- این عبادت، نه تنها موجب پدید آمدن هیچ بی عدالتی ای نمی گردد، که حتی زمینه شکل گیری عدالت فردی و اجتماعی و رشد شخصیت انسانی و نیل به آرمان های الهی را نیز تأمین می کند.
- روزه به «حكومت عادت و شهوت» بر انسان پايان مى دهد و انسان را از بردگى تمنيات نفسانى رها مى سازد. آزادگى و كمال روحى به پايدارى مقابل خوردنی ها و نوشیدنی ها یا کامجویی های جنسی نيازمند است كه روزه به عنوان تمرینی یک ماهه پديد آورنده آن است.
- روزه درس برابرى و عدالت گستری در ميان افراد اجتماع است؛ با انجام اين دستور مذهبى، افراد متمكن وضع گرسنگان و محرومان اجتماع را به طور محسوس درمى يابند و به كمك آنها می شتابند.
- ضمن اینکه روزه حتی از حیث جسمی نیز اثر مثبت بر بدن دارد و در طب امروز و همچنين طب قديم، اثر معجزه آساى‏ «امساك» در درمان انواع بيماری ها به ثبوت رسيده و قابل انكار نيست.

اين كه در بعضي از روايات آمده است كه: «روزه بگيريد تا گرسنه شويد و درد گرسنگان را بچشيد»، به آن خاطر است كه در قيامت عدّه ‏اي واقعاً گرسنه هستند و هر چه غذا مي‏ خورند سير نمي شوند و علتش اين است كه آنها در دنيا هرگز سير نمي شدند؛ چون حسّ آز و طمع تمام شدني نيست؛ لذا توصيه شده كه بيشتر به فكر گرسنگي و تشنگي قيامت باشيد تا به فكر گرسنگي و تشنگي ديگران.

نصر بن مزاحم نقل می کند: ما در صفین همراه على(ع) بودیم به نزدیک کوفه که رسیدیم، لشگر تشنه شدند ولی آبی نداشتیم. پس على(ع) ما را به کنار تخته سنگى بزرگ و محکم آورد و فرمان داد آن را ازجا بکنیم، آنگاه آبى خارج شد و مردم نوشیدند و سیراب شدند. سپس دستور داد آن تخته سنگ را در جاى خود قرار دهیم. ساعتی بعد از آن، هرچه در طلب صخره بر آمدیم، پیدایش نکردیم. وقتى از صاحب دیری که آنجا بود سوال کردیم گفت: این دیر بنا نشده مگر با همان آب و آن آب را کسى خارج نمى کند مگر پیامبر یا وصىّ پیامبر.

معاویه و سپاهش در جنگ صفین آب فرات را بر روی امام علی(ع) و یارانش بست و گفت: اجازه نمی دهیم از این آب استفاده کنند تا از تشنگی بمیرند. اشعث بن قيس و اشتر به دستور امام با دشمن جنگیدند تا آنان را از اطراف شریعه فرات دور کردند و بر آب مسلط شدند؛ آنگاه امام به یارانش فرمود: اجازه دهيد كه شامیان هم از آب بردارند.