بی اعتنایی به «دنیا» در کلام امام علی(ع)

امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه چگونه بی اعتنایی و تنفر خود را نسبت به «دنیا» بیان می نماید؟

امام علی(ع) در بیان تنفر خود از زرق و برق «دنیا» می فرماید: «به خدا سوگند دنياى شما در نظر من از استخوان خوكى كه در دست شخص جذامى باشد پست تر است». در واقع امام(ع) با اين تشبيه، رساترين تعبير را در مورد تنفر از زرق و برق دنيا ذكر كرده؛ استخوان بى گوشت ارزشى ندارد به ويژه اگر استخوان حيوان نجس العين مانند خنزير باشد و مخصوصاً اگر در دست انسان بيمار مبتلا به جذام باشد كه همه از وى فرار مى كنند! و سوگندى كه در آغاز اين سخن آمده؛ همگی حاكى از بى اعتنايى و عدم وابستگى آن حضرت به مواهب مادى دنياست.

حالات «قلب» در کلام امام علی(ع)

امام علی(علیه السلام) در حکمت 193 نهج البلاغه، در مورد حالات «قلب» انسان چه بیانی دارند؟

امام علی(ع) درباره حالات قلب انسان می فرماید: «براى دل هاى آدميان علاقه و اقبال و گاه تنفر و ادبار است»، در واقع منظور از «قلب» در اين عبارت، عقل و فكر انسان است كه حالات مختلفى دارد؛ گاهى در حال نشاط و علاقه به انجام دادن كارى و زمانى در حال تنفر و بى علاقگى است. از این رو امام(ع) می فرماید: «دل ها گاهى پرنشاط و زمانى بى نشاط است؛ آن گاه كه نشاط دارند آنها را بر انجام دادن مستحبات بگماريد و هنگامى كه بى نشاطند تنها به واجبات قناعت نماييد». در واقع روح آدمى نيز مانند جسم او حالات مختلف دارد.

مفهوم تولّی و تبرّی

منظور از تولّی و تبرّی که به عنوان دو دستور اسلامی به ما آموخته اند چیست؟ و آیا این دو دستور را در دنیای امروز نیز می توان انجام داد؟

اصل«زندگى مسالمت آمیز» درصورتی امکان پذیر است که ظالم و استعمارگری در جامعه نباشد، اما با وجود این همه ظلم و استبداد در جهان امروز، دو اصل مهم«تولی» به معنی دوست داشتن دوستان خدا و حامیان عدالت، و«تبری» به معنی بیزاری از ستمگران و دشمنان خدا، اهمیت بسیاری دارد و باعث می شود طرفداران عدالت، علیه ستمگران متحد شوند و ظلم از جامعه ریشه کن شود.

منظور از واژه «أفّ» در آیه 23 سوره «اسراء»

منظور از واژه «أفّ» در آیه 23 سوره «اسراء» چیست؟

أف کلمه اى است که در ناراحتى هاى جزئى و یا اظهار تنفر به خاطر مسائل کوچک، به کار می رود. و در آیه مورد بحث شدت احترام به پدر و مادر را بیان می کند.

علت ترس از مرگ

چرا بیشتر مردم از مرگ مى ترسند؟

انسان همیشه از «نیستى» مى گریزد. حال اگر مرگ را پایان همه چیز بدانیم و گمان کنیم با مردن همه چیز پایان مى گیرد، حق داریم که از آن بترسیم. در این میان گروهى مرگ را به معنى نیستى تفسیر نمى کنند، امّا با این حال از مرگ وحشت دارند؛ چرا که پرونده اعمال آنها آن قدر سیاه است که از مجازات هاى دردناک بعد از مرگ وحشت دارند. امّا آنها که نه مرگ را «فنا» مى بینند و نه «پرونده تاریک و سیاه» دارند، چرا از مرگ بترسند؟
 

مراحل امر به معروف و نهی از منکر

چه مراحلی برای امر به معروف و نهی از منکر بیان شده است و هر مرحله شامل چه کسانی است؟

امر به معروف و نهى منکر سه مرحله دارد: 1- مرحله درونى و انكار باطنى یعنی اين كه از ديدن كارهاى خلاف، يا ترك كارهاى خوب، قلباً ناراحت و متأثّر شود. 2- مرحله برونى و اعتراض گفتارى؛ در اين مرحله آثار تنفّر انسان از انجام يك كار زشت، يا ترك يك كار زيبا و واجب، از چهره و حركات فراتر رفته، و بر زبان نيز جارى مى گردد. 3- مرحله عملى و فعلى؛ اين مرحله خود بر دو قسم است: نخست اقدام فيزيكى و تنبيه بدنى كه به حدّ جراحت يا قتل نرسد. ديگر، ضرب و تنبيه بدنى كه منتهى به جراحت يا مرگ گردد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

يا دِعْبِلُ! اُحِبُّ اَنْ تُنْشِدَنى شِعْراً فَاِنَّ هذِهِ الا يّامَ اَيّامُ حُزْنٍ کانتْ عَلَينا اَهْلِ الْبَيْتِ عليهم السّلام .

اى دعبل ! دوست دارم که برايم شعرى بسرايى و بخوانى ، چرا که اين روزها (ايام عاشورا) روز اندوه و غمى است که بر ما خاندان رفته است .

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 567