بر اساس فقه شیعه، محارب كسى است که دست به اسلحه ببرد و مردم را به منظور غارت و بردن اموال، تهديد كند. حكومت اسلامى موظف است او را به يكى از مجازات هاي به دار آويختن، بريدن دست راست و پاى چپ يا تبعيد محكوم كند. سارقى كه به خانه مردم حمله مى كند نیز در حكم «محارب» است و اگر در حين سرقت به قتل برسد خون او هدر است. همچنين كسى كه به قصد بى حرمتى به زن يا پسرى حمله كند، آنها حق دارند به هر وسيله اى از خود دفاع كنند و اگر در این بین مهاجم كشته شود خونش هدر است.

در سوره «یوسف(ع)» به شرح زندگی پر ماجرای حضرت یوسف(ع) و بیان مقام والای عفت و پارسایی او پرداخته شده است. آری ايشان در سخت ترين شرايط كه تمام اسباب گناه فراهم بود، خود را حفظ كرد و به خدای خويش پناهنده شد و از كوره يك امتحان بزرگ الهى، آبرومندانه بيرون آمد و سرانجام به خواست خداوند، بر تخت قدرت عزيز مصر تكيه زد و با حفظ آبرو و تقوا، به همه چيز رسيد؛ در حالى كه همه آلودگان رسوا شده و كنار رفتند.

یکى از ویژگى هاى انبیاء، توکل به خدا در مواجهه با افراد نادان و متعصّب است، تا حدّی که نه تنها نسبت به تهدیدهاى آنها هراسی نداشتند، بلکه تمام قدرت آنها را زیر سؤال برده و تحقیر مى کردند. نمونه آن را در داستان هود(ع) مى خوانیم، آنجا که هود(ع) در مقابل قوم متعصب خود می گوید: «اِنّى تَوَ کَّلْتُ عَلَى اللهِ رَبِّى وَ رَبِّکُمْ».

امام علی(ع) در خطبه 22 نهج البلاغه بعد از این که با استدلال روشن و منطقی، بهانه را از جنگ افروزان جمل گرفت، مى فرماید: «اگر آنها از پذیرفتن حق سر باز زنند، لبه تیز شمشیر را به آنها مى بخشم». در بخشی دیگر از این خطبه، امام(ع) با اشاره به تهدیدهای شورشیان جمل، می فرماید: «من، کسى نبودم که به نبرد تهدید شوم یا از شمشیر و نیزه مرا بترسانند» و علّت آن، شهامت و شجاعت حضرت و یقین قاطع ایشان به پروردگار متعال بود.

حضرت هود(ع) از سوی قوم بت پرستش تهدید به مرگ می شود، ولی نه تنها به قدرت عظيم مخالفان بت‏ پرست و شرارت هاى آنها اعتنا نمى ‏كند؛ بلكه آنها را تحريك به قيام بر ضدّ خود مى‏ نمايد، تا به آنان ثابت كند قلب و روح او به جاى ديگرى وابسته است و با «توکل» بر ذات پاك او كمترين واهمه ‏اى از توطئه‏ هاى دشمنان ندارد و اين خود نشان مى ‏دهد كه توكّل بر خدا تا چه اندازه به انسان شجاعت و استقامت مى‏ بخشد.