به تاكيد قرآن مجيد مجازات محاربان و اخلال‌گران به امنيّت اجتماعى اعدام، آويختن به دار، قطع انگشتان و تبعيد است و در آخرت مجازات عظيمى در انتظار آنهاست. محارب، كسى است كه با تهديد به اسلحه به جان يا مال و ناموس مردم حمله مى كند. نحوه مجازات به اين شكل است كه اعدام براي آنها كه دست به كشتن مردم بى گناه زده اند، قطع انگشتان براي آن ها كه به اموال مردم هجوم برده اند، اعدام و به دار آويخته شدن براي آنها كه هر دو جنايت را مرتكب شده اند و تبعيد براي آنها كه تنها اسلحه به روى مردم كشيده اند.

در اسلام عمدتاً ده حدّ درباره گناهان كبيره آمده است كه تعداد چهار مورد از آن در قرآن مجيد با صراحت ذكر شده است. اول حد «زنا» كه در آيه 2 سوره «نور» آمده است. دوم حد «سرقت» كه در آيه 38 سوره «مائده» به آن تصريح شده است. سوم حد «قذف» كه آيه 4 سوره «نور» به آن پرداخته است. چهارم حد «مُحارب» كه آيه 33 سوره «مائده» در مورد آن نازل شده است.

اسلام دین محبت، مهربانی و عطوفت است؛ تا آنجا که توصیه می کند اگر مشرکان و کفار سر دشمنی و عناد با اسلام و مسلمانان را ندارند، با آنان به نرمی رفتار شود تا در سایه این عطوفت و مهربانی، به اسلام متمایل شوند. قرآن در این باره می فرماید: «خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت با کسانی که در دین با شما کارزار نکرده اند و شما را از خانه هایتان بیرون نراندند، باز نمی دارد».

بر اساس فقه شیعه، محارب كسى است که دست به اسلحه ببرد و مردم را به منظور غارت و بردن اموال، تهديد كند. حكومت اسلامى موظف است او را به يكى از مجازات هاي به دار آويختن، بريدن دست راست و پاى چپ يا تبعيد محكوم كند. سارقى كه به خانه مردم حمله مى كند نیز در حكم «محارب» است و اگر در حين سرقت به قتل برسد خون او هدر است. همچنين كسى كه به قصد بى حرمتى به زن يا پسرى حمله كند، آنها حق دارند به هر وسيله اى از خود دفاع كنند و اگر در این بین مهاجم كشته شود خونش هدر است.

دیدگاه های مختلفی نزد فقها در مورد حکم «مرتد» وجود دارد، اما اکثر فقها بر این باورند حکم «مرتد فطری» قتل است و توبه «مرتد» تاثیری در حکم قتل ندارد. اما گروهی دیگر از فقها، حکم قتل «مرتد فطری» را منوط به عدم توبه دانسته اند. زیرا معتقدند در صورت توبه، نه تنها در آخرت، بلکه در دنیا نیز توبه اش پذیرفته می شود. از سویی برخی دیگر از فقها، شخص جاهل و شبه دار را از گستره حکم «ارتداد» خارج کرده و معتقدند علم و آگاهی در تکذیب اصل دین لازم است، زیرا انکار بدون علم، به کفر و «ارتداد» منتهی نمی شود. و... .

ایشان به یاران خود می فرمایند: «با آنها نجنگيد تا آنها جنگ را آغاز كنند؛ زيرا شما داراى حجتيد، اگر آنها آغازگر جنگ باشند حجت ديگرى براى شما بر ضد آنهاست، و هنگام شكست دشمن، فراريان را نكشيد و بر ناتوان ها ضربه نزنيد و مجروحان را نكشيد؛ زنان را با اذيت و آزار به هيجان نياوريد، هرچند به شما دشنام دهند و به سران شما بدگويى كنند؛ زيرا آنها از نظر قوا ناتوان و از نظر روحيّه و عقل ضعيفند».

«فساد» نقطه مقابل «صلاح»، به هرگونه تخریب و ویرانگرى، و خارج شدن اشیاء از حالت اعتدال است، و نقطه مقابل صلاح است. بر اساس آیات قرآن، فساد، و یا فساد فى الأرض، معنى بسیار وسیعی دارد که بزرگ ترین جنایات، همچون جنایات فرعون و کارهاى کمتر از آن، حتى گناهان کم فروشى و تقلّب در معامله را شامل مى شود که مجازات همه این گروه ها یکسان نیست. از سویی قرآن «مفسد فى الأرض را  با «محارب خدا و پیامبر» همراه هم ذکر می کند.