؛ چرا که اولا: افول ممکن بودن موجود را مى فهماند، و هر موجود ممكنى محتاج به خالق است. ثانیا: افول، مطلق حركت را مى فهمند، و هر متحرّكى حادث است و هر حادثى محتاج به وجود قديم و ازلى مى باشد. ثالثا: غروب، زائل شدن حکومت و سلطنت را می فهماند.

ابراهیم(ع) در آیات 76 تا 79 سوره انعام، در ظاهر، اجرام آسمانی را به خدایی می گیرد امّا با استدلال به ناپایداری آنها و بیزاری جستن از خدایان افول کننده، مردم را به قدرتی فراتر از اینها دعوت می کند. ایشان به مردم چنین القاء کرد که: مردم! در ماوراى این مخلوقات متغیر و محدود و اسیر چنگال قوانین طبیعت، خدائى است که قادر و حاکم بر نظام کائنات است، لذا «من روى خود را به سوى آن کسى مى کنم که آسمان ها و زمین را آفرید و در این عقیده خود کمترین شرک راه نمى دهم، من موحّد خالصم و از مشرکان نیستم».

خداوند در سوره «تکویر»، و در بیان نشانه هاى آغاز رستاخیز می فرماید: «در آن هنگام که طومار خورشید درهم پیچیده شود، و ستارگان بى فروغ گشته و افول کنند، و در آن هنگام که کوه ها به حرکت در آیند، و باارزش ترین اموال به دست فراموشى سپرده شود، و در آن هنگام که دریاها بر افروخته شود! در آن هنگام که هر کس با همسان خود قرین گردد، و ...». 

آن چه ابراهیم(ع) در آیات 76 تا 78 سوره انعام، درباره ربّ بودن ستاره و ماه و خورشید می فرماید، در مقام بحث و گفتگو و مجادله با مشركان بوده است. به اين ترتيب، نخست ابراهيم(ع) ظاهراً با آنها هم صدا مى شود تا سستى اعتقاد و منطقشان را به هنگام افول اين كواكب آسمانى به آنها نشان دهد.

قرآن منطق حضرت ابراهيم(ع) در برابر بت پرستان را چنين شرح مى دهد: «هنگامى كه شب او را فرا گرفت، ستاره اى را مشاهده كرد؛ گفت: اين پروردگار من است؟! امّا هنگامى كه غروب كرد، گفت: غروب كنندگان را دوست ندارم. و هنگامى كه ماه را ديد كه [سينه افق را] مى شكافد، گفت: اين پروردگار من است؟! ... و هنگامى كه خورشيد را ديد [كه سينه افق را] مى شكافت، گفت: اين پروردگار من است اين [كه از همه] بزرگتر است؟! اما هنگامى كه غروب كرد، گفت: اى قوم من! به يقين من از آنچه همتاى خدا قرار مى دهيد، بيزارم.