در اسلام انسان دارای حقوق خاصّی است؛ خداوند به واسطه کرامت، انسان را بر سایر موجودات برتری داده است. لذا احکام حقوقی مانند آزادی، امنیت و ... باید به گونه ای تفسیر شود که با کرامت وی سازگاری داشته باشد. انسان موجودی است خدا طلب، لذا احکام حقوقی باید با روح خداجوی انسان سازگاری داشته باشد ...

امام سجّاد(ع) در پاسخ شخصى كه از ايشان پرسيد چه كسى در كربلا پيروز شد؟ فرمودند: «زمانى كه وقت نماز شد، اذان و اقامه بگو، پيروز را مى‌شناسى». مفهوم كلام ايشان اين است كه سؤال كننده خيال ‌كرده در كربلا نبرد براى حكومت بود؛ در حالي كه نزاع براى مكتب بود. لذا بنى اميّه طرفدار مكتب جاهليّت و بنى هاشم و خاندان پيامبر(ص) خواستار مكتب توحيد بودند؛ اكنون بايد ديد كدام مكتب حاكم است؟ آيا مكتب آنها يا مكتب ما؟ هنگام گفتن اذان و اقامه است كه مى‌توان فهميد كه غلبه كننده، پيامبر(ص) و خاندان او هستند.

طبیعت زندگى این جهان مادى فناپذبر و نابودشدنى است، اما هر چیزی که نسبتى با ذات پاک و ابدی خداوند پیدا کند رنگ ابدیت مى گیرد. اعمال صالح ابدى هستند، شهدا، حیات جاویدان دارند، پیامبران، امامان، دانشمندان راستین و مجاهدان راه حق، تاریخشان توأم با ابدیت است، چرا که همه رنگ الهى دارند. به همین دلیل است که آیات قرآن به ما هشدار مى دهد: بیائید و سرمایه هاى خود را براى خدا و در راه خلق خدا و جلب رضاى او به کار اندازید.

دامنه مأموریت پیشوایان، جهانی و جاودانه است، از این رو، آنان از طریق علوم معمولى نمى توانند تمام اعصار و قرون را ببینند؛ یا از تمام اقوام و طوائف آگاه باشند؛ و این آگاهی تنها از طریق علم غیب ممکن خواهد بود. گذشته از این، مأموریت آنها، ظاهر و باطن اجتماع و درون و برون انسان ها را شامل مى شود؛ این گستردگى مأموریت، ایجاب مى کند که اجمالا از اسرار درون مردم آگاه باشند؛ این همان چیزى است که در روایات متعدّد، به صورت یک استدلال عقلى بیان شده است.

در پاداش و مجازات الهى، همواره يك رابطه طبيعى و تكوينى ميان عمل با كيفر و پاداش وجود دارد؛ اما قرآن، عموم افراد پاك و با ايمان را در بهشت جاودانه دانسته، و همچنین مجازات بعضى از گناهكاران را نیز جاودانه می داند. از این رو می فرماید: «سعادتمندان، در بهشت تا آسمان و زمين برپاست باقى مى مانند». در مورد شقاوتمندان نیز می فرماید: «آنها، تا آسمان و زمين برپاست در دوزخ مى مانند، مگر آنچه خدا بخواهد».